4 maja

Przyszedł na świat Jerzy Bajan - wybitny polski pilot.

1439 - W bitwie pod Grotnikami nad Nidą wojska królewskie, dowodzone przez biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego, pokonały zwolenników husytyzmu pod wodzą Spytka z Melsztyna. Bitwa ta doprowadziła do upadku ruchu husyckiego w Polsce.  

1505 - Zmarł Władysław z Gielniowa, bernardyn, pierwszy znany poeta-pieśniarz piszący po polsku; autor pieśni religijnych i poematów opartych na biblii "Pieśń o Bożym umęczeniu”, "Żółtarz Jezusów czyli piętnaście rozmyślań o Bożym umęczeniu”, beatyfikowany w 1753 roku. (ur. około 1440)

1623 - Zmarł Asprillo Pacelli, kompozytor i dyrygent, od 1602 roku kapelmistrz muzyków króla Zygmunta III Wazy. Autor motetów, psalmów, madrygałów i drobnych utworów religijnych. (ur. około 1570)

1762 - Urodził się Karol Kniaziewicz, generał dywizji Wojsk Polskich, uczestnik insurekcji kościuszkowskiej, jeden z dowódców Legionów Polskich. Był twórcą i dowódcą Legii Naddunajskiej. Brał udział w kampanii napoleońskiej. (zm. 09.05.1842)

1772 - Urodził się Friedrich Arnold Brockhaus, niemiecki księgarz, wydawca encyklopedii "Brockhaus Enzyklopädie". (zm. 20.08.1823)

1776 - Urodził się Johann Friedrich Herbart, niemiecki pedagog, psycholog i filozof. Jako pierwszy zainteresował się pedagogiką jako nauką. Napisał między innymi pracę "Wykłady pedagogiczne w zarysie". (zm. 11.08.1841) 235 rocznica

1780 - W południowoangielskim Epsom po raz pierwszy odbyły się słynne derby czyli tradycyjne wyścigi konne, pierwszy na metę przybiegł "Diomed” Sir Thomasa Charlesa Bunbury'ego pod dżokejem Samem Arnullem.    

1817 - Urodził się Florian Ceynowa, badacz folkloru kaszubskiego, językoznawca, lekarz. Wprowadził pisownię kaszubską i zapoczątkował dialekt regionu. (zm. 26.03.1831)

1824 - Zmarł Jan Siestrzyński, lekarz, litograf i pedagog, nauczyciel w Instytucie Głuchoniemych w Warszawie, gdzie wspólnie z Aleksandrem Chodkiewiczem zastosował po raz pierwszy w Polsce technikę litograficzną. (ur. 24.06.1788)

1825 - Urodził się Thomas Huxley, angielski zoolog, paleontolog, fizjolog i filozof, obrońca i propagator teorii Darwina, pionier kierunku ewolucyjnego w naukach zoologicznych, autor genealogii konia oraz teorii pochodzenia ptaków od gadów kopalnych i płazów od ryb, autor pracy "Stanowisko człowieka w przyrodzie”. (zm. 29.06.1895)

1863 - Urodził się Edmund Osterloff, fotograf, pionier i współtwórca polskiej fotografii artystycznej, od 1931 roku członek Fotoklubu Polskiego, zrzeszającego artystów uprawiających fotografię jako autonomiczną sztukę. (zm. 23.06.1938)  

1887 - Śmiercią samobójczą zmarł we Florencji Julian Konstanty Ordon. Był oficerem Wojska Polskiego, dowódcą reduty numer 54 w Warszawie, znanej jako Reduta Ordona w czasie powstania listopadowego. Jego imieniem nazwano ulicę na warszawskiej Woli. (ur. 16.10.1810)

1898 - Urodziła się Halina Górska, pisarka, działaczka społeczno-oświatowa, autorka audycji radiowych dla dzieci i młodzieży oraz powieści: "Druga brama”, "Chłopcy z ulic miasta”, "Ślepe tory”. Zginęła rozstrzelana przez hitlerowców 4 czerwca 1942 roku.  

