Historia

7 grudnia

Ostatnia aktualizacja: 07.12.2011 00:00
W Palmirach koło Warszawy Niemcy dokonali pierwszej masowej egzekucji więźniów przywiezionych z Warszawy.

1939 - W podwarszawskich Palmirach w Puszczy Kampinoskiej na tzw. polanie śmierci pierwsze rozstrzelania ludności polskiej, głównie mieszkańców Warszawy, miały miejsce już pod koniec 1939 roku. Odbyło się wówczas ponad 20 egzekucji, w których stracono ponad 1,7 tys. osób, przede wszystkim więźniów Pawiaka. Z cel byli zabierani pod pozorem przeniesienia w inne miejsce. W Palmirach zakrywano im oczy i rozstrzeliwano obok wcześniej przygotowanych dołów. Masowe egzekucje w Palmirach miały miejsce od 14 grudnia 1939 roku do 17 lipca 1941 roku. Największa z nich odbyła się w dniach 20-21 czerwca 1940 roku, jako część antypolskiej, skierowanej przeciwko inteligencji akcji AB. Zginęło wówczas prawdopodobnie ponad 350 osób. Tereny rozstrzelań i masowych pochówków były przez Niemców zamaskowywane, jednak okoliczna ludność obserwowała z ukrycia egzekucje i znaczyła ich miejsca.

43 p.n.e. - Zmarł Cyceron (Marcus Tullius Cycero), rzymski mąż stanu, filozof, erudyta. Zasłynął jako niezrównany retor i autor słynnego dzieła "O mówcy" oraz 864 listów. Potomek bogatego rodu ekwitów. (ur. 03.01.106 r. p.n.e.)

1201 - Zmarł Bolesław I Wysoki, książę śląski. Za jego czasów Śląsk rozwinął się gospodarczo. Syn Bolesława, Jarosław, został biskupem wrocławskim, a drugi syn Henryk, zwany Brodatym, objął władzę po ojcu. (ur. ok. 1129) 810 rocznica

1279 - Zmarł Bolesław Wstydliwy, książę krakowski i sandomierski, ostatni przedstawiciel małopolskiej linii Piastów. Podczas swojego panowania szczególną troską otaczał Kościół, a przede wszystkim biskupstwo krakowskie. Na zaproszenie Bolesława i jego żony Kingi około 1258 roku przybyli do Krakowa franciszkanie. Za jego panowania odkryto też w Bochni sól kamienną. (ur. 21.06.1226)

1550 - Barbara Radziwiłłówna, żona Zygmunta Augusta, została koronowana na królową Polski. 1598 - Urodził się Gian Lorenzo Berzini, włoski architekt, rzeźbiarz i malarz, twórca wnętrz Bazyliki Świętego Piotra w Rzymie. (zm. 28.11.1680)

1655 - Zmarł Krzysztof Opaliński, pisarz i polityk, wojewoda poznański, autor licznych satyr o tematyce społeczno-politycznej i obyczajowej. (ur. 1605 lub 1609)

1731 - Urodził się w Warszawie Jan Chrzciciel Albertandi, ksiądz, biskup warszawski, historyk, numizmatyk, współzałożyciel i pierwszy przewodniczący Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Napisał wiele prac z historii i numizmatyki. (zm. 10.08.1808) 280 rocznica

1732 - Otwarcie Covent Garden Theatre w Londynie.1792 - Urodził się Ambroży Grabowski, księgarz, kolekcjoner, archeolog i antykwariusz, autor podstawowych przewodników po Krakowie, samouk. Był pierwszym prezesem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Napisał pracę "Historyczny opis miasta Krakowa i jego okolic". (zm. 04.07.1868)

1826 - Zmarł John Flaxman, angielski rzeźbiarz, ilustrator książek, projektant, jeden z przedstawicieli neoklasycyzmu w Wielkiej Brytanii, tworzył pomniki i rzeźby nagrobne, pierwszy profesor rzeźby w Akademii Królewskiej w Londynie. (ur. 06.06.1755) 185 rocznica

1863 - Urodził się Pietro Mascagni, włoski kompozytor, którego najsłynniejszym dziełem jest opera "Rycerskość wieśniacza". (zm. 02.08.1945) 1877 - Thomas Alva Edison, amerykański konstruktor, zademonstrował pierwszy skonstruowany przez siebie fonograf.

