Historia

Mira Zimińska-Sygietyńska całe życie poświęciła sztuce

Ostatnia aktualizacja: 26.01.2021 05:40
24 lata temu, 26 stycznia 1997 roku, zmarła w Warszawie Mira Zimińska-Sygietyńska, słynna dyrektorka Zespołu Pieśni i Tańca "Mazowsze".
Mira Zimińska, 1936
Mira Zimińska, 1936Foto: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Z tej znaczącej funkcji znamy ją najbardziej, choć w całym swoim artystycznym życiu była słynną i lubianą aktorką teatrów przedwojennej Warszawy. Grała także w kabaretach, wodewilach, śpiewała, nagrywała płyty, zagrała w kilku filmach, redagowała także kolumnę satyryczną w "Kurierze Porannym".

Wielka kariera aktorska została przerwana przez II wojnę światową, a już po jej zakończeniu poświęciła się wielkiemu dziełu swojego męża, współtworząc razem z nim słynny na cały świat zespół "Mazowsze".

"Nie żyłam samotnie"

Rolę jaką odegrała w polskiej kulturze okresów przed i powojennego trudno byłoby przecenić. O historycznych rolach, tych teatralnych i tych filmowych, o historycznych występach w najsłynniejszych kabaretach artystycznych, o życiu prawdziwie wielkiej gwiazdy, o przyjaciołach i wielbicielach, wśród których było wielu poetów, pisarzy, malarzy i aktorów... o tym wszystkim można książki pisać. Mira, bo tak lubiła być nazywana, napisała dwie autobiografie - "Nie żyłam samotnie" oraz "Druga miłość mego życia". O niej samej wielokrotnie wypowiadali się słynni luminarze i krytycy artystyczni i każda z tych wypowiedzi była wielką pochwała aktorki i dyrektorki.

Nie dziwi więc, że u schyłku została Damą Orderu Orła Białego, największego i najważniejszego odznaczenia w Polsce. Przeszła także w latach wcześniejszych pełną drogę Orderu Odrodzenia Polski... od Krzyża Oficerskiego w 1955, przez Krzyż Komandorski, aż do Krzyża Wielkiego w 1994 roku.

Nie były to jedynie odznaczenia w jej chwalebnym życiu - jako żołnierz została odznaczona Krzyżem Armii Krajowej, a jako uczestniczka Powstania Warszawskiego odznaczono ją Warszawskim Krzyżem Powstańczym. Otrzymała wiele innych medali, odznaczeń i nagród państwowych i lokalnych - w tym też te z okresu Polski Ludowej.


Posłuchaj
39:06 Mira Zimińska-Sygietyńska_23.01.2012.mp3 Pani na Mazowszu - o Mirze Zimińskiej-Sygietyńskiej. (PR, 23.01.2012)

 

Z "Mazowszem" w świat

O jej życiu świadczą dokonania Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca "Mazowsze" - zespołu, który występował na prawie wszystkich kontynentach, gromadząc rzesze zachwyconych widzów. Zespół ten także na swoich stronach daje wyraz szacunku dla swojej współzałożycielki i wieloletniej dyrektorki. Możemy przeczytać tam ciekawe historie biograficzne, choćby te z pierwszych lat jej życia: "Mira Zimińska-Sygietyńska (Marianna z d. Burzyńska) urodziła się 22 lutego 1901 r. w Płocku. Miała zaledwie półtora roku, kiedy po raz pierwszy pojawiła się na scenie teatralnej. Rodzice, pracownicy Teatru Miejskiego w Płocku, "wypożyczyli" ją przybyłej na gościnne występy ukraińskiej trupie aktorskiej, która potrzebowała płaczącego dziecka. Domagała się, by nazywano ją Mirą - imieniem księżniczki z jednej z ulubionych książek. Dorastała w teatrze, marząc o karierze aktorki".

Te marzenia zaczęły spełniać się bardzo szybko, bo już "kiedy miała siedem lat, zagrała na Stasię w "Ich czworo" Gabrieli Zapolskiej, potem obsadzano ją w innych dziecięcych rolach, m.in. w "Dziadach" i "Weselu". Jako siedemnastolatka dostała oficjalny angaż. Przez rok grywała wyłącznie w wodewilach i komediach. Przeniosła się do Radomia. Tam, w Teatrze Polskim, zauważył ją jeden z właścicieli warszawskiego teatrzyku Qui Pro Quo - najpopularniejszego polskiego kabaretu lat międzywojennych. Doskonaliła umiejętności aktorskie, wokalne i taneczne. Punktem zwrotnym w jej karierze okazała się rewia "Hallo! Ciotka!", w której prowadziła konferansjerkę. Podbiła publiczność ciętym dowcipem, werwą i wdziękiem".