1901 - Urodził się Jerzy Bajan, pilot myśliwski i sportowy, twórca akrobacji sportowej w Polsce, zdobywca m.in. 1-go miejsca w konkursie akrobacji na na mityngu lotniczym w Zagrzebiu i 2-go miejsca w zawodach lotniczych w Zurichu w 1932 roku. W 1934 roku, wraz z mechanikiem Gustawem Pokrzywką, wygrał Międzynarodowe Zawody Samolotów Turystycznych Challenge - największe i najbardziej prestiżowe zawody tego typu w Europie. Dwa lata wcześniej wygrali je Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. Podczas II wojny światowej zajmował szereg stanowisk sztabowych w Polskich Siłach Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Pomimo niesprawnej z powodu odniesionych ran ręki wykonał 28 lotów bojowych. Po wojnie pozostał na emigracji. Zmarł w Londynie 27.06.1967 roku. 110 rocznica

1910 - Urodził się Jerzy Waldorff, publicysta, krytyk muzyczny, działacz społeczny, inicjator społecznej zbiórki pieniędzy na odnowę warszawskich Starych Powązek. (zm. 29.12.1999)

1915 - Urodził się Florian Marciniak, prawnik, harcmistrz, instruktor harcerski, współzałożyciel i pierwszy naczelnik Szarych Szeregów, aresztowany przez Gestapo w maju 1943 roku. Zginął w obozie w Gross-Rosen 20 lutego 1944 roku.

1918 - Urodził się Adam Hoffmann, malarz, rysownik, grafik, ilustrator książek. W latach 50. projektował plakaty dla Teatru Groteska w Krakowie, autor prac krytyczno-teoretycznych z zakresu wychowania przez sztukę i pedagogiki artystycznej. (zm. 2001)  

1929 - Urodziła się Audrey Hepburn, właściwe nazwisko Edda Kathleen van Heemstra Hepburn-Ruston, amerykańska aktorka filmowa, znana między innymi z filmów: "Wojna i pokój", "Historia zakonnicy", "Śniadanie u Tiffany'ego", "Doczekać zmroku", "My Fair lady”, "Dwoje na drodze”. Za rolę w "Rzymskich wakacjach" w 1953 roku otrzymała Oscara, w 1992 roku za działalność humanitarną jako ambasador UNICEF otrzymała Prezydencki Medal Wolności. (zm. 20.01.1993)  

1934 - Urodziła się Tatiana Samojłowa, rosyjska aktorka. Sławę przyniosła jej rola w filmie "Lecą żurawie”, za którą otrzymała nagrodę specjalną w Cannes w 1958 roku. Grała również w filmach: "Anna Karenina”, "Oni szli na Wschód”, "Żołnierze bez mundurów”.  

1938 - We Władysławowie został oddany do użytku port rybacki.  

1938 - Zmarł Carl von Ossietzky, niemiecki publicysta, działacz pacyfistyczny, sekretarz Niemieckiej Ligi Pokoju. W 1935 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. (ur. 03.10.1889)

1939 - Urodził się Amos Oz, izraelski pisarz, nowelista i eseista, tworzący w języku hebrajskim. Napisał między innymi powieści: "Mój Anioł", "Czarna skrzynka", "Poznać kobietę", "Aż do śmierci”, "Opowieść o miłości i mroku”, "Rytm życia i śmierci”. Od kilku lat wymieniany jest jako jeden z głównych faworytów do Literackiej Nagrody Nobla.

1940 - Polski okręt wojenny ORP "Grom", zbombardowany przez niemieckie samoloty, zatonął pod Narwikiem.    

1941 - Urodził się Erwin Kruk, pisarz i poeta, senator I kadencji, wieloletni redaktor prasy olsztyńskiej, wydał zbiory poezji: "Rysowane z pamięci”, "Drogami o świcie”, "Powrót na wygnanie”, współtwórca Mazurskiego Towarzystwa Ewangelickiego. 70 rocznica

1945 - Otwarcie wystawy "Warszawa oskarża" zainaugurowało powojenną działalność Muzeum Narodowego.        