1872 - Urodził się Johan Huizinga, holenderski historyk, autor między innymi pracy "Jesień Średniowiecza" i biografii Erazma z Rotterdamu. (zm. 01.02.1945)

1881 - Urodzil się Marian Falski, pedagog i dzialacz oświatowy, autor najpopularniejszego polskiego elementarza XX wieku "Nauka czytania i pisania", który po raz pierwszy został wydany w 1910 roku. W 1964 roku podpisał wraz z Antonim Słonimskim "List 34" przeciwko cenzurze i ograniczeniu dostępu do kultury. (zm. 1974) 130 rocznica

1888 - Urodził się Joyce Cary, angielski pisarz i poeta, autor powieści o tematyce afrykańskiej "Amerykański gość", "Czarownica afrykańska", powieści o dzieciństwie "Mój ulubieniec Charley", "Dom dzieci". (zm. 29.03.1957) 1894 - Zmarł Ferdynand de Lesseps, francuski dyplomata i przemysłowiec. W latach 1869 -1879 kierował budową Kanału Sueskiego, w 1881 roku rozpoczął budowę Kanału Panamskiego. Zmarł nie doczekawszy końca jego budowy. (ur. 19.11.1805)

1896 - Urodził się Wiktor Dega, chirurg-ortopeda, twórca Polskiej Szkoły Rehabilitacji, profesor Akademii Medycznej w Poznaniu, autor oryginalnych metod operacyjnych, nazwanych w światowej literaturze jego imieniem, jak: "operacja zwichnięcia stawu biodrowego metodą Degi", pierwszy w Polsce zastosował leczniczą rehabilitację narządów ruchu, autor ponad 250 prac, z czego około 60 dotyczy wrodzonych zwichnięć stawu biodrowego, jego badania w tej dziedzinie stały się podstawą do opracowania metody operacyjnego leczenia nazywanej osteotomią transiliakalną. Był jedynym Polakiem, który otrzymał prestiżową Nagrodę imienia Alberta Laskera. Został wyróżniony również Orderem Uśmiechu, przyznawanym przez dzieci. (zm. 16.02.1995) 115 rocznica

1899 - Zmarł Antoni Kątski, kompozytor i pianista. W 1849 roku rozpoczął wieloletnie tourne po Europie, mieszkając po kilka lat w Paryżu, Berlinie, Lizbonie, na dłużej zatrzymując się w Petersburgu i Londynie. W 1883 roku osiadł w Stanach Zjednoczonych, skąd w wieku 80. lat rozpoczął wielką podróż koncertową dookoła świata. Wykonywał utwory Mozarta, Hummla, Fielda, Beethovena, Webera, Chopina, Brahmsa oraz swoje własne. Napisał podręcznik „Szkoła gry na fortepianie”. (ur. 27.10.1817)

1909 - Urodził sie Marian Mazur, inżynier, zajmujący się elektrotermią i cybernetyką, twórca polskiej szkoły cybernetycznej, profesor Polskiej Akademii Nauk. Napisał kilkudziesiąt artykułów i książek, wśród nich "Terminologia techniczna", w której zamieścił i zilustrował 14 zasad terminologicznych. (zm. 21.01.1983)

1912 - Ludwig Borchardt odnalazł w el Amarna popiersie królowej Nefertiti, żony faraona Echnatona, które obecnie znajduje się w Muzeum Egipskim w Berlinie. Rzeźba, przedstawiająca głowę kobiety w przysługującym faraonom nakryciu głowy, stała się jednym z synonimów starożytnego kanonu piękna.

