Эва Бэм (Ewa Maria Bem-Sibilska) нарадзілася ў Варшаве ў 1951 годзе. Бацька быў піяністам, адзін з двух братоў таксама звязаў свой прафесійны лёс з эстрадай. А Эва выконвае перш за ўсё музыку ў стылі джаз, але таксама ёсць у яе рэпертуары кампазіцыі поп і блюз. Сама піша тэксты песняў і музыку да іх. Запісала нямала вялікіх хітоў, якія ўвайшлі ў гісторыю джазавай і забаўляльнай музыкі Польшчы. Супрацоўнічала з таленавітымі джазавымі музыкантамі, ездзіла з турнэ не толькі па Польшчы, але таксама іншых дзяржавах – была з канцэртамі ў ЗША, Заходняй Еўропе, скандынаўскіх краінах, на Кубе, у Індыі.
Пік кар’еры Эвы Бэм прыйшоўся на 80-ыя гады мінулага стагоддзя. Тады яна двойчы была названая вакалісткай года, а падчас аднаго з прэстыжных фестываляў польскай песні ў Апошлі атрымала ўзнагароду за кампазіцыю «Я граю за ўсё». Былі розныя віражы ў асабістым жыцці Эвы Бэм. У сярэдзіне 90-ых гадоў яна спыніла сваю эстрадную дзейнасць, каб сканцэнтравацца на сям’і, але праз некалькі гадоў вярнулася на сцэну. А пазней яе чакала сапраўдная трагедыя – у 2017 годзе ад анкалогіі памерла дачка Эвы Памела. Жанчына асіраціла дваіх маленькіх дзяцей, у выхаванні якіх дапамагаюць іх бацьку дзядуля і бабуля. Дарэчы, у Эвы ёсць другая дачка, з другога шлюбу, якая значна маладзейшая, чым была першая, нарадзілася ў 1995 годзе.
А я прапаную вашай увазе кампазіцыю ў выкананні Эвы Бэм, якая называецца Дзень нараджэння з Нінай Рычы.
Ech, zrobię spory wdech. Dumny wzrok, suknia jak z Paryża. Dziś wszystko kręci się wokół mnie. Patrzę na to z wyżyn. Tak, już wszyscy są. Stoją i w pas się gną. Nie byle kto – Christian Dior zdrowia życzy, Old Spice ściska mnie. Bruderszaft z Niną Ricci. Ech, robię spory wdech. Ja i tort. Stara gra: kto kogo. Już świeczki palą się. Patrzę w nie, tak jak w czas za sobą. Nie, nie zmuszę się dmuchnąć, nie mogę w nie. Nie byle kto – Christian Dior świeczki liczy, Old Spice śpiewać chce «Sto lat» z Niną Ricci. Chanel już na cel wzięła mnie. Cała wściekła, bo wnet Sam Gillette Chce z nią iść aż do piekła. A ja płynę przez dostojny blask. W ogniu widzę twoją twarz. Wołasz mnie, a ja rzucam się jak halny wiatr. Pewna, że ci radę da jedna moja łza. Żarty na bok, o tak, party już sięga dna. Nie byle kto – Christian Dior z gniewu syczy, bo płonący tort wbił się w kok Niny Ricci.
Эх, глыбока ўдыхну. Горды позірк. Сукенка, як з Парыжа. Сёння ўсё круціцца вакол мяне. Гляджу на гэта з вышыні. Усе ўжо прыйшлі. Стаяць і ў пояс кланяюцца. Не абы-хто – Крысціян Дыёр віншуе, Олд Спайс абдымае мяне, пацалунак з Нінай Рычы. Я глыбока ўздыхаю. Я і торт. Старая гульня – хто каго. Ужо свечкі гараць. Я гляджу на іх, як на час за сабой. Не, я сябе не прымушу іх задзьмуць.
Крысціян Дыёр свечкі лічыць, Олд Спайс спявае мне віншаванні з Нінай Рычы. Шанэль ужо ўзяла мяне на прыцэл. Яна злуецца, бо Сэм Джылет захоча ісці з ёй у пекла. А я плыву праз дастойны бляск. У агні бачу твой твар, ты клічаш мяне, а я кідаюся, як горны вецер. Упэўненая, што з табой справіцца адна мая сляза. Канец жартам, о так, вечарына ўжо сягае дна. Не абы-хто – Крысціян Дыёр шыпіць у гневе, таму што падпалены торт упаў на пучок Ніны Рычы.
Жартаўлівая песня пра вечарынку ў вышэйшых сферах, дзень нараджэння, які заканчваецца катастрофай у прысутнасці вялікіх слаў. Магчыма, гэта страшны сон некаторых прадстаўнікоў так званага бамонду, але хутчэй не самой Эвы Бэм, якая з гумарам ставіцца як да сваёй славы, так і да іншых прадстаўнікоў шоу-бізнесу.
Пачну разгляд тэксту з загалоўка. Дзень нараджэння з Нінай Рычы. Я думаю, што гэтае імя і прозвішча ведаюць усе або амаль усе. Рычы была славутай мадэллю, дызайнеркай мінулага стагоддзя. Яна нарадзілася ў Італіі, але заснавала свой дом моды ў Францыі і там дабілася вялікай міжнароднай славы.
Patrzę na to z wyżyn – я гляджу на гэтай з вышыні. Гэта значыць, я спакойна стаўлюся да таго, што адбываецца навокал, мяне гэта не цікавіць.
Bruderszaft – або інакш «піць на брударшафт». Гэтая традыцыя вядомая таксама ў Беларусі ці ў Расіі. Слова паходзіць з нямецкай мовы, па-нямецку Brüderschaft азначае «братэрства». Гэта застольны абрад, які замацоўвае сяброўства. Двое людзей п’юць у адным часе свае чаркі з пераплеценымі рукамі ў локцях.
«Sto lat» – гэта назоў папулярнай песенькі, якую ў Польшчы спяваюць на днях народзінаў. Сто гадоў, сто гадоў хай жыве нам.
Halny wiatr – так называецца вельмі моцны вецер, які дзьме пераважна ў высокіх гарах, таму можна перакласці гэтае словазлучэнне як «горны вецер».
Party sięga dna – вечарына або ўрачыстасць зусім папсавалася, ідзе не так, як было задумана. Парты – гэта слова з ангельскай мовы, якое азначае «прыватная ўрачыстасць з нейкай нагоды», напрыклад, дня народзінаў. На беларускую мову перакладаецца «вечарынка», хаця імпрэза (impreza – так кажуць і ў Польшчу) можа адбывацца і ў дзень.
нг