Найбольш палякаў заяўляюць, што на будучых прэзідэнцкіх выбарах будуць галасаваць за Рафала Тшаскоўскага – вынікае з апошняга апытання грамадскай думкі. Такі варыянт адзначылі 28% рэспандэнтаў. Другое месца займае Караль Наўроцкі з 22%, якога падтрымлівае партыя «Права і Справядлівасць», а замыкае п'едэстал Славамір Менцэн з 15%.
Лідар у прэзідэнцкай гонцы Рафал Тшаскоўскі на працягу апошніх дзён адчувальна страціў падтрымку. У апошнім апытанні кандыдат ад кіроўнай «Грамадзянскай кааліцыі» атрымаў 28% галасоў «за», што азначае падзенне ажно на 8 працэнтных пунктаў у параўнанні з папярэднім апытаннем, калі яго падтрымлівалі 36% палякаў. У звязку з чым кандыдат пачаў больш казаць пра бяспеку ў сваіх агітацыйных прамовах. Так кандыдат у прэзідэнты Польшчы ад Грамадзянскай кааліцыі звярнуў увагу на ўмацаванні ўсходняй мяжы Польшчы. Паводле яго слоў, нягледзячы на занепакоенасць інвестараў, менавіта рэалізацыя праграмы абароны і стрымлівання павінна стаць сігналам для бяспечнага ўкладання грошай у Польшчу.
— Дзякуючы праграме «Шчыт Усходу» наша мяжа можа стаць найбольш бяспечным месцам у Еўропе. Гэта павінна супакоіць інвестараў, што варта тут заставацца, варта сюды прыязджаць, таму што тут бяспечна. Гэты сігнал мы кіруем да інвестараў. Рэалізацыя праграмы – гэта вялізарныя інвестыцыі, якія пойдуць не толькі на ўмацаванні, але і на дарожную інфраструктуру, шпіталі. Гэта можа быць інвестыцыйны штуршок для ўсяго рэгіёну.
Пры гэтым Рафал Тшаскоўскі не адказаў наўпрост, ці ўдасца ў бліжэйшы час адкрыць хаця б адзін з закрытых памежных пераходаў на мяжы з Беларуссю.
Другое месца ў выбарчай гонцы пакуль у Караля Наўроцкага. Гэта грамадзянскі кандыдат, якога падтрымлівае галоўная апазіцыйныя сіла, - партыя «Права і справядлівасці» (ПіС). Дэпутаты і партыйныя актывісты ПіС заклікаюць галасаваць на будучых прэзідэнцкіх выбарах менавіта за Наўроцкага. Яны сцвярджаюць, што перамога іх кандыдата адкрые шлях да ўвядзення падатковых рашэнняў, выгадных польскім сем'ям. Як сказаў дэпутат ПіС Марцін Пажутэк - Караль Наўроцкі мае канкрэтныя прапановы.
— Самы важны пастулат тычыцца сем’яў з двума ці больш дзецьмі, каб яны не плацілі падаходнага падатку. Гэта яшчэ адно заахвочванне, каб мець больш дзяцей. Гэта важны элемент для будучыні нашага народу. Яшчэ шэраг іншых прапаноў, які вылучыў наш кандыдат. Наша партыя вядомая тым, што дае абяцанні і выконвае іх.
Трэцяе месца ў апытаннях мае цяпер Славамір Менцэн. Гэты кандыдат паставіў на выразную антыэмігранцкую рыторыку.
— Усюды, дзе масава з’яўляюцца мігранты, там расце злачыннасць. Напрыклад, Швецыя была некалі самай бяспечнай краінай, а цяпер за адзін год 400 стралянін, 150 тэрактаў. Гэта не справа шведаў, якія перагрэліся ад глабальнага ацяплення і пачаліся страляць адзін у аднаго. Не, 97% адказных за страляніну ў Швецыі – гэта эмігранты ды дзеці мігрантаў.
Некаторыя палякі баяцца мігрантаў, таму гэтае пытанне стала адным з найважнейшых элемэнтаў выбарчай кампаніі, - тлумачыць аглядальнік тыднёвіка «Polityka» Ёанна Сольска.
— Пасля трох гадоў вайны, калі палякі добраахвотна памагалі ўкраінцам, наша стаўленне змяняецца. Мы стомленыя, баімся, і гэты наш страх і негатыўнае стаўленне накручваюць сацыяльныя сеткі, боты, адсюль змены ў стаўленні да ўкраінцаў. Таму ў перадвыбарчай кампаніі гэтая справа актыўна згадваецца.
Атакі на мігрантаў далі Мэнцану рэйтынг на ўзроўні 15-17%. Пры гэтым у апошнія дні яго падтрымка крыху змалела з-за крытыкі права на аборты і патрабавання зрабіць платным навучанне ў ВНУ ў Польшчы, затое расце папулярнасць двух іншых палітыкаў – старшыні Руху «Польшча 2050» Шымона Галоўні ды кіраўніка партыі «Разам» Адрыяна Зандберга.
Шымон Галоўня будуе сваю кампанію на крытыцы экстрэмізму да абяцанні палепшыць працу медычнай службы ў Польшчы. Яшчэ кандыдат вылучыў у якасці выбарчага пастулату забарону смартфонаў у школах і стварэнне Нацыянальнага інстытута лічбавай гігіены. Галоўны паказчык эфектыўнасці свайго прэзідэнцтва, Галоўня назваў зніжэнне колькасці суіцыдальных спроб сярод дзяцей і падлеткаў.
— Калі мы чуем выказванні старшыні нямецкай партыі AfD Аліс Відаль, хаўрусніка польскай «Канфедэрацыі», што яна не ў стане прамовіць назву Глупчыце, бо калісьці яна называлася Лепчыц і трэба яе па нямецку прамаўляць, бо рэгіён Аполе- гэта Германія. Не - гэта Польшча. У людзей цяпер усе думкі аб вайне. Гэтыя настроі пашыраюць палітыкі ўзаемнымі нападкамі. Нам трэба на гэта адказваць фактамі, клопатам пра бяспеку.
У сваю чаргу Адрыян Зандберг крытыкуе празмерны ўплыў багатых на палітыку ў Польшчы. Таксама кандыдат выказаўся пра неабходнасць падтрымкі маладых людзей з невялікіх гарадоў, якія хочуць працягнуць навучанне ў буйнейшых цэнтрах.
— Я думаю настаў час, каб мы паразмаўлялі пра скарачэнне максімальна дазволенага ліміту прыватных ахвяраванняў на выбарчую кампанію, да рацыянальнага ўзроўню, напрыклад, 5 тысяч злотых. Інакш будзе паўтарацца сітуацыя, калі багатыя бізнесмены, іх сем’і ці кампаніі будуць плаціць палітыкам сотні тысяч злотых на кампанію. Гэта нездаровая сітуацыя, якая шкодзіць польскай дэмакратыі. Яшчэ я хацеў бы, каб дзяржава заінвеставала значныя сродкі ў Польшчы ў сетку студэнцкіх інтэрнатаў ды сталовак, каб людзі з меншых гарадоў, едучы вучыцца ў большыя гарады, мелі рэальныя шанцы там утрымацца.
На дадзены момант Галоўня і Зандберг маюць 8% і 5% падтрымкі адпаведна. Хутчэй у іх малыя шанцы на выхад у другі тур. Першы тур галасавання адбудзецца 18-га траўня.
Юры Ліхтаровіч