1927 - Urodziła się Danuta Bieńkowska, poetka, historyk literatury, folklorystka, autorka między innymi zbiorów wierszy - "Pieśń suchego języka", Między brzegami". (zm. 09.07.1974)

1936 - Zmarł Czesław Reczyński, fizyk, który zapoczątkował naukę o wysoko zjonizowanych gazach, konstruktor lampy kwarcowej. (ur. 1878) 75 rocznica

1936 - Premiera filmu „Barbara Radziwiłłówna” w reżyserii Józefa Lejtesa, w roli głównej - Jadwiga Smosarska, w 1937 roku film zdobył wyróżnienie na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. 75 rocznica

1941 - Atak japońskiego lotnictwa na bazę marynarki Stanów Zjednoczonych w Pearl Harbor na Hawajach. Początek wojny na Pacyfiku. 70 rocznica

1941 - Urodził się Janusz Bukowski, aktor, związany ze scenami teatrów warszawskich, grał również w filmach: „Złoto dezerterów”, „Sukces”, „W pustyni i w puszczy”, „Kuchnia polska”, „Jezioro Bodeńskie”, „Sam pośród swoich”, „Wesele”, wystąpił w serialach telewizyjnych - „Pogranicze w ogniu”, „W labiryncie” i „Janosik”. (zm. 22.09.2005) 70 rocznica

1947 - W Bielsku-Białej został otwarty słynny Teatr Lalek "Banialuka".

1947 - Zmarł Nicholas Murray Butler, amerykański pedagog, rektor Uniwersytetu Columbia, działacz ruchów pokojowych i międzynarodowej współpracy pokojowej. Był doradcą siedmiu prezydentów, laureatem Pokojowej Nagrody Nobla w 1931 roku. (ur. 02.04.1862)

1949 - Urodził się Tom Waits, amerykański wokalista, kompozytor, instrumentalista, poeta, dramaturg i aktor. Śpiewa własne, bardzo osobiste, melancholijne, gorzkie w wymowie, cyniczne i często zakrapiane czarnym humorem poezje. Sukcesy występów scenicznych skłoniły artystę do podjęcia próby w zawodzie aktora. Zagrał kilka epizodycznych ról w kilku filmach, między innymi „Poza prawem" i „Chwasty".

1950 - Zmarł Wojciech Weiss, malarz i fotograf, profesor i rektor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, uprawiał malarstwo olejne, grafikę warsztatową i użytkową, tworzył pastele, akwarele, pozostawił wiele szkiców, największy wpływ na jego twórczość mieli Jacek Malczewski i Leon Wyczółkowski, pod którego okiem kształcił się w Szkole Sztuk Pięknych. (ur. 04.05.1875)

1954 - Rozwiązano Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, w to miejsce powołano Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.

1958 - Urodziła się Grażyna Wolszczak, aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna. Współpracuje z warszawskimi teatrami - Scena, Prezentacje oraz Komedia. Grała między innymi w filmach: „Lawa”, „Rozmowy kontrolowane”, „Wiedźmin”, „Ja wam pokażę”. Jest autorką książki „Jak być zawsze młodą, piękną i bogatą”.

1965 - Watykan powołał Kongregację Nauki Wiary w miejsce Kongregacji świętego Oficjum, a także zniósł ekskomunikę Kościoła wschodniego, nałożoną w 1054 roku.

1966 - Urodziła się Lucia Etxebarría, hiszpańska pisarka, autorka esejów, opowiadań, scenariuszy filmowych, w Polsce znana jest z powieści: „Cud równowagi”, “Miłość, ciekawość, prozac i wątpliwości”, „Kosmofobia”. 45 rocznica

1970 - W Warszawie podpisano układ o podstawach normalizacji stosunków między Republiką Federalną Niemiec i Polską.

1970 - Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych uchwaliło rezolucję o dezatomizacji dna morskiego.