1949 - Delegaci Francji, Wielkiej Brytanii i ZSRR w ONZ podpisali układ w sprawie "zniesienia utrudnień komunikacyjnych i transportowych pomiędzy strefami okupacyjnymi Niemiec". Oznaczało to koniec blokady Berlina Zachodniego przez ZSRR. Blokadę rozpoczęto w czerwcu 1948 roku jako odpowiedź na wprowadzenie przez aliantów nowej marki w kontrolowanej przez nich części miasta. Zwiazek Radziecki bezskutecznie blokował zachodnią część Berlina, ponieważ państwa zachodnie utworzyły powietrzny most pomocy, którym zaopatrywano Berlińczyków. (podawana jest też data 12.05)

1961 - Zmarł Maurice Merleau-Ponty, francuski filozof, przedstawiciel fenomenologii i egzystencjalizmu, autor prac „Widzialne i niewidzialne”, "Fenomenologia percepcji” oraz "Pochwała filozofii”. (ur. 14.03.1908) 50 rocznica

1966 - Zmarł Adam Królikiewicz, jeździec, brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich w Paryżu w 1924 roku, pierwszy polski medalista olimpijski w konkurencji indywidualnej, uczestnik kampanii wrześniowej, po wojnie - trener i instruktor jeździecki. (ur. 09.12.1894) 45 rocznica

1966 - Zmarł Wojciech Brydziński, aktor i reżyser, role teatralne: tytułowa w „Hamlecie” Williama Szekspira, Mickiewicz w "Legionie” Stanisława Wyspiańskiego, Gustaw-Konrad w "Dziadach” Adama Mickiewicza, od 1914 do 1963 roku związany z przerwami z Teatrem Polskim w Warszawie Arnolda Szyfmana. (ur. 28.01.1877) 45 rocznica

1972 - IŁ-62 "Mikołaj Kopernik" odbył pierwszy w historii polskiego lotnictwa cywilnego rejs przez Atlantyk.

1972 - Zmarł Edward Calvin Kendall, amerykański biochemik. W 1950 roku, za badanie syntezy i zastosowań klinicznych hormonów nadnerczy, otrzymał nagrodę Nobla. (ur. 08.03.1886)

1979 - Margaret Thatcher została pierwszą kobietą - premierem w historii Wielkiej Brytanii. Była też najdłużej urzędującym brytyjskim premierem w XX wieku.

1980 - Zmarł Josip Broz Tito, jugosłowiański polityk, od 1920 roku członek partii komunistycznej, podczas II wojny światowej dowódca oddziałów partyzanckich. W latach 1945 - 53 był premierem, a od 1953 roku - prezydentem. Po śmierci oskarżano go o tworzenie kultu wokół własnej osoby, dyktatorskie sprawowanie władzy i siłowe eliminowanie różnic narodowościowych w Jugosławii. Był jednym z  założycieli ruchu "państw niezaangażowanych". (ur. 25.05.1892)

1987 - Zmarł Konstanty Jeleński, jeden z najwybitniejszych polskich humanistów XX wieku, eseista, krytyk, tłumacz. Od 1939 roku przebywał na Zachodzie. Pisał między innymi dla paryskiej Kultury, do Zeszytów Literackich. Był laureatem Nagrody imienia Alfreda Jurzykowskiego. (ur. 02.01.1922)

1988 - Zmarł Jan Mazurkiewicz "Radosław", generał brygady, jeden z dowódców Armii Krajowej, działacz konspiracyjny - współorganizator w 1939 roku Tajnej Organizacji Wojskowej, zastępca szefa Kierownictwa Kedywu Armii Krajowej, w powstaniu warszawskim dowódca zgrupowania "Radosław”. (ur. 27.08.1896)  

1990 - Łotwa proklamowała niepodległość.     

1994 - Podpisanie w Kairze, przez premiera Izraela Icchaka Rabina i przewodniczącego Organizacji Wyzwolenia Palestyny (OWP) Jasira Arafata porozumienia o autonomii strefy Gazy i Jerycha.

1997 - Pierwszy w historii Rom - Ceferino Jimenez Malla - został beatyfikowany przez Jana Pawła II. Malla zginął w czasie wojny domowej w Hiszpanii w 1936 roku.

1998 - Zmarł Józef Werle, fizyk, profesor Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. (ur. 23.07.1923)

2010 - Zmarł Stefan Zabieglik, filozof, wykładowca Politechniki Gdańskiej, autor licznych publikacji na temat Szkocji w tym pierwszej w języku polskim historii tego kraju "Historia Szkocji”. (ur. 20.07.1945)