Сёння я прадстаўлю вашай увазе кампазіцыю, якая адпавядае дадзенаму часу – 11 лістапада палякі адзначаюць гадавіну абвяшчэння незалежнасці польскай дзяржавы. Песня называецца «Я люблю свабоду», а спявае яе гурт пад назваю «Chłopcy z placu broni» (Хлопцы з плошчы зброі). Гэтая група была заснаваная даўно, яшчэ ў 80-ыя гады 20-ага стагоддзя. Пік папулярнасці музыкантаў – менавіта 80-ыя, а таксама 90-ыя гады мінулага веку. Нельга забываць, што ў 80-ыя гады ў Польшчы не было яшчэ поўнай свабоды, на пачатку гэтага дзесяцігоддзя пачалася жорсткая барацьба за вызваленне ад савецкага пратэктарату, якая звянчалася поспехам толькі пад канец 80-ых. Таму песні пра свабоду тады былі вельмі пажаданыя.
Аднак тэматыка незалежнасці – не адзіная ў творчасці «Хлопцаў з плошчы зброі». Гурт спяваў галоўным чынам лірычныя балады і патрыятычныя песні. Лідарам групы быў Богдан Лышкевіч, на якім трымалася папулярнасць «Хлопцаў з плошчы зброі». На жаль, група распалася, калі Лышкевіч загінуў у дарожна-транспартным здарэнні ў 2000 годзе. Засталіся толькі ягоныя песні. А яго параўноўвалі нават да Джона Ленана, не з увагі на раннюю смерць, а дзякуючы акулярам і прычосцы, падобнай да Ленана. І ягоная музыка таксама нагадвала матывы кампазіцый гурту «The Beatles».
Як сказаў калісьці сам Богдан Лышкевіч, ягоныя песні пераважна пра каханне, паколькі яго ў гэтым жыцці не цікавіць нічога іншага, толькі каханне. А кампазіцыя, якую я прапаную вам на гэты раз, таксама распавядае пра каханне, але да свабоды. Яна так і называецца – «Kocham wolność» (Я люблю свабоду).
Tak niewiele żądam
Tak niewiele pragnę
Tak niewiele widziałem
Tak niewiele zobaczę
Tak niewiele myślę
Tak niewiele znaczę
Tak niewiele słyszałem
Tak niewiele potrafię
Wolność kocham i rozumiem
Wolności oddać nie umiem
Wolność kocham i rozumiem
Wolności oddać nie umiem
Tak niewiele miałem
Tak niewiele mam
Mogę stracić wszystko
Mogę zostać sam
Я так няшмат патрабую, так няшмат жадаю, так няшмат бачыў, так няшмат убачу. Я так няшмат думаю, так няшмат значу, так няшмат чуў, так няшмат умею. Свабоду люблю і разумею, свабоды аддаць не ўмею. Я так няшмат меў, так няшмат маю, магу страціць усё, магу астацца адзін.
Вось такі нешматслоўны тэкст. Напісаў верш Богдан Лышкевіч, і таксама музыку да яго прыдумаў сам аўтар тэксту.
У гэтым тэксце няшмат словаў, затое шмат паўтораў. Але, думаю, ёсць некалькі выразаў, на якія варта звярнуць увагу.
Wolność – свабода. У польскай мове існуе таксама слова swoboda. Для чалавека, які не валодае ідэальна польскай мовай, могуць узнікнуць цяжкасці з адрозненнем гэтых двух словаў: калі казаць wolność, а калі – swoboda. Я скажу так – бяспечней за ўсё ўжываць слова wolność, паколькі яно больш універсальнае, хаця бываюць выпадкі, калі лепш казаць swoboda. Ёсць пэўныя словазлучэнні з выразам swoboda, напрыклад, swoboda ruchu, swoboda obyczajów (разняволенасць). На маю думку, swoboda датычыць як правіла паводзінаў чалавека або групы людзей, а wolność – гэта нешта больш важнае як для адзінкі, так і дзяржавы, калі ёй ніхто звонку не навязвае свайго погляду.
W centrum miasta panuje pełna swoboda ruchu, bliska nawet do chaosu – У цэнтры гораду назіраецца поўная свабода вулічнага руху, нават блізкая да хаосу.
Wolność jest najważniejszym atrybutem każdej jednostki ludzkiej – Свабода – гэта самы важны атрыбут кожнага паасобнага чалавека.
Mogę stracić wszystko, mogę zostać sam – Я магу страціць усё, магу астацца адзін. А тут я хачу звярнуць увагу на дзве рэчы. Па-першае, дзеяслоў stracić – тут, канешне, усё зразумела – таксама і па-беларуску страціць. Але гэты сказ таксама можна было б перакласці «Я магу згубіць усё». Якая розніца паміж zgubić i stracić? Zgubić можна даслоўна нейкую рэч, а выраз stracić мае больш абстрактнае значэнне – напрыклад, можна казаць пра страту той жа свабоды, незалежнасці, але таксама блізкага чалавека. Але гэта не заўсёды азначае, што гэты чалавек памёр, ён проста мог па нейкай прычыне нас кінуць.
Białoruś stopniowo może stracić niepodległość na rzecz Federacji Rosyjskiej – Беларусь можа паступова страціць незалежнасць у карысць Расійскай Федэрацыі. Гэта толькі прыклад сказу, спадзяемся, што так не станецца.
Zgubiłam wczoraj torbę z portfelem, telefonem i innymi ważnymi rzeczami – Я згубіла ўчора торбу з гаманцом, тэлефонам ды іншымі важнымі рэчамі.
нг