1972 - Lot amerykańskiego statku kosmicznego "Apollo 17" z trzema kosmonautami na pokładzie. 12 grudnia astronauci dokonali szóstego lądowania na Księżycu, przebywając tam ponad 70 godzin. Był to ostatni lot programu "Apollo".

1977 - Zmarł Peter Goldmark, amerykański inżynier, który przyczynił się do rozwoju systemu telewizji kolorowej. (ur. 02.12.1906)

1984 - Urodził się Robert Kubica, kierowca rajdowy. Jest pierwszym i jedynym w historii Polakiem startującym w Formule 1 oraz pierwszym Polakiem, który stanął na najwyższym stopniu podium podczas Grand Prix Formuły 1.

1985 - Zmarł Robert Graves, brytyjski pisarz, profesor uniwersytetu w Oksfordzie, autor ponad 120 książek, w tym wielu powieści historycznych: „Ja, Klaudiusz”, „Klaudiusz i Messalina”, „Belizariusz”, „Mity greckie”, „Mity hebrajskie”, był też autorem realistycznych poezji wojennych. (ur. 24.07.1895)

1987 - Zmarła Irena Tuwim, pisarka, tłumaczka literatury anglosaskiej i rosyjskiej. Wydała między innymi "Wiersze wybrane", "O pingwinie Kleofasku". Znana jako tłumaczka "Kubusia Puchatka" i "Chatki Puchatka" Milne'a. Była siostrą Juliana Tuwima. (ur. 22.08.1900)

1988 - Podczas trzęsienia ziemi w Armenii, o sile 7 stopni w skali Richtera, zginęło około 50 tysięcy osób a ponad pół miliona znalazło się bez dachu nad głową.

1992 - Opublikowano tekst nowego katechizmu Kościoła katolickiego. Poprzedni "Katechizm Rzymski" został wydany w 1566 roku po Soborze Trydenckim.

1993 - Zmarł Wolfgang Paul, niemiecki fizyk, profesor Uniwersytetu w Bonn, laureat nagrody Nobla w 1989 roku za skonstruowanie pułapek jonowych. (ur. 10.08.1913)

1993 - Zmarł Andrzej May, aktor, reżyser teatralny, dyrektor i kierownik artystyczny teatrów. Zagrał między innymi w filmach: „Rodzina Połanieckich”, „Republika nadziei”, „Klub kawalerów”, „Marysia i Napoleon”, „Zamach”. (ur. 03.03.1934)

1996 - Zmarł Jose Donoso, chilijski poeta, autor powieści: „Tej niedzieli”, „Plugawy ptak nocy”, „Miejsce bez granic”, „Ogród tuż obok”, oraz opowiadań i esejów „Moja osobista historia boomu”, współtwórca „mody” na literaturę iberoamerykańską. (ur. 05.10.1924) 15 rocznica

1998 - Zmarł Andrzej Waksmudzki, twórca polskiej szkoły chromatografii i pionier techniki światłowodowej. W 1979 roku jako jeden z pierwszych w świecie uruchomił światłowodową linię telekomunikacyjną. (ur. 1910)

2003 - Zmarł Jan Pierzchała, poeta, prozaik, eseista, autor scenariusza do filmu "Gorąca linia" oraz "Czerwone i białe", wydał między innymi powieści: „Krzak gorejący”, "Rozstanie i powrót”, „Dziewczyna”, „Jak krótkie lato”, zbiory opowiadań - „Antykwariat przy ulicy Barbarossy”. (ur. 26.09.1921)

2006 - Zmarła Jeane Kirkpatrick, ambasador Stanów Zjednoczonych przy ONZ za prezydentury Ronalda Reagana, czołowa rzeczniczka jego polityki osłabiania ZSRR i popierania ruchów antykomunistycznych na świecie. Jako jedna z najbliższych doradczyń prezydenta w polityce zagranicznej, była gorącym orędownikiem pomocy dla Solidarności w okresie stanu wojennego. (ur. 19.11.1926) 5 rocznica