Historia

Św. Jan z Dukli - papieska kanonizacja w Krośnie

Ostatnia aktualizacja: 10.06.2021 05:50
10 czerwca 1997 roku, podczas VI pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, papież kanonizował Jana z Dukli -  od tej pory polskiego świętego, pustelnika i franciszkanina, który zasłynął wstawiennictwu w obronie i ocaleniu Lwowa podczas oblężenia przez wojska Bohdana Chmielnickiego w 1648 roku.
Jan z Dukli objawia się Bohdanowi Chmielnickiemu i Tuhaj-bejowi. Fragment obrazu Jana Matejki.
Jan z Dukli objawia się Bohdanowi Chmielnickiemu i Tuhaj-bejowi. Fragment obrazu Jana Matejki. Foto: Wikimedia Commons/dp

Stąd też św. Jan z Dukli jest patronem rycerstwa, a modlitwy zanoszone do niego są głównie prośbą o wytrwałość i pokorę. Uroczystości kanonizacyjne zajęły dużą część ostatnich dwu dni pielgrzymki papieża.

Chmielnicki-wjazd_663_364.jpg
Bohdan Chmielnicki - wróg Rzeczypospolitej, bohater Ukrainy

W poniedziałek, 9 czerwca 1997 roku, papież przybył późnym popołudniem do Krosna, skąd udał się do pobliskiej Dukli (ok. 10 kilometrów na południe od Krosna), by chwilę po godzinie 19:00 klęknąć i w głębokiej zadumie pogrążył się w modlitwie przy grobie św. Jana z Dukli. Następnego dnia, we wtorek 10 czerwca, obchody kanonizacyjne rozpoczęły się mszą o godzinie 9:30 na lotnisku w Krośnie. Po mszy, przed godziną 13:00 nastąpiło poświęcenie kościoła nazwanego imieniem Jana z Dukli. Tego dnia, po godzinie 18:30 papież odleciał z Krakowa do Rzymu. Należy też dodać, że a VI pielgrzymka przebiegała pod hasłem "Chrystus wczoraj, dziś i na wieki" (Hbr 13, 8).

Stracił wzrok, ale nie wiarę

Jan z Dukli, franciszkanin, a w ostatnim okresie życia członek surowszej części zakonu określanej mianem bernardynów, za życia określany był niezwykle gorliwym zakonnikiem z darem gorących kazań kaznodziejskich. Należy dodać, że tylko nieliczni zakonnicy mieli pozwolenie na głoszenie kazań. Urodzony w mieszczańskiej rodzinie około 1414 roku, już od wczesnych lat nauki skłaniał się ku samotniczym kontemplacjom, a jego nauka określana była jako niezwykle pilna i pełna zrozumienia. Dowodem na nieprzeciętne zdolności zakonne jest choćby znamienna funkcja gwardiana klasztoru w Krośnie, otrzymana niedługo po zakończeniu właściwych studiów. Tam też w latach 1438-1440 wzniósł świątynię.

W kolejnych latach, po przenosinach do Lwowa, został mianowany kustoszem kustodii, czyli przełożonym franciszkańskiego okręgu lwowskiego. Po ukończeniu 60 roku życia przeszedł do gałęzi zakonu zwanej w Polsce bernardynami. Ta decyzja związana była z głębszym i żarliwszym poświęceniu się modlitwie do Boga, a także z życiem w znacznie surowszej regule. W tych ostatnich latach Jan ciężko chorował tracąc również wzrok. Po śmierci we Lwowie w 1848 roku pochowano go w miejscowym kościele bernardyńskim. Obecnie relikwie świętego znajdują się w kościele w rodzinnej Dukli.

Święty, który uratował Lwów

Portal "Opoka" opisuje historię i dokonania świętego. Wskazuje, że pamięć o nim z miejsca stała się elementem miejscowego kultu we Lwowie: "Przy grobie św. Jana modlili się nie tylko katolicy, ale także prawosławni i Ormianie, otrzymując liczne łaski. Wstawiennictwu św. Jana przypisuje się cudowne ocalenie Lwowa w roku 1648 podczas oblężenia przez wojska Bohdana Chmielnickiego". Historia tego ocalenia została opisana w historycznym szkicu "Oblężenie Lwowa w roku 1648" spisanym przez znanego XIX-wiecznego historyka lwowskiego Ludwika Kubali. Czytamy w nim:

