Historia

7 czerwca

Ostatnia aktualizacja: 07.06.2011 00:00
Zmarł Kazimierz Jagiellończyk.

1099 - Rycerze I wyprawy krzyżowej rozpoczęli oblężenie Jerozolimy, którą zdobyli 15 lipca 1099 roku.

1492 - Zmarł Kazimierz Jagiellończyk, król Polski w latach 1447 -1492. Za jego rządów Polska odzyskała tereny nad dolną Wisłą, uzyskała dostęp do Bałtyku, a dynastia Jagiellonów zasiadła na tronach Litwy, Czech i Węgier. (ur. 1427)

1494 - W Tordesillas zawarto układ między Kastylią a Portugalią, ustalający linię podziału nowoodkrytych terytoriów wzdłuż południka 46 stopni. Obszary na zachód od tej linii przypadły Hiszpanii, a na wschód - Portugalii. Na skutek tego dziś cała Ameryka Południowa mówi po hiszpańsku, a mieszkańcy Angoli, Mozambiku i Makao posługują się językiem portugalskim.

1846 - Urodził się Władysław Górski, skrzypek, kompozytor, krytyk muzyczny i pedagog, autor "Praktycznej szkoły na skrzypce". Zmarł 7 lutego 1915 roku. 165 rocznica

1848 - Urodził się Bernhard Bang, duński lekarz weterynarii i bakteriolog,  odkrywca zarazka wywołującego chorobę Banga, groźną również dla ludzi. Zmarł 22 czerwca 1932 roku.

1848 - Urodził się Paul Gauguin, francuski malarz, przedstawiciel postimpresjonizmu. Autor kompozycji figuralnych, pejzaży i portretów. Malował głównie w Bretanii i na wyspach Oceanii. Zmarł 8 maja 1903 roku.

1862 - Urodził się Philipp Eduard von Lenard, niemiecki fizyk, za badania nad promieniowaniem katodowym otrzymał Nagrodę Nobla w 1905 roku w dziedzinie fizyki. Zmarł 20 maja 1947 roku.

1863 - Zmarł Franz Xaver Gruber, austriacki nauczyciel w szkole podstawowej, organista w wiosce Amsdorf, twórca muzyki do słynnej na całym świecie przepięknej kolędy "Cicha Noc, Święta Noc", słowa do tej kolędy napisał w 1816 roku austriacki ksiądz i kompozytor Josef Francis Mohr, po raz pierwszy kolęda została wykonana publicznie 24 grudnia 1818 roku w Kościele Świętego Michała w miejscowości Obendorf (ur. 25.11.1787)

1872 - Urodził się Benedykt Hertz, satyryk, bajkopisarz: "Bajki minionych dni", "Bajki i satyry", "Bajki dla dzieci", tłumacz i publicysta. Zmarł 31 października 1952 roku.

1873 - Urodził się Wacław Tokarz, legionista, historyk wojskowości, zwłaszcza powstań narodowych, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autor licznych prac naukowych, między innymi: "Wojna polsko-rosyjska 1830 - 1831", "Ostatnie lata Hugona Kołłątaja", "Insurekcja warszawska 1794". Założyciel i redaktor miesięcznika "Bellona". Zmarł 3 lipca 1937 roku.

1877 - Urodził się Charles Glover Barkla, brytyjski fizyk, badał widmo promieniowania rentgenowskiego, laureat Nagrody Nobla w 1917 roku za odkrycie widma charakterystycznego promieni X . Zmarł 23 października 1944 roku.

1900 - Urodziła się Janina Sokołowska, tancerka, śpiewaczka, aktorka, przed wojną jedna z popularniejszych gwiazd rewii i operetki warszawskiej, ceniona aktorka dramatyczna, zagrała między innymi w filmie "Prawdziwy koniec wielkiej wojny". (zm. 05.05.1992)

1903 - Urodził się Zdzisław Stieber, językoznawca, slawista, autor wielu prac z tej dziedziny: "Atlas językowy dawnej Łemkowszczyzny", "Sposoby powstawania słowiańskich gwar przejściowych", "Zarys gramatyki porównawczej języków słowiańskich". Pionier kartografii lingwistycznej w Polsce. Zmarł 12 października 1980 roku.

1910 - Urodził się Aleksander Gąssowski, aktor, reżyser teatralny, dyrektor teatrów, grał między innmyi w filmach: "Młodość Chopina", "Nikodem Dyzma", "Hrabina Cosel", "Kopernik", "Pan Wołodyjowski", "Epilog norymberski". (zm. 22.05.1980)

1913 - Władze carskie rozwiązały w Warszawie Towarzystwo Kultury Polskiej. Towarzystwo miało w stolicy 4 oddziały, a w ośrodkach Królestwa - 36 filii.

1917 - Urodził się Dean Martin, amerykański aktor i piosenkarz, grał między innymi w filmach: "Rio Bravo", "Młode lwy", "Pocałuj mnie głuptasie", w latach 1965 -1974 występował w programie telewizyjnym "Dean Martin Show". Zmarł 25 grudnia 1995 roku.