"Kobieta Stulecia"

Także tam możemy przeczytać o jej oddaniu Zespołowi "Mazowsze", który często określała swoją prawdziwą rodziną, szczególnie po śmierci męża Tadeusza Sygietyńskiego. "Po śmierci Tadeusza w 1955 roku przejęła obowiązki dyrektorskie nad zespołem. "Mazowsze" stało się drugą (...) miłością jej życia, o czym wspomina w jednej ze swych książek. Do końca życia nie traciła energii, zamiłowania do pracy i humoru. Bez reszty oddana Zespołowi, nie chciała nawet słyszeć o przejściu na emeryturę (miała 2430 dni nie wykorzystanego urlopu). Jej artystyczny sukces potwierdzają liczne odznaczenia i nagrody. Jedną z ostatnich był Order Orła Białego oraz honorowy tytuł "Kobiety Stulecia" nadany po raz pierwszy przez Polskie Radio".

Co ciekawe, była także założycielką Dziecięcego Zespołu Pieśni i Tańca "Varsovia". Istniejący od 1978 roku ten młody i malowniczy zespół, pod wieloma względami, także repertuarowymi, przypomina "Mazowsze",  stąd zazwyczaj nazywano go "Małym Mazowszem".

Także w swoim dorobku artystycznym ma dokonania mniej ulotne niż role teatralne czy bezpośrednie występy na żywo na scenach tak popularnych kabaretów warszawskich okresu II RP. Tu należy wspomnieć liczne role filmowe w hitach tamtego okresu, które można zobaczyć w zachowanych archiwaliach. Do najgłośniejszych tytułów należą: "Każdemu wolno kochać", "Manewry miłosne", "Papa się żeni" czy "Ada! To nie wypada!".

Znany krytyk i historyk sztuki, Bogusław Kaczyński, wielokrotnie wypowiadał się o niej, znając Mirę osobiście. Warto przytoczyć jego słowa: "Od pierwszej chwili do prac nad zespołem włączyła się Mira Zimińska, żona Tadeusza Sygietyńskiego, która dla Mazowsza zrezygnowała ze swojej wielkiej, zaczętej przed wojną kariery, kariery gwiazdy ekranu, gwiazdy estrady, gwiazdy kabaretu. Była wielkością absolutną w okresie przedwojennym, a po wojnie, na prośbę Tadeusza Sygietyńskiego odłożyła swoje kostiumy już gotowe, uszyte, aby wyjść na scenę w okresie powojennym i zaczęła pomagać mu w tworzeniu "Mazowsza". Tadeusz Sygietyński wkrótce potem zmarł, a ona objęła rządy w "Mazowszu" i sprawowała je do końca swojego życia".

Innym razem wyraża piękną pochwałę wielkiej aktorki i animatorki kultury w słowach pośmiertnych: "Trzeba kochać to co się robi, inaczej życie traci sens - powtarzała z uporem. Należała do grona szczęśliwców, którym los podarował wszystko: nieprzeciętny talent, potężną osobowość, wybitną inteligencję, pasję twórczą i upór w realizacji zamierzonego celu. Tym celem regulującym bieg jej długiego życia była sztuka".

To piękne i barwne życie zakończyło się 24 lata temu, w Warszawie. Mira Zimińska-Sygietyńska została pochowana obok męża w Alei Zasłużonych warszawskiego Cmentarza Wojskowego na Powązkach. Wspomnijmy z szacunkiem tę wielką i wspaniała postać.

Czytaj także

"Kobieta stulecia" - Mira Zimińska - Sygietyńska

Ostatnia aktualizacja: 22.02.2020 05:05
22 lutego przypada 119. rocznica urodzin Miry Zimińskiej-Sygietyńskiej legendy polskich kabaretów międzywojennych, znakomitej aktorki i… współzałożycielki zespołu Mazowsze. Mira Zimińska została uhonorowana przez Polskie Radio tytułem "Kobieta stulecia". 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Mira Zimińska-Sygietyńska – z salonów na wieś

Ostatnia aktualizacja: 11.06.2020 12:53
Gwiazda przedwojennych filmów, teatrów i kabaretów nie myślała o przenosinach z miasta na wieś. Pełna temperamentu świetnie się czuła jako dusza towarzystwa, podczas zabaw i rautów. Ale jej drugi mąż Tadeusz Sygietyński miał taką ideę, żeby zbierać teksty ludowych pieśni, więc wraz z nim zamieszkała w łowickiej wiosce. Razem stworzyli zespół Mazowsze, choć w nazwie ludowy, to ekskluzywny.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zespół Mazowsze - najbardziej znany na świecie polski zespół

Ostatnia aktualizacja: 09.01.2021 09:05
Mazowsze ma w repertuarze około tysiąca piosenek ludowych, w tym około stu w językach obcych. Podczas audycji "Jedyne takie miejsce" odwiedzamy nową siedzibę Państwowego Ludowego Zespołu Pieśni i Tańca Mazowsze w Otrębusach. Rozmawiamy o historii zespołu i jego twórcach, koncertach na całym świecie i przygotowaniach do występów. 
rozwiń zwiń