Historia

14 kwietnia

Ostatnia aktualizacja: 14.04.2011 00:00
Chrzest Polski.

 216 - Urodził się Mani, znany także jako Manes i Manicheusz, perski myśliciel, twórca manicheizmu, poglądy religijne Maniego łączyły wpływy różnych religii, z których najważniejszy jest związek z zoroastryzmem, przez całe życie prowadził działalność misyjną, jednym z bardziej znanych manichejczyków był święty Augustyn. Zginał śmiercią męczeńską około 276 rokku.

 966 - Prawdopodobnie tego dnia (w Wielką Sobotę) odbył się chrzest księcia Mieszka Pierwszego. Historycy jako miejsce podają: Ratyzbonę, Kolonię, Czechy, Ostrów Lednicki, Poznań i Gniezno.

1629 - Urodził się Christian Huygens, holenderski astronom, fizyk i matematyk, prekursor falowej teorii światła, twórca zegara wahadłowego, odkrywca jednego z księżyców Saturna. W wieku 28 lat opublikował pierwszy podręcznik rachunku prawdopodobieństwa. Jeden z pierwszych myślicieli, którzy wysunęli ideę życia pozaziemskiego. Zmarł 8 czerwca 1695 roku.  
1759 - Zmarł Georg Friedrich Haendel, niemiecki kompozytor i organista, największy obok Bacha, kompozytor okresu baroku, tworzył głównie oratoria, utwory orkiestrowe i organowe. Autor oper: „Giulio Cesare”, „Orlando”, „ Deidamia”, oratoriów: „Samson”, „Mesjasz”, „Juda Machabeusz”, oraz kantat, arii, koncertów organowych. Urodził się 23 lutego 1685 roku.  
1832 - W Wielkim Księstwie Poznańskim władze pruskie wprowadziły język niemiecki jako urzędowy w korespondencji instytucji administracyjnych, sądowych i kościelnych.
1861 - Urodził się Stefan Szolc-Rogoziński, podróżnik, pisarz, etnograf, badacz Kamerunu, autor książek - "Żegluga wzdłuż brzegów Zachodniej Afryki", "Pod równikiem". Zmarł 1 grudnia 1896 roku. Ulica jego imienia znajduje się na warszawskim Ursynowie.
1865 - Abraham Lincoln zginął z rąk zamachowca. Był prezydentem Stanów Zjednoczonych od 1860 roku.
1886 - Urodził się Edward Chace Tolman, amerykański psycholog, zajmował się badaniem zachowania zwierząt, teorią uczenia się i ogólną teorią zachowania. Twórca psychologicznej szkoły zwanej behawioryzmem. Zmarł 19 listopada 1959 roku.
1889 - Urodził się Walery Goetel, geolog, podróżnik, działacz ochrony przyrody, profesor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i członek Polskiej Akademii Nauk, współtwórca parków narodowych: Tatrzańskiego, Pienińskiego i Babiogórskiego. Jeden z prekursorów sozologii. Zmarł 6 listopada 1972 roku.
1904 - Urodził się John Gielgud, brytyjski aktor i reżyser, uważany za najlepszego współczesnego odtwórcę ról szekspirowskich. Grał główne role w dramatach Szekspira, między innymi: "Hamlet", "Makbet", "Ryszard II".I Popularność zdobył jako aktor filmowy. Grał w kilku polskich filmach, między innymi w "Dyrygencie" Andrzeja Wajdy. W 1981 roku dostał Oskara za najlepszą rolę drugoplanową w amerykańskiej komedii "Arthur". Zmarł 21 maja 2000 roku.
1912 - Brytyjski parowiec transatlantycki "Titanic" z 2200 osobami na pokładzie zatonął w pobliżu Ameryki Północnej, po zderzeniu z górą lodową. Uratowano około 700 osób.
1916 - Urodził się Wojciech Żukrowski, pisarz, autor utworów o tematyce wojenno-okupacyjnej i współczesnej. Do najbardziej znanych należą opowiadanie "Z kraju milczenia" oraz powieści "Dni klęski" i "Kamienne tablice". Jest także autorem reportaży i szkiców z Wietnamu, Laosu oraz Indii. Zmarł 26 sierpnia 2000 roku.
1917 - Zmarł Ludwik Zamenhoff, lekarz, poliglota, twórca międzynarodowego języka esperanto. Był tłumaczem i wydawcą dzieł literatury światowej w stworzonym przez siebie języku. Urodził się 15 grudnia 1859 roku.
1919 - W związku z oficjalnym uznaniem rządu polskiego w Warszawie przez państwa Ententy w Paryżu rozwiązano Komitet Narodowy Polski, który reprezentował interesy Polski na arenie międzynarodowej.
1919 - Z Francji wyruszyły do Polski pierwsze transporty "błękitnej armii" generała Józefa Hallera.       
1921 - Urodził się Thomas Schelling, amerykański ekonomista, specjalista od polityki zagranicznej, bezpieczeństwa narodowego i strategii nuklearnej, laureat Nagrody Nobla w 2005 roku wraz z Robertem Aumannem za prace dotyczące zastosowania teorii gier w naukach społecznych i mikroekonomii.
1930 - Zmarł śmiercią samobójczą Włodzimierz Majakowski, rosyjski poeta, autor liryk, poematów i sztuk satyrycznych, jak "Pluskwa". Urodził się 19 lipca 1893 roku.
1930 - Urodził się Vytautas Zalakevicius, litewski reżyser teatralny, scenarzysta filmowy, uznawany za ojca kina litewskiego. Zmarł 12 listopada 1996 roku.
