Historia

Komuniści odrzucają plan Marshalla

Ostatnia aktualizacja: 09.07.2022 05:40
9 lipca 1947 roku polski komunistyczny rząd pod naciskiem Związku Radzieckiego odrzucił zaproszenie na konferencję w Paryżu w sprawie planu Marshalla. Rząd polski wystosował do rządów Wielkiej Brytanii i Francji notę protestacyjną przeciwko uprzywilejowaniu Niemiec w w odbudowie Europy.
Komuniści odrzucają plan Marshalla
Foto: sxc.hu/CC

Plan przedstawiony 5 czerwca 1947 roku na Uniwersytecie Harvarda przez sekretarza stanu USA George'a Marshalla dotyczył ekonomicznej pomocy dla państw Europy i był następstwem ogłoszonej w marcu tego roku przez prezydenta Harry`ego Trumana tzw. doktryny powstrzymywania.


Posłuchaj
03:44 Plan Marshalla.mp3 Koniec wojny i narodziny pokoju. (Archiwum PR)

 

Dotyczyła ona przeciwstawiania się globalnej ekspansji komunizmu i Związku Sowieckiego. Stany Zjednoczone zdawały sobie sprawę z tego, że bez uzdrowienia sytuacji gospodarczej w krajach zrujnowanych działaniami wojennymi trudno będzie walczyć z komunistycznymi wpływami.

W swoim wystąpieniu 5 czerwca 1947 roku Marshall nie mówił jednak otwarcie o tym, że przedstawiana przez niego propozycja politycznie skierowana jest przeciwko Moskwie.

- Jest rzeczą logiczną, że Stany Zjednoczone powinny uczynić wszystko, co leży w mocy, żeby dopomóc w przywróceniu światu normalnego zdrowia gospodarczego, bez czego nie może być mowy o równowadze politycznej i zapewnieniu pokoju. Nasza polityka jest wymierzona nie przeciwko jakiemukolwiek krajowi czy doktrynie, ale przeciwko głodowi, ubóstwu, rozpaczy i chaosowi - stwierdzał amerykański sekretarz stanu.

Konsekwencją ogłoszenia przez Stany Zjednoczone propozycji pomocy gospodarczej dla Europy było zorganizowanie międzynarodowej konferencji w Paryżu, którą zaplanowano na 12 lipca 1947 roku. Zaproszono na nią większość państw europejskich w tym także Polskę. Podjęto również rozmowy na temat uczestnictwa w zaplanowanym spotkaniu ZSRS.


Posłuchaj
09:48 plan marshalla___4960_96_iv.mp3 Plan Marshalla - audycja z cyklu "Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej - Polska". (PR, 13.11.1996)

 

Reakcja polskiego rządu i premiera Józefa Cyrankiewicza na zaproszenie była w zasadzie pozytywna. Komunistyczne władze liczyły, że amerykańska pomoc znacznie ułatwi i przyspieszy odbudowę zniszczonego kraju. Podobnie na propozycję USA zareagowano w Pradze i Belgradzie.

Odrzucenie przez Moskwę zaproszenia na konferencję paryską przesądziło jednak o tym, że nie wzięła w niej udziału także Polska oraz inne kraje Europy Środkowo-Wschodniej podporządkowane ZSRS. 9 lipca minister spraw zagranicznych Zygmunt Modzelewski wręczył ambasadorom Francji i Wielkiej Brytanii w Warszawie notę odrzucającą zaproszenie do Paryża, w której znalazł się protest przeciwko uprzywilejowanej pozycji Niemiec w odbudowie Europy.

IAR, PAP/pd

Czytaj także

Premier Churchill

Ostatnia aktualizacja: 24.01.2010 08:04
Uważał Związek Radziecki i komunizm za główne zagrożenie dla świata.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Niech pan zburzy ten mur !!!

Ostatnia aktualizacja: 12.06.2012 00:00
Posłuchaj jak prezydent USA namawiał Gorbaczowa do usunięcia żelaznej kurtyny.
rozwiń zwiń