Historia

Makbet - między Szekspirem a prawdą

Ostatnia aktualizacja: 27.07.2024 05:45
William Szekspir na zawsze zmienił postrzeganie szkockiego króla Makbeta. Ile wspólnego ma bohater dramatu z autentyczną postacią historyczną?
Makbetowi ukazuje się duch Banka, obraz Thodore Chassriau
Makbetowi ukazuje się duch Banka, obraz Théodore ChassériauFoto: Wikimedia Commons/domena publiczna

970 lat temu, 27 lipca 1054 roku, król Szkocji Makbet został pokonany w bitwie pod Dunsinnan przez Siwarda z Northumbrii.

Szekspir mocno inspirował się historią prawdziwego Makbeta, jednak trudno zaprzeczyć, że pewnymi faktami manipulował w taki sposób, by zwiększyć dramaturgię dzieła. Makbet faktycznie pochodził z możnowładczej szkockiej rodziny i był spokrewniony z władcami Szkocji.


Posłuchaj
29:24 makbet___2554_01_iv_tr_0-0_103080123c01e860[00].mp3 Audycja Grażyny Gronczewskiej z cyklu "Bohaterowie naszych lektur" poświęcona Makbetowi. (PR, 20.06.2001) 

Angielski dramatopisarz w swojej tragedii pokazuje, że to właśnie kwestia podniesienia ręki na dobrego i sprawiedliwego króla Dunkana, motywowana żądzą władzy, stała się przyczyną upadku prawego rycerza Makbeta.

Prawda wyglądała jednak inaczej: dziad Makbeta od strony matki, król Malcolm II, bezprawnie wprowadził Dunkana (również swojego wnuka) na tron.

- Makbet zabił króla-uzurpatora. Dunkan był kimś, kogo należało zabić – mówił historyk literatury Tomasz Miłkowski w audycji Grażyny Gronczewskiej z cyklu "Bohaterowie naszych lektur".

Szekspir ukazuje Makbeta jako tyrana siejącego terror i z zimną krwią usuwającego przeciwników. Tymczasem to za panowania tego króla, który zasiadał na tronie w latach 1040-1057 ukrócona została anarchia, kraj zaś wzrósł w siłę. Panowanie Makbeta zakończyło się w 1057, kiedy Malcolm – potomek Duncana – wtargnął do Szkocji z siłami zebranymi przy pomocy Anglików. Makbet poległ w bitwie pod Aberdeen.

Z czasem historia króla zaczęła obrastać czarną legendą. Ten obraz Makbeta zbrodniarza utrwalił William Szekspir, sięgając w 1606 roku po dzieje szkockiego władcy. 

Posłuchaj audycji Grażyny Gronczewskiej z cyklu "Bohaterowie naszych lektur" o Makbecie prawdziwym i wymyślonym przez Szekspira.

bm

Czytaj także

Aleksander Dumas - w "Trzech muszkieterach" jest sporo prawdy

Ostatnia aktualizacja: 24.07.2024 05:40
"Ktoś ze współczesnych nazwał Dumasa siłą przyrody. W istocie ten pogodny, próżny i lekkomyślny, wielkoduszny olbrzym z krwią babki Murzynki w żyłach, ten niestrudzony miłośnik życia, smakujący wszystkie jego dary, miał w sobie coś z żywiołu" – napisała Anna Tatarkiewicz, tłumaczka pamiętników pisarza.
rozwiń zwiń
Czytaj także

William Szekspir – dramaturg wszech czasów

Ostatnia aktualizacja: 23.04.2024 05:40
- Był to największy talent epoki elżbietańskiej, w każdej dziedzinie, której się tknął, osiągał wybitne rezultaty - oceniał historyk literatury Tomasz Miłkowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Janusz Zajdel - ojciec polskiej fantastyki socjologicznej

Ostatnia aktualizacja: 19.07.2024 05:50
- Zajdel, który wyszedł od trzeźwej analizy naukowca i obserwacji mechanizmów społeczeństwa socjalistycznego, budował scenariusze alternatywne i bardzo wnikliwie się im przyglądał. Okazało się, że odkrył prawidłowości, które działają także w innych systemach - mówił o autorze "Limes inferior" publicysta i pisarz Piotr Gociek na antenie Polskiego Radia.
rozwiń zwiń