Czytają książkę (wyd. Biały Kruk) profesora Andrzeja Nowaka (drugi tom miał obejmować okres od 1202 do 1492 r., ale ostatecznie zakończył się na roku 1340) ciężko nie zgodzić się z jego słowami, że sprawy w niej zawarte są "godne przypomnienia zwłaszcza w dzisiejszym, współczesnym kontekście". Jego dzieło czyta się raz jak dobry kryminał, innym razem jak wspaniałą, wielowątkową powieść - chociaż wszystko to zamknięte jest w naukowych ramach, poprzedzone chłodną analizą, zniuansowaniem tak wielu racji, próbą dotarcia do nieraz bardzo zagmatwanej prawdy.
Choć z dzisiejszej perspektywy okres ten nawet dla osób zainteresowanych historią, w szczególności naszej Ojczyzny, może się wydać zbyt odległy, by wzbudził większe emocje, to już pierwsze rozdziały przekonują, że warto, że trzeba, że dzieje te, choć zamierzchłe i pozornie mające tak mało wspólnego ze współczesnymi problemami naszego narodu, mogą się nam okazać bliskie i intrygujące.
Jak dziejopisarze poszukiwali korzeni Polski i polskości
"Ten okres, nad którym w ostatnio pracowałem, czyli wiek XIII, przełom XIV, to zarazem czas modernizacji, że użyję takiego nowoczesnego słowa, oraz czas utrwalania, odbudowy niepodległości Polski. Obydwa zagadnienia są dla nas dzisiaj niesłychanie aktualne. Oczywiście nie chodzi o jakąś tanią, uproszczoną aktualizację wydarzeń sprzed 700 lat, ale nasze obecne problemy można przecież zobaczyć w nowym świetle, np. kiedy obserwujemy dawne zderzenie się Polski z problemem kolonizacji zewnętrznej – zjawisko to występuje w miastach w XIII wieku i tym samym zmienia strukturę etniczną Polski i staje się wyzwaniem dla jej tożsamości, jaki stanowi napływ dużej liczby przybyszów z zewnątrz. Naturalnie wydarzenia obecne pomieszczone są w innym kontekście nie tylko historycznym, ale i cywilizacyjnym, jednak można powiedzieć, że każda chwila historii, która toczy się teraz, której jesteśmy uczestnikami, oświetla na nowo wydarzenia z przeszłości" przekonuje prof. Andrzej Nowak.
Znaczenie połączenia Małopolski z Wielkopolską, szerokie horyzonty i bystrość umysłu Kazimierza Wielkiego, początki polskiego imperium, współpraca z innymi narodami, liczni polscy święci, ważne bitwy pod Legnicą i Płowcami... Zarówno pierwszy tom - w którym przypominamy sobie początki, na poły legendarne polskiej państwowości, jak i drugi to doskonała propozycja dla wszystkich, którzy zarówno zafascynowani są historią naszego kraju, jak i tych, którzy chcieliby sobie trochę odświeżyć pamięć z lat szkolnych.
Prof. Andrzej Nowak zadbał bowiem o to, by dzieje Polski opisać nie tylko możliwie starannie - okazuje się, że zapowiadane sześć tomów "Dziejów Polski" ma się rozrosnąć do aż 11 - ale także z polotem i po prostu ciekawie.
pp
