Był największą ceglaną twierdzą w Europie, symbolem potęgi jednego z najbogatszych i najlepiej zorganizowanych państw średniowiecza, jego stolicą i rezydencją wielkich mistrzów. 5 sierpnia 1460 roku wojska polskie odbiły Malbork z rąk krzyżackich.
Zakon krzyżacki zaczął wznosić zamek komturski w 1274 roku, ale dopiero po przeniesieniu stolicy państwa z Wenecji do Malborka, w 1309 roku zaczęła się wielka przebudowa, która trwała blisko 40 lat. Dom konwentualny został przekształcony w Zamek Wysoki z fosami i pierścieniem murów obronnych. Wzniesiono kościół pod wezwaniem NMP i kaplicę św. Anny, gdzie chowano wielkich mistrzów. Przedzamcze zostało przekształcone w Zamek Średni, gdzie znalazła się między innymi największa sala zamkowa - Wielki Refektarz i Pałac Wielkich Mistrzów.
Dzieje zamku
Pierwsze oblężenie zamku miało miejsce po bitwie pod Grunwaldem. Po 2 miesiącach bezskutecznego oblegania fortecy wojsko polskie musiało ustąpić. Kolejną próbę zdobycia zamku podjęto w 1454 roku, a więc w momencie wybuchu wojny trzynastoletniej. Oblężenie trwało 6 miesięcy i ponownie nie dało rezultatu. Wojsko polskie odstąpiło od zdobywania zamku.
Ostatecznie jednak, 7 czerwca 1457 roku nastąpił tryumfalny wjazd Kazimierza Jagiellończyka do krzyżackiej fortecy. Zamek nie został zdobyty, ale wykupiony za ogromną sumę od najemników broniących twierdzy, którzy, nie mogąc się doczekać zapłaty od Krzyżaków, zdecydowali się na tego typu transakcję.
Po zakończeniu wojny trzynastoletniej zamek stał się siedzibą lokalnych urzędów, a Pałac Wielkich Mistrzów - rezydencją królów polskich. W czasie wojen ze Szwecją zamek przechodził z rąk do rąk. Po 1772 roku został zajęty przez wojska pruskie. Pod rządami Fryderyka II nastąpiła jego dewastacja. Zaczął on pełnić rolę magazynu wojskowego i koszar. Taki stan rzeczy przerwało dopiero zajęcie Malborka przez wojska napoleońskie, które urzędowały tam do 1813 roku.
Na przełomie XIX i XX wieku dokonano gruntownej renowacji zamku. Pod koniec II wojny światowej Malbork został nazistowską twierdzą. Trwające przez kilka miesięcy działania wojenne doprowadziły do zniszczenia niemal połowy zamku. Po wojnie był on filią Muzeum Wojska polskiego. W 1961 roku powołano tam Muzeum Zamkowe.
W 1997 zamek w Malborku został wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
mk
