Historia

3 sierpnia

Ostatnia aktualizacja: 03.08.2011 00:00
Urodził się Stefan Wyszyński.

1770 - Urodził się Fryderyk Wilhelm III, z dynastii Hohenzollernów, król pruski od 1797 roku. Uczestnik IV i VI koalicji antyfrancuskiej za co, na kongresie wiedeńskim, Prusy uzyskały znaczne nabytki terytorialne. Obok Rosji i Austrii twórca Świętego Przymierza w 1815 roku. Zmarł 7 czerwca 1840 roku.

1780 - Zmarł Étienne Bonnot de Condillac, francuski filozof i duchowny epoki oświecenia. Zwolennik teorii, w myśl której wszelka wiedza wywodzi się z doświadczenia zewnętrznego, uzyskiwanego za pomocą zmysłów, autor prac "O pochodzeniu poznania ludzkiego" i "Logika".

1871 - Zm. Franciszek Salezy Dmochowski, pisarz, poeta, wydawca, publicysta, krytyk literacki, tłumacz literatury. Wydawał i redagował m.in. "Bibliotekę Polską", "Przewodnik Polski", "Muzeum Domowe". Uczestniczył w sporach klasyków z romantykami. 140 rocznica

1885 - Urodził się Adam Dobosz, śpiewak operowy, profesor śpiewu solowego w PWSM w Katowicach, a następnie w Warszawie. W okresie międzywojennym należał do najwybitniejszych i najbardziej lubianych polskich śpiewaków operowych. Najdłużej związany z Teatrem Wielkim w Warszawie. Zmarł 20 listopada 1952 roku.

1901 - Urodził się Stefan Wyszyński, kardynał, prymas Polski w latach 1949 - 1981; represjonowany w czasach stalinowskich; w 1972 r. doprowadził do stabilizacji stosunków Kościoła z rządem; jeden z inicjatorów listu do biskupów niemieckich "przebaczamy i prosimy o przebaczenie"; zwany "Prymasem Tysiąclecia". (zm. 28 05.1981) 110 rocznica

1905 - Urodził się Franz Koenig, austriacki kardynał, arcybiskup Wiednia, filozof, współorganizator Soboru Watykańskiego II. Przyjaciel prymasa Stefana Wyszyńskiego i kardynała Karola Wojtyły, uchodził za jednego z twórców watykańskiej polityki otwarcia na Europę Wschodnią. Zmarł 13 marca 2004 roku.

1906 - Urodziła się Wanda Grodzieńska, poetka, prozaik, krytyk literatury dla dzieci, tłumaczka, redaktorka "Świerszczyka"; autorka zbiorków wierszy dla dzieci m.in. "Były sobie koty dwa", "O ślimaku, co szukał wiosny", "Świerszczowa muzyka". (zm. 1966) 105 rocznica

1909 - Urodził się Stanisław Piętak, poeta i prozaik, w czasie II wojny światowej współpracował z AK i BCH, autor m.in. powieści "Młodość Jasia Kunefała", "Plama", "Odmieniec". Od 1965 roku przyznawane są nagrody literackie dla młodych pisarzy jego imienia. Zmarł śmiercią samobójczą 27 stycznia 1964 roku.

1909 - Urodził się Stanisław Poznański, malarz i grafik, dziekan Wydziału Grafiki ASP w Warszawie, autor m.in. prac: "Manekiny", "Gracze", "Szachy", "Budowa”. Zmarł 19 lipca 1996 roku.

1924 - Zmarł Joseph Conrad, właściwie Józef Konrad Korzeniowski, pisarz angielski pochodzenia polskiego, autor powieści "Lord Jim", "Smuga cienia", "Gry losu", "Jądro ciemności", "Tajfun". Wszystkie jego książki oparte są na wątkach autobiograficznych, dominuje w nich problematyka psychologiczno-moralna. Jest uznawany za jednego z największych stylistów w angielskiej literaturze.

1924 - Urodził się Leon Uris, amerykański korespondent wojenny, pisarz i scenarzysta pochodzenia żydowskiego, autor głośnej powieści "Exodus", opowiadającej o losach europejskich Żydów od początku XX wieku do 1948 roku, kiedy utworzono państwo Izrael. (zm. 21.06.2003)

1925 - Urodził się Alain Touraine, francuski socjolog. Naukową działalność poświęcił socjologii pracy i badaniu ruchów społecznych, przeprowadził pierwsza dogłębną analizę "Solidarności". Twórca Centrum Analizy i Interwencji Socjologicznej.

1929 - Urodził się Zdzisław Krzyszkowiak, lekkoatleta, olimpijczyk i złoty medalista w biegu na 3000 m z przeszkodami w Rzymie w 1960 roku, 13-krotny mistrz Polski na 5000 m, 10000 m, 3 km z przeszkodami i w biegach przełajowych na 3 i 6 km. Zmarł 24 marca 2003 roku.

