127 lat temu zaczęła się piłka nożna w Polsce. Wtedy właśnie, 14 lipca 1894 roku, we Lwowie, w piątek, o godzinie 17. rozpoczął się pierwszy i chyba najdziwniejszy mecz piłki nożnej. Oczywiście, moglibyśmy stwierdzić, że najdziwniejszym był mecz "pływacki" na stadionie Narodowym, zwany popularnie "Basenem Narodowym", 16 października 2012 roku, z Anglią - właściwie mecz, który się nie odbył. Jednak warto poczytać o tym pierwszym sprzed 127 lat, kiedy padła pierwsza bramka w historii polskiej piłki "kopanej", a jej strzelcem był Włodzimierz Chomicki.
Oczywiście, można sobie zadawać pytania, czy aby wcześniej nikt nie grał w piłkę nożną w Polsce, przecież musieli gdzieś trenować, przynajmniej dwie drużyny, musieli z kimś grać itd. Wszak pierwsze wzmianki o futbolu ludowym datowane są od pierwszej notatki o nim napisanej między 1174 a 1183, a pierwszy oficjalny mecz na świecie rozegrano w 1845 roku w Rugby w Anglii, a zasady gry określano podczas wspólnej umowy dwóch drużyn. Aspekt oficjalnego udokumentowania spotkania piłkarskiego miał także miejsce w historii tej sportowej dyscypliny w Polsce. To właśnie oficjalna notatka z tego meczu z 14 lipca 1894 roku czyni z niego historycznie pierwszym meczem piłkarskim w Polsce.
Tytuł artykułu sugeruje, że spotkanie to nie trwało według ustalonego czasu dwóch równych połówek meczu... i jest to trafne spostrzeżenie, bo mecz trwał jedynie 6 minut. Możemy się obecnie dziwić temu, ale przed meczem dwóch "Sokołów" - Sokoła Lwów i Sokoła Kraków - ustalono, że mecz trwa do strzelenia tak zwanej "złotej bramki". Organizatorom zależało na dwu rzeczach, by mecz został rozstrzygnięty wynikiem wygrany-przegrany oraz by nie trwał zbyt długo, bo zawodnicy obu "Sokołów" mieli jeszcze wiele innych zajęć sportowych i sprawnościowych. Trzeba nam wiedzieć, że te "Sokoły" były Towarzystwami Gimnastycznymi, dbającymi o właściwy rozwój fizyczny i sprawnościowy młodzieży z obszaru ówczesnej Galicji.
Informacje te podaje na swoich stronach Muzeum Historii Polski: "Pierwszy mecz piłkarski na ziemiach polskich, o którym mamy dokładniejsze informacje, odbył się 14 lipca 1894 roku we Lwowie, na II zlocie organizacji sokolich. Naprzeciw siebie stanęły drużyny z Krakowa i Lwowa. Zawodnicy obydwu zespołów ubrani byli w jednolite białe koszulki. Różnili się od siebie barwą spodenek: krakowianie przystąpili do meczu w granatowych, zaś lwowianie w popielatych. Spotkanie miało kuriozalny przebieg, trwało bowiem jedynie 6 minut. Wtedy to Włodzimierz Chomicki, uczeń II roku seminarium nauczycielskiego, zdobył jedyną bramkę, zapewniając zwycięstwo drużynie ze Lwowa. Chwilę później owo pokazowe spotkanie zostało zakończone ze względu na zbyt napięty program zlotu".
Szesnastoletni wówczas Chomicki tak relacjonował to niesamowite wydarzenie: "Drużyny po raz pierwszy występowały przed widownią, toteż gra od razu stała się nerwowa i chaotyczna. Kibice zupełnie nie rozumieli zasad gry, a sami zawodnicy starali się za wszelką cenę wkopać piłkę pomiędzy proporce wyznaczające bramkę przeciwnika. Była to wielka gonitwa za piłką… Mowy być nie mogło o tym, żeby się zatrzymać. Brawurowo odbiliśmy piłkę i zaczęliśmy ją kierować w stronę bramki naszych gości, którzy całą drużyną rzucili się jej bronić i wybijali nam piłkę jak tylko potrafili. Ja zostałem wyznaczony na lewe skrzydło (…). Stałem trochę w oddali od naszej grupy pod bramką krakowian, gdzie trwała piekielna kopanina. Nagle, z tego kotłowiska wyskoczyła piłka i poturlała mi się prosto pod nogi. Nie zastanawiając się długo, mocnym uderzeniem wybiłem piłkę, która poszybowała nad głowami zawodników obu drużyn i zupełnie niespodziewanie okazała się tuż przed krakowskim bramkarzem. Zdążył on podnieść ręce, było jednak za późno – piłka już go minęła". (cytat zaczerpnięty z artykułu Błażeja Dawidowicza na stronach RetroFutbol.pl)
Co ciekawe, plac gry zorganizowany był "w stylu angielskim", czyli o rozmiarach 100 na 120 metrów, a za branki służyły im rozstawione proporce... stąd wiemy, że bramki w rozumieniu dzisiejszym wtedy nie było. Może dlatego, w jednym z ówczesnych dzienników, napisano, że mecz pozostał nierozstrzygnięty. Na stronach Historia.org, Grzegorz Racinowski tak opisuje te pierwsze historyczne zdarzenia, będące początkiem piłki nożnej w Polsce: "Pierwszy mecz i gol wbrew pozorom nie wpłynęły jednak w wymierny sposób na rychły rozwój nowej dyscypliny sportu. Co prawda różne środowiska, począwszy od gimnazjalistów, a na dorosłych skończywszy spotykały się w celu rozgrywania spotkań, lecz nie miały one formalnego charakteru. Zanim tempo rozwoju piłki nożnej w Polsce przyspieszyło, minęło sporo czasu. Pierwszy klub nastawiony na futbol powstał w 1895 roku, gdy w Łodzi powołano do życia Touring Club, a rok później zdecydowano się na podobny krok w Legnicy".
Na "modę" tworzenia nowych organizacji sportowych do uprawiania tej dyscypliny, według Racinowskiego musieliśmy poczekać kilka lat. "Prawdziwie polskie kluby powstawały jednak nie w Prusach, a Galicji, gdzie w 1903 roku na przestrzeni kilku dni utworzono Lechię oraz Sławę Lwów, która z czasem przekształciła się w "Czarnych". Sporo w tym temacie działo się też w Rzeszowie i Krakowie, gdzie odpowiednio w 1905 i 1906 roku powołano do życia Resovię oraz Cracovię. Warszawa z kolei na pierwszy klub czekać musiała aż do 1907 roku, gdy na Agrykoli działalność rozpoczęło Warszawskie Koło Sportowe. Nie sposób nie wspomnieć też o takich klubach jak Śmigły Wilno, Pogoń Stryj, Junak Drohobycz czy Cresovia Grodno".
Tak oto miały się początki piłki nożnej w Polsce i aż trudno uwierzyć, że dyscyplina ta, tak nieporadna wtedy, stała się jedną z najbardziej podziwianych obecnie.
PP
