За апошнія 20 гадоў эканамічны рост у 11 краінах Цэнтральнай і Усходняй Еўропы быў больш чым удвая большы, чым ва ўсім Еўрапейскім саюзе. Аднак «лапікавы» капіталізм — як вызначаюцца час і тып перамен у рэгіёне — у доўгатэрміновай перспектыве дэманструе «сіндром інстытуцыйнай блізарукасці», што азначае, што краіны рэгіёну могуць страціць сваю перавагу ў развіцці.
Як гэтаму можна супрацьстаяць было агучана ў справаздачы, прадстаўленай на ХХХІІІ Эканамічным форуме ў Карпачы.