Następca Prymasa Tysiąclecia

- Przychodzę w duchu wielkiego kardynała Wyszyńskiego. Trudno mi nazwać się jego następcą, bo był mi bliski, uczyłem się od niego wielu rzeczy - powiedział Józef Glemp podczas uroczystego ingresu do bazyliki prymasowskiej w Gnieźnie.

Warszawa, 1981-09-24. Pierwsze uroczyste wejście do archikatedry św. Jana Chrzciciela prymasa Polski Józefa Glempa. fot. PAP/Marek Broniarek

Prymasem Polski został 12 września 1981 roku. Urodził się 18 grudnia 1929 w Inowrocławiu. W 1956 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Gdy wrócił do kraju po ukończeniu studiów prawa kanonicznego w Rzymie, został powołany do sekretariatu prymasa Polski w Warszawie. Przez 12 lat był osobistym sekretarzem kardynała Stefana Wyszyńskiego. Z racji swej funkcji towarzyszył prymasowi podczas wielu uroczystości kościelnych, audiencji u papieża Pawła VI i rozmów z przedstawicielami rządu PRL.

Zobacz serwis specjalny - Prymas Tysiąclecia >>>

W 1979 roku Józef Glemp został mianowany przez papieża Jana Pawła II na biskupa warmińskiego z siedzibą w Olsztynie. Sakrę biskupią otrzymał w Gnieźnie z rąk ks. prymasa Stefana Wyszyńskiego. Dewizą jego posługi biskupiej stała się sentencja: "przez sprawiedliwość do miłości".

W lipcu 1981 roku biskup Józef Glemp został mianowany arcybiskupem metropolitą warszawskim i gnieźnieńskim, a dwa miesiące później, 12 września objął funkcję prymasa Polski.

Zgodnie z ówczesnym zwyczajem, nominacja na prymasa odbyła się za zgodą władz państwowych. Kardynał Józef Glemp o swojej nominacji mówi: - Oni się śpieszyli przed zjazdem partii. Nie wiem, jaki to miało związek z tym wydarzeniem, ale się śpieszyli.

W trakcie uroczystego ingresu do bazyliki prymasowskiej w Gnieźnie powiedział: "Przychodzę jako trzeci prymas po wojnie. Przychodzę w duchu wielkiego kardynała Wyszyńskiego. Trudno mi nazwać się jego następcą, bo był mi bliski, był dla mnie ojcem, uczyłem się od niego wielu rzeczy".

2 lutego 1983 roku arcybiskup otrzymał godność  kardynalską z rąk Jana Pawła II.

Prymas Józef Glemp został głową kościoła w Polsce na krótko przed trudnym okresem stanu wojennego. W dzień jego wprowadzenia cały naród czekał na to, jakie stanowisko zajmie kościół i co powie prymas. 13 grudnia 1981 roku wygłosił on homilię, w której nawoływał do niepodejmowania wojny z władzą, zachowania spokoju i zaniechania bratobójczej walki. Po tym wezwaniu komunistyczna propaganda usiłowała przekonać Polaków, że prymas kolaboruje z władzą. - Władza chciała pokoju a ja niezależnie uważałem, że trzeba to przetrwać, i to bez walk, bo po co je toczyć - komentował prymas Glemp.

Zobacz serwis specjalny - Stan wojenny >>>

W czasie przemian społecznych i ustrojowych w Polsce, w 1989 i 1990 roku kardynał Glemp wspierał stronę solidarnościową przy Okrągłym Stole. Gdy powołano pierwszy niekomunistyczny rząd, zadbał o obecność religii w życiu publicznym, do szkół powróciły lekcje katechezy. Został podpisany konkordat pomiędzy rządem Hanny Suchockiej i Stolicą Apostolską.

W dniu swoich urodzin, 18 grudnia 2009 roku Józef Glemp zakończył swoją 28- letnią posługę jako urzędujący prymas Polski. Jego następcą został arcybiskup Henryk Muszyński.

mk