Historia

Edith Piaf – paryski wróbelek

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2013 06:00
Chropowaty, niski głos w ciele Calineczki. Prawie niewidoczna na scenie potrafiła zawładnąć uczuciami nie tylko Francuzów. Jej piosenki pamięta się nawet 50 lat po jej śmierci.
Audio
  • O życiu Edith Piaf w audycji "Bulwar piosenki francuskiej" opowiadał Piotr Bakal, Radio Bis - część I: 8.07.1995, część II (od 4min10sek): 15.07.1995
  • Wzmianka o śmierci Edith Piaf, korespondencja z Paryża, fragm. aud. z cyklu "7 dni w kraju i na świecie", PR I, 9.10.1963
Edith Piaf,
Edith Piaf, Foto: Nationaal Archief, Wikipedia/CreativeCommons (1962)

Jej życiorys obrósł już w wiele legend i nieścisłości. Te pojawiają się już od momentu urodzin, bowiem legenda głosi, że Edith Giovanna Gassion urodziła się na schodach kamienicy w dzielnicy Belleville (19 grudnia 1915 roku). Narodziny te zwiastowały to, co miało przyjść później. Mała Edith wychowywała się praktycznie na chodniku, a po powrocie ojca z frontu dawała z nim uliczne występy.
Narodziny talentu
– Mając około 9 lat pewnego dnia przed zbieraniem pieniędzy do kapelusza śpiewa piosenkę i zauważa, że tego dnia zawartość kapelusza znacznie urosła – opowiadał o początkach kariery piosenkarki Piotr Bakał . – Od tej pory codziennie przed zbiórką pieniędzy śpiewa jedną albo dwie piosenki, aż do dnia, w którym w wieku 15 lat postanawia samodzielnie rozwinąć skrzydła i pozostawia ojca.

Edith

Nz: Edith Piaf w operze w Rotterdamie, aut.: Nationaal Archief, Wikipedia/CreativeCommons (1962)

Początkowo kontynuowała uliczne występy. Jej coraz mocniejszy głos można było usłyszeć na paryskich podwórkach. Ale wraz z przyjściem zimy zmuszona była poszukać innego sposobu na zarabianie. Wpadła na pomysł, aby śpiewać w koszarach wojskowych ku uciesze spragnionych rozrywki mundurowych.

Trampoliną do jej kariery był Louis Leplée, właściciel lokalu na Champs-Elysées, który to wymyślił jej pseudonim – La Môme Piaf (w paryskiej gwarze dziecię, wróbelek).
– Zauroczony siłą głosu i potencjałem emocji drzemiącej w piosenkarce zaprasza ją na przesłuchanie do swe lokalu, w wyniku czego już po kilku dniach Edith debiutuje przed śmietanką francuskiej publiczności – tłumaczył sukces początkującej piosenkarki w swojej audycji w 1995 roku Piotr Bakał . – (…)Edith odnosi wielki sukces i od tej pory kariera staje przed nią otworem.
Pogardzona
Kiedy kariera Edith nabierała już tempa, jej odkrywca – Louis Leplée został zamordowany. Wydarzenie, które dla Piaf musiało być ciężkie do zaakceptowania przyniosło skutki gorsze niż mogła się tego spodziewać. Jej przeszłość, kontakty z półświatkiem Paryża spowodowały, że podejrzenia o zabójstwo padły właśnie na nią.
Wówczas publiczność odwróciło się od niej, a załamanej Edith pomógł autor jej piosenek – Raymond Asso. Ten polecił jej, aby posługiwała się odtąd pseudonimem Edith Piaf. To dzięki niemu ostatecznie staje się gwiazdą francuskiej piosenki, ubóstwianą na całym świecie.
Wielka maleńka
Mierząca zaledwie 1,47 m wzrostu Edith Piaf udowodniła, że bezsprzecznie należy się jej tytuł gwiazdy. Okres II wojny światowej był dla niej czasem rozkwitu kariery, nie tylko muzycznej. Występójąc w musicalach i filmach pokazała też szerokiej publiczności, że posiadała talent aktorski.
– W latach 1947-1949 Edith przeżywa największą miłość swojego życia zakończoną tragiczną śmiercią w katastrofie samolotowej jej kochanka boksera, Marcela Cerdan – mówił w audycji Bulwar piosenki francuskiej Piotr Bałkał . – To zdarzenie pozostawiło na resztę życia w osobowości Edith Piaf niezagojoną ranę. Zwraca się ku spirytyzmowi, sięga po alkohol i narkotyki.

Popiersie
Popiersie Edith Piaf w Kielcach,aut.: Paweł Cieśla,
Wikipedia/CreativeCommons (2006)

W 1960 roku przez niemal 4 miesiące dawała koncerty w paryskiej Olympii. Chciała pomóc podupadającej sali. Sama zapłaciła za to zdrowiem. Już wcześniej wykryto u niej raka wątroby, a dwa poważne wypadki samochodowe również nie były bez wpływu na jej stan.

Kochanka Francuzów

Piaf była kobietą niezwykle kochliwą, co bez wątpienia przełożyło się na jej twórczość. Największe przeboje piosenkarki: La Vie en Rose, Hymne à l’amour, A quoi ça sert l’amour – mówią właśnie o miłości. Równie mocno pokochali ją sami Francuzi. Jej legendę dopełniała przeszłość: w dzieciństwie pomieszkiwała w domu publicznym, jej ojciec nie stronił od alkoholu, a sama Piaf też nie unikała używek.
– O 8:30 rano zmarła Edith Piaf – relacjonował z Paryża korespondent Polskiego Radia w 1963 roku. – Przerwano programy kilku rozgłośni radiowych, do krótkich wzmianek skurczyły się sprawy polityczne, dzienniki i prasa piszą wyłącznie o Edith Piaf.
Zmarła na raka wątroby 10 października 1963 w Grasse . Choć zarówno do daty jak i miejsca jej śmierci również nie ma pewności. Na cmentarzu Père Lachaise pożegnało ją około 40 tys. fanów.

Jeden z największych przebojów Edith Piaf - La vie en rose :

mb