1931 - We Francji po raz pierwszy zademonstrowano telewizję.
1932 - Urodził się Marek Lusztig, kompozytor, reżyser, pedagog, współtwórca Studenckiego Teatru Satyryków  - STS, współpracownik Polskiej Kroniki Filmowej. Zginął tragicznie 10 maja 1972 roku.
1934 - Powstał Obóz Narodowo-Radykalny - ONR. Na czele tego skrajnie prawicowego ugrupowania stanęli Tadeusz Gluziński, Bolesław Piasecki i Mieczysław Krószyński.
1935 - Urodził się Erich von Daniken, szwajcarski pisarz, podróżnik i poszukiwacz cywilizacji pozaziemskich, autor filmów. Pierwszą książkę " Wspomnienia z przyszłości" wydał w 1968 roku w 3000 egzemplarzy, obecnie przetłumaczona jest na około 30 języków.
1941 - Urodziła się Julie Christie, angielska aktorka, grała w filmach: "Nashville", "Nie ma takiej rzeczy", "Troja", "Billy kłamca", "Marzyciel". Za rolę w filmie "Darling" otrzymała w 1996 roku roku Oscara.
1942 - Urodziła się Danuta Wawiłow, poetka, tłumaczka literatury rosyjskiej, autorka słuchowisk radiowych i utworów dla dzieci i młodzieży. Najbardziej znane to: "Rupaki", "Nic się nie stało", "Wędrówka", "Wiersze dla niegrzecznych dzieci", "Dziwna bajeczka". Zmarła 29 maja 1999 roku.
1947 - W Oksfordzie na kongresie partii liberalnych powołano do życia Międzynarodówkę Liberalną, został przyjęty podstawowy dokument określający ramy przyszłej współpracy "Manifest liberalny". Obecnie do Międzynarodówki należy 70 partii, jej siedziba jest w Londynie.
1950 - Przedstawiciele Kościoła katolickiego i władz państwowych podpisali porozumienie regulujące wzajemne stosunki.
1973 - Urodził się Adrien Brody, amerykański aktor, grał między innymi w filmach: „Cienka czerwona linia”, „Pianista”, „Mordercze lato”, „Obłęd”, „King Kong”.
1974 - Zmarł Wacław Okulicz-Kozaryn, jeden z pierwszych polskich zapaśników, olimpijczyk z Igrzysk Olimpijskich w Paryżu w 1924 roku. Urodził się 8 lutego 1884 roku.
1986 - Zmarła Simone de Beauvoir, pisarka francuska, filozofka i feministka, przedstawicielka egzystencjalizmu, poruszająca w swoich powieściach problematykę wolności i zagadnienia moralne, autorka między inntmi powieści "Cudza krew", "Mandaryni" i eseju "Druga płeć". Była żoną Jeana Paula Sartre'a. Urodziła się w 1908.
1991 - Utworzono Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne, prezesem partii został Jan Zamoyski.
1992 - Zmarł Sammy Price, amerykański pianista jazzowy, "król" boogie-woogie". (ur. 06.10.1908)
1993 - W Moskwie rozpoczął się proces uczestników puczu przeciwko Michaiłowi Gorbaczowowi w sierpniu 1991 roku.
1998 - Prezydent Rosji Borys Jelcyn podpisał ustawę o odmowie zwrotu dóbr kultury, zajętych przez Armię Czerwoną w czasie II wojny światowej.
1999 - Zmarł Nicola Trussardi, znany włoski stylista, producent damskiej i męskiej odzieży gotowej. (ur. 17.06.1942)
2000 - Rosyjska Duma, niższa izba rosyjskiego parlamentu, ratyfikowała układ START II. Rada Federacji, izba wyższa, ratyfikowała układ 19 kwietnia.
2003 - Zespół uczonych pracujący w ramach międzynarodowego programu Human Genome Project zakończył prace nad rozszyfrowaniem genomu człowieka.
2005 - Ministrowie spraw wewnętrznych państw Unii Europejskiej podjęli w Luksemburgu decyzję w sprawie umieszczenia w Warszawie siedziby Europejskiej Agencji Kontroli Granic.
2005 - Pierwszy pociąg towarowy z kontenerami przejechał z Chin do Niemiec, czas przejazdu wyniósł 16 dni. Pociąg uruchomiły koleje rosyjskie wspólnie z białoruskimi, polskimi i niemieckimi.
2007 - Zmarł René Remond, francuski historyk i politolog, autor około 50 dzieł poświęconych historii politycznej, intelektualnej i religijnej Francji w wieku XIX i XX, między innymi „Życie polityczne we Francji” oraz  „Wprowadzenie do historii naszych czasów”. (ur. 30.09.1918)
2008 - Zmarł Ollie Johnston, amerykański rysownik i animator. Był ostatnim żyjącym członkiem grupy „Nine Old Men”, która z Waltem Disneyem stworzyła postacie takie jak Królewna Śnieżka, Bambi, Pinokio czy Piotruś Pan. Przez 43 lata pracował w wytwórni Disneya. (ur. 31.10.1912)





Czytaj także

13 kwietnia

Ostatnia aktualizacja: 13.04.2011 00:00
Berlin ujawnił prawdę o Katyniu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

15 kwietnia

Ostatnia aktualizacja: 15.04.2011 00:00
Urodził się gen. Tadeusz Kutrzeba, pomysłodawca i realizator manewru zaczepnego w czasie wojny obronnej 1939 roku, nazwanego później bitwą nad Bzurą.
rozwiń zwiń