1920 - Urodził się Georges Marchais, francuski działacz komunistyczny, sekretarz generalny Francuskiej Partii Komunistycznej w latach 1972 - 94.  Zmarł 16 listopada 1997 roku.

1922 - Urodził się Aleksander Krawczuk, historyk, filolog klasyczny, pisarz, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor między innymi prac historycznych: "Konstantyn Wielki", "Julian Apostata", "Poczet cesarzy bizantyjskich", poseł na Sejm I i II kadencji z ramienia SLD.

1923 - Urodził się Henryk Chmielewski, grafik, rysownik i publicysta, autor komiksów "Półrocze bumelanta", "Witek sprytek" i najbardziej znanego "Tytus, Romek i A’Tomek", którego odcinki przez wiele lat publikował w "Świecie Młodych", autor autobiografii "Urodziłem się w Barbakanie".

1927 - Urodził się Tadeusz Chmielewski, reżyser filmowy: "Ewa chce spać", "Gdzie jest generał", "Jak  rozpętałem drugą wojnę światową", "Wierna rzeka", "U Pana Boga za piecem".

1928 - Urodzil się James Ivory, amerykański reżyser, twórca filmów: "Pokój z widokiem", "Okruchy dnia", "Powrót do Howards End", "Europejczycy", ceniony za stylowe adaptacje arcydzieł literatury angielskiej.

1929 - Na konferencji ekspertów w sprawie odszkodowań niemieckich w Paryżu, ogłoszono końcowy raport. Rzesza miała w ciągu 59 lat spłacić reparacje na sumę 115 miliardów 447 milionów marek w złocie. Było to korzystniejsze dla Niemiec niż poprzednie ustalenia.

1930 - Urodził się Leszek Moczulski, historyk, polityk, publicysta, działacz opozycyjny w okresie PRL, wielokrotnie aresztowany, łącznie przez około sześć lat więziony w tym okresie z przyczyn politycznych, współzałożyciel Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, założyciel i wieloletni przywódca Konfederacji Polski Niepodległej, poseł na Sejm I i II kadencji.

1935 - Zmarł Iwan Miczurin, rosyjski hodowca i sadownik, znany ze swych doświadczeń z zakresu krzyżowania roślin, wyhodował około 300 odmian drzew i krzewów owocowych jabłoni, gruszy, moreli, śliwy, czereśni i innyvh, twórca nowych, kontrowersyjnych metod hodowli roślin, propagator poglądów, na gruncie genetyki całkowicie błędnych, przypisujących człowiekowi zdolność do niemal dowolnego przeobrażania przyrody. (ur. 27.10.1855)

1936 - Urodził się Wincenty Faber, poeta, autor utworów dla dzieci i młodzieży oraz tekstów piosenek - "Wędrówki" z repertuaru Marka Grechuty, wydał kilka tomików wierszy: "Otwieranie liści", "Skaczące lato", "W cieniu ognia", "Zawsze". Zmarł 27 maja 1980 roku. 75 rocznica

1937 - Zmarła Jean Harlow, amerykańska aktorka, symbol seksu lat 30-tych, grała w filmach "Aniołowie piekieł", "Wróg publiczny nr 1". (ur. 03.03.1911)

1940 - Urodził się Sir Tom Jones, właściwe nazwisko Thomas Jones Woodward, walijski piosenkarz, gitarzysta, prezenter telewizyjny i aktor, uznawany za jedną z największych gwiazd muzyki rozrywkowej XX i XXI wieku, wylansował kilkanaście przebojów, które na stałe weszły do historii światowej muzyki rozrywkowej, między innymi: „"She’s A Lady", "It’s Not Unusual", "Delilah", "The Green, Green Grass of Home" czy "Sex Bomb".

1944 - Król Belgów Leopold III został uwięziony przez Niemców i wywieziony do Drezna. W 1940 roku kapitulował przed wojskami Niemiec hitlerowskich. W 1951 roku został zmuszony do abdykacji na rzecz syna Baudouina I.

1945 - W Londynie odbyła się pierwsza po wojnie premiera opery "Peter Grimes" Benjamina Brittena. Opowieść o losach gniewnego rybaka trafiła 11 lat później na scenę Opery Bałtyckiej w Gdańsku.

1946 - Urodził się Zbigniew Seifert, skrzypek jazzowy, współpracował z Tomaszem Stańko i wieloma muzykami europejskimi i amerykańskimi, między innymi Joachimem Kuhnem, Carliem Mariano, zespołem Oregon. Zmarł 15 lutego 1979 roku. 65 rocznica

1946 - Urodził się Antoni Chodorowski, rysownik, karykaturzysta, autor ilustracji do książek i plakatów, zajmował się także fotografią i malarstwem. Publikował rysunkiw pismach "Szpilki", "Karuzela", "Politechnik", "Polityka", "Najwyższy Czas". Zmarł 15 lutego 1999 roku. 65 rocznica

1951 - W Paryżu odbyła się premiera sztuki głównego przedstawiciela francuskiego egzystencjonalizmu Jeana-Paula Sartre'a zatytułowanej "Diabeł i Pan Bóg". 60 rocznica

1951 - W Niemczech wykonano ostatnie wyroki śmierci wydane w Norymberdze na hitlerowskich zbrodniarzach wojennych odpowiedzialnych za nazistowskie zbrodnie.  60 rocznica

1952 - Urodził się Orhan Pamuk, turecki pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla w 2006 roku. Na język polski przełożono trzy jego powieści -  "Nazywam się Czerwień", "Nowe życie", "Śnieg".

1952 - Urodził się Liam Neeson, brytyjski aktor, grał w filmach: "Lista Schindlera", "Mroczne widmo", "Śniadanie na Plutonie", "Gangi Nowego Jorku". W 1999 roku królowa Elżbieta II nadała mu Order Imperium Brytyjskiego.

1955 - Urodziła się Dorota Kamińska, aktorka teatralna i filmowa, zagrała między innymi w filmach: "Barwy ochronne",  "Był jazz", "Karate po polsku", "Och, Karol", "Magma", "Pręgi", współpracuje z Polskim Radiem, pisze recenzje i wywiady do czasopism: "Pani", "Kobieta i Życie". Popularność przyniosła jej rola Mai Weber z serialu "Fitness Club" oraz Renaty Lemańskiej z serialu "Fala zbrodni".

1958 - Urodził się Prince, właściwe nazwisko Prince Roger Nelson, amerykański wokalista, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów, producent nagrań, aktor i reżyser filmowy. Zadebiutował albumem "For you".

1965 - Urodził się Robert Janson, muzyk, kompozytor, piosenkarz, aranżer, założyciel zespołu Varius Manx, twórca przebojów: "Małe szczęścia", "Zanim zrozumiesz", "Orła cień", autor muzyki do filmu "Młode wilki".

1973 - Po raz pierwszy kanclerz niemiecki złożył wizytę w Izraelu. Był nim Willy Brandt.

1978 - Zmarł Ronald Norrish, angielski chemik, profesor Uniwersytetu Cambridge, prowadził badania z dziedziny kinetyki reakcji chemicznej w fazie gazowej. Opracował metodę fotolizy błyskowej, laureat Nagrody Nobla w 1967 roku w dziedzinie chemii. (ur. 09.11.1897)

1980 - Zmarł Henry Miller, amerykański pisarz i malarz, powieści: "Zwrotnik Raka", "Zwrotnik Koziorożca", "Czarna wiosna", "Uśmiech u stóp drabiny", w swojej prozie atakował podejście współczesnych Amerykanów do moralności i ich purytański system wartości, "Zwrotnik Raka" został po raz pierwszy oficjalnie opublikowany w Stanach Zjednoczonych dopiero w 1964 roku.  (ur. 26.12.1891)

1980 - Zmarł Marian Spychalski, działacz państwowy, komunista, marszałek Polski, w okresie PRL piastował wiele odpowiedzialnych stanowisk partyjnych i państwowych, między innymi był członkiem Biura Politycznego KC PZPR, wiceministrem i ministrem obrony narodowej, przewodniczącym Rady Państwa, w 1963 roku otrzymał stopień Marszałka Polski i był ostatnią osobą, której nadano ten stopień. (ur. 06.12.1906)

1981 - Urodziła się Anna Kurnikowa, rosyjska tenisistka. Jej największe osiągnięcia w grze pojedynczej - finalistka turniejów w Szanghaju, Moskwie, Hilton Head oraz Miami. 30 rocznica

1982 - Polska i ZSRR podpisały umowę o współpracy gospodarczej i technicznej w budowie pierwszej linii metra w Warszawie.

1984 - Zmarł Stanisław Pagaczewski, pisarz, autor książek dla dzieci i młodzieży: "Raj na kółkach", "Gospoda pod Upiorkiem", "Bzdurni dla córki" oraz cyklu baśniowych przygód profesora Baltazara Gąbki i Wawelskiego Smoka. Urodził się 9 lipca 1916 roku.

1988 - Zmarł Aleksander Jackiewicz, teoretyk i krytyk filmowy, eseista, powieściopisarz, pedagog. Wieloletni wykładowca w łódzkiej PWST, profesor Instytutu Sztuki PAN, autor powieści "Górnicy", "Jan bez ziemi", "Wieża Babel", "Madame", opracowań "Kino na świecie". (ur. 19.08.1915)

1990 - Sejm uchwalił ustawę o utworzeniu Agencji Rynku Rolnego.

1992 - Grupa członków Solidarności Pracy, Ruchu Demokratyczno-Społecznego, Polskiej Partii Socjalistycznej i Wielkopolskiej Unii Socjaldemokratycznej utworzyła partię Unia Pracy. Partię zarejestrowano 3 września 1992 roku.

Czytaj także

6 czerwca

Ostatnia aktualizacja: 06.06.2011 00:00
Rozpoczęła się inwazja na Normandię.
rozwiń zwiń