1929 - Zmarł Emil Berliner, amerykański elektrotechnik niemieckiego pochodzenia, wynalazca gramofonu, który opatentował w 1878 roku. W 1894 roku założył pierwszą na świecie firmę fonograficzną The Berliner Gramophone Company.

1935 - Urodził się Bolesław Abart, aktor Teatru Współczesnego we Wrocławiu, grał w filmach: "Życie jak poker", "Matka Królów", "Potop", "Wiedźmin", "Francuski numer", "Kopciuszek", występuje w serialach telewizyjnych "Świat według Kiepskich" i "Plebania".

1940 - Urodził się Martin Sheen, amerykański aktor, znany głównie z głównej roli w filmie "Czas apokalipsy" i kreacji prezydenta w serialu "Prezydencki poker". Grał również w filmach: "Incydent", "Paragraf 22", "Enigma".

1940 - Włączenie Litwy do Związku Radzieckiego.

1954 - Zmarła Sidonie-Gabrielle Collette, francuska pisarka, autorka powieści obyczajowo-psychologicznych, znana głównie z opartego na motywach autobiograficznych cyklu o Klaudynie. Była członkinią belgijskiej Akademii Literatury oraz Akademii Goncourtów.

1964 - Zmarła Flannery O’Connor, amerykańska pisarka, autorka powieści "Mądrość krwi", "Trudno o dobrego człowieka", "W pierścieniu ognia". Była typową pisarką z południa USA, co oznaczało regionalną scenerię i groteskowych bohaterów, postaci z moralną skazą i sprawy rasowe.

1984 - Zmarł Janusz Groszkowski, inżynier elektronik, profesor Politechniki Warszawskiej, również polityk, specjalista w zakresie radiotechniki i techniki próżniowej, twórca pierwszego w świecie magnetronu metalowego, zastosowanego w alianckich radarach w czasie II wojny światowej. Napisał pierwszą w świecie monografię o lampach elektronowych "Lampy katodowe oraz ich zastosowanie w radiotechnice". (ur. 21.03.1898)

1986 - Zmarła Stefania Górska, aktorka rewiowa i filmowa, piosenkarka, popularnie zwana "Stefcią". Debiutowała w 1928 r. jako śpiewająca tancerka w teatrzyku "Qui Pro Quo", od 1948 r. związana z Teatrem "Syrena". Grała też w filmach: "Papa się żeni", "O czym się nie mówi", "Historia współczesna", "Cafe pod Minogą", "Inspekcja pana Anatola". (ur. 06.01.1907) 25 rocznica

1990 - Utworzenie Konfederacji Prezydentów Miast Polskich.

1994 - Zmarł Innokientij Smoktunowski, aktor rosyjski, zagrał w filmach: "Dziewięć dni jednego roku", "Hamlet", "Złodzieje samochodów", "Oni walczyli za ojczyznę", "Moskwa nie wierzy łzom".

1995 - Zmarła Ida Lupino, amerykańska aktorka, reżyserka i scenarzystka filmowa, czołowa postać Hollywood lat 50. i 60. Grała w filmach: "High Sierra", "Nocna wyprawa".

2008 - Zmarł Aleksander Sołżenicyn, rosyjski pisarz, myśliciel i publicysta. W latach 1945-1956 więzień łagrów i zesłaniec za "antyradziecką agitację", zrehabilitowany w 1957 roku. W 1974 roku pozbawiony obywatelstwa i deportowany ze ZSRR, powrócił w 1994 roku. Napisał powieści-wspomnienia "Archipelag GUŁag", "Krąg pierwszy", "Oddział chorych na raka", "Jeden dzień Iwana Denisowicza", w których przedstawił obraz stalinowskich łagrów, zorganizowaną przemoc państwa nad jednostką, brutalność i okrucieństwo systemu więzienno-obozowego. W 1970 roku otrzymał Literacką Nagrodę Nobla.

2001 - Zm. Stefan Rachoń, skrzypek, dyrygent i kompozytor; debiutował na antenie radiowej w 1930 r. w audycji "Kącik młodych talentów". W 1945 r. utworzył pierwszą powojenną orkiestrę Polskiego Radia, przemianowaną później na Orkiestrę Polskiego Radia i Telewizji, dyrygował nią do 1980 r. i dokonał z orkiestrą ok. dziesięciu tysięcy nagrań muzyki symfonicznej, operowej, operetkowej i rozrywkowej. 10 rocznica

Czytaj także

2 sierpnia

Ostatnia aktualizacja: 01.08.2011 17:14
Zmarła Krystyna Krahelska - pierwowzór pomnika warszawskiej Syrenki.
rozwiń zwiń