"Ten niespodziewany odwrót nieprzyjaciela, a z nim ocalenie miasta, przypisywano cudowi i opowiadano, że Chmielnicki i Tuhaj-bej ujrzeli w chmurach wieczornych nad klasztorem Bernardynów postać zakonnika klęczącego z wzniesionymi rękami i widokiem tym przestraszeni dali znak do odwrotu. OO. Bernardyni uznali, że to był błogosławiony Jan z Dukli; to też po opuszczeniu Lwowa przez kozaków, całe miasto udało się do grobu jego z procesyją, złożyło na jego grobie koronę, a w następnym roku wystawiło przed kościołem Bernardynów kolumnę, która do dziś dnia istnieje. Na szczycie tejże znajduje się postać Jana z Dukli w takiej postawie, jak go wówczas w chmurach widziano, a w środku kolumny napis: Miasto Lwów za przyczyną Jana z Dukli 1648 cudownie uwolnione od oblężenia Bohdana Chmielnickiego i Tuhaj-beja, chana tatarskiego, pomnik ten wystawiło 1649".

Droga na ołtarze

"Opoka" dodaje też fakty związane z kanonizacją św. Jana z Dukli: "Papież Klemens XII ogłosił Jana z Dukli błogosławionym w roku 1733, a Jan Paweł II kanonizował błogosławionego w Dukli 10 VI 1997 roku. Relikwie św. Jana przebywają w Dukli w Kościele Ojców Bernardynów. Wspomniany papież Klemens XII na prośbę króla, biskupów i kapituł katedralnych ogłosił w roku 1739 bł. Jana patronem Korony i Litwy. Św. Jan jest patronem Archidiecezji Przemyskiej, Lwowa, rycerstwa polskiego, jego postać widnieje w herbie Dukli. W ikonografii przedstawia się św. Jana jako niewidomego, w habicie franciszkańskim, padają na niego promienie światła".

Obchody święta w Kościele katolickim wyznaczone są na 8 lipca.

PP

Czytaj także

Śluby lwowskie Jana Kazimierza

Ostatnia aktualizacja: 01.04.2024 05:45
"Ja, Jan Kazimierz, z łaski Twego Syna, Króla królów, Pana mojego i z Twego zmiłowania się król, padam do Twych stóp najświętszych i obieram Cię dziś moją i państw mych patronką" - przyrzekał Jan Kazimierz, klęcząc 1 kwietnia 1656 roku przed obrazem Matki Bożej Łaskawej we Lwowie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Centrum Ekumeniczne św. Jana Pawła II we Lwowie. Jest decyzja ws. budowy

Ostatnia aktualizacja: 18.04.2020 13:46
We Lwowie powstanie Centrum Ekumeniczne św. Jana Pawła II. Będą tam organizowane spotkania religijne i wydarzenia edukacyjne. Archidiecezja Lwowska zabiegała o stworzenie ośrodka od 2012 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Nie przestaję czuć się synem tej ziemi". Jan Paweł II przybywa do Polski z VI pielgrzymką

Ostatnia aktualizacja: 31.05.2024 05:40
– Choć przyszło mi żyć w oddali, to jednak nie przestaję czuć się synem tej ziemi i nic co jej dotyczy nie jest mi obce. Raduję się razem z wami z odnoszonych sukcesów i uczestniczę w waszych troskach – mówił papież Jan Paweł II po rozpoczęciu VI podróży apostolskiej do Polski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

We Lwowie część ulicy nazwano imieniem św. Jana Pawła II

Ostatnia aktualizacja: 21.05.2021 13:27
Deputowani Lwowskiej Rady Miejskiej przegłosowali, aby część ulicy Hutoriwka - od prospektu Czerwonej Kałyny do ulicy Stryjskiej - przemianowano na aleję świętego Jana Pawła II. Natomiast plac w pobliżu Parku Stryjskiego nazwano placem św. Sofii - Mądrości Bożej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Rzeź pod Batohem. Hekatomba szlachty, sarmacki Katyń

Ostatnia aktualizacja: 03.06.2024 05:45
Po przegranej przez wojsko koronne bitwie Bohdan Chmielnicki osobiście wydał rozkaz wymordowania jeńców. Żołnierze widzieli, jak ich kompanom podrzynano gardła i ścinano głowy. Wiedzieli też, że za chwilę spotka ich podobny los.
rozwiń zwiń