"Starzy i młodzi poświęcają się namiętnie tej rozrywce". Pierwsza polska krzyżówka

31 stycznia 1925 roku w "Kurjerze Warszawskim" ukazała się pierwsza polska krzyżówka. "Odgadujący czasem nałamie sobie głowy porządnie (od tego łamigłówka), przyjdzie mu jednak z pomocą słownik i encyklopedja" – tłumaczyli jej autorzy.

Pierwsza polska krzyżówka opublikowana na łamach "Kurjera Warszawskiego" z 31 stycznia 1925 roku.

Foto: Polona

Pierwsza krzyżówka została opublikowana pod nazwą "łamigłówki krzyżowej". Dziennikarze gazety najpierw wyjaśnili zasady gry czytelnikom, którzy jeszcze nie byli z nią zaznajomieni. Krzyżówki były bowiem nowym rodzajem zagadek. Pierwsza z nich pojawiła się 21 grudnia 1913 roku na łamach "New York World".

Krzyżówki, jak przyznawali redaktorzy warszawskiego dziennika, w błyskawicznym tempie zdobyły popularność w Stanach Zjednoczonych, a następnie w Wielkiej Brytanii.

"Starzy i młodzi poświęcają się namiętnie tej rozrywce. Powstał prawdziwy sport układania i rozwiązywania owych zadań, ukazały się całe ich zbiory, już głośne są rekordy w tym kierunku, a dzienniki angielskie i amerykańskie, zaspokajając ciekawość ogółu, umieszczają regularnie co tydzień nowe ich wzory" – pisali redaktorzy dziennika.

Nagrody w zamian za poprawne rozwiązanie hasła były atrakcyjne. "Kurjer Warszawski" miał zamiar wyróżnić zwycięzców m.in. prenumeratą gazety oraz egzemplarzem powieści Stefana Żeromskiego "Wiatr od morza".

Czy krzyżówki wpływają na pamięć?

"Odgadujący przypomni sobie niejeden wyraz lub zwrot zapomniany, pozna wiele nowych z najrozmaitszych gałęzi wiedzy, a jeżeli zada sobie trud ułożenia takiej łamigłówki, to często zabawi się niespodzianemi zwrotami, skrótami i kombinacjami, które zaskoczą go przy tej, zgoła nie łatwej, pracy" – zachwalali autorzy pierwszej polskiej krzyżówki korzyści płynące z jej rozwiązania.

Kiedy mówi się o krzyżówkach, często wspomina się, że pozytywnie wpływają na pracę mózgu. Naukowcy poddają to jednak w wątpliwość.

– Krzyżówki wcale nie poprawiają zdolności intelektualnych – mówiła w audycji Polskiego Radia z 2013 roku psycholog Anna Maria Wieczorek. – Jeżeli wybierzemy odpowiednią strategię, to po jakimś czasie ich rozwiązywanie przychodzi nam automatycznie. Nie stajemy się ani bardziej inteligentni, ani nie przetwarzamy szybciej informacji.

Anna Maria Wieczorek jest współtwórczynią projektu, który wspiera rozwój intelektualny osób powyżej 50. roku życia za pomocą gier komputerowych wpływających na rozwój koncentracji i zdolności zapamiętywania. Spełniają to zadanie o wiele lepiej niż krzyżówki.

Posłuchaj

27:58 skarbiec 8.mp3 – Mój program ma wesprzeć intelektualny rozwój seniorów – mówiła psycholog Anna Maria Wieczorek w audycji Katarzyny Kobyleckiej z cyklu "Skarbiec Nauki Polskiej". (PR, 09.03.2013) 

– Opracowany przez nasz zespół system gier będzie dostosowywał się do poziomu gracza – tłumaczyła. – Im ktoś będzie sobie lepiej radził w rozwiązywaniu zadań, tym trudniejsze będzie je dostawał. Chodzi o stawianie naszemu mózgowi wymagań.

Chociaż krzyżówki nie posiadają tak wielu zalet, jakie im się przypisuje, to bez wątpienia warto je rozwiązywać. Dzięki temu można poznać nowe słowa i wzbogacić codzienną mowę. A poza tym rozwiązywanie krzyżówek jest świetną rozrywką.

sa