Краіны Цэнтральнай Еўропы атрымалі ў сярэднім 27 працэнтаў росту ВУП пасля ўступлення ў ЕС, пра гэта гаворыцца ў апошняй справаздачы Польскага эканамічнага інстытута (PIE).
Ключавыя лічбы.
Як эканамічны поспех Цэнтральнай Еўропы адбіваецца на ўзроўні жыцця?
У апублікаваным аналізе («Вялікае пашырэнне. 20 гадоў сяброўства Цэнтральнай Еўропы ў Еўрасаюзе») падкрэсліваецца, што найбольшай выгадай для краін Цэнтральнай Еўропы была не гіганцкая фінансавая падтрымка з фондаў Еўрасаюза ў агульнай складанасці 355 мільярдаў еўра, але адкрыццё межаў і функцыянаванне ў рамках адзінага еўрапейскага рынку. У выніку ў краіны нашага рэгіёна паступілі рэкордныя прамыя замежныя інвестыцыі — іх сукупны аб'ём за 20 гадоў членства ў ЕС павялічыўся ў 21 раз.
Эканоміка Польшчы і іншых краін была пастаянна інтэграваная ў глабальныя ланцужкі паставак, дасягнуўшы нябачанага раней узроўню экспарту.
— Уваходжанне Цэнтральнай Еўропы ў ланцужкі паставак ЕС прынесла прыток замежных інвестыцый і прывяло да пяціразовага павелічэння аб'ёму таварнага экспарту і павышэння ўзроўню яго прасоўвання. Інтэграцыя з ЕС зрабіла Цэнтральную Еўропу цэнтрам экспарту. Нягледзячы на тое, што большасць прадуктаў і паслуг пастаўлялася ў ЕС, амаль палова дабаўленай вартасці ў канчатковым рахунку пайшла — таксама дзякуючы ўскоснаму экспарту — на рынкі па ўсім свеце, — каментуе Марэк Васіньскі, кіраўнік групы глабальнай эканомікі PIE.
Галоўная выснова справаздачы PIE на будучыню: «Рэгіёну неабходна далейшае выкараненне адрозненняў у развіцці, перш за ўсё за кошт павелічэння інавацый і паляпшэння якасці жыцця і адукацыі».
Сярод краін Цэнтральнай Еўропы лідарамі росту ў 2004-2022 гадах былі Польшча, Славакія і Літва. Найменшую карысць ад членства атрымалі Славенія і Чэхія, якія да ўступлення мелі адносна высокі ўзровень развіцця.
Калі б Польшча заставалася па-за межамі ЕС, узровень жыцця ў Польшчы, вымераны ВУП на душу насельніцтва, цяпер быў бы на ўзроўні 2014-2015 гадоў.
Як эканамічны поспех Цэнтральнай Еўропы адбіваецца на ўзроўні жыцця? PIE адзначае, што значэнні паказчыкаў, якія вымяраюць якасць жыцця, значна выраслі ва ўсіх васьмі краінах рэгіёну. Гэта ўключае ў сябе, сярод іншага: даход на душу насельніцтва, працягласць жыцця і колькасць гадоў, патрачаных на адукацыю. Цяпер самы высокі ўзровень HDI (Індэкс чалавечага развіцця) сярод краін ЕС-8 у Славеніі (23-е месца ў свеце), а самы нізкі — у Венгрыі (46-е месца).
Значэнне HDI для Польшчы склала 0,875, што дае ёй 34-е месца са 191 ацэньваемай краіны свету.
Паводле forsal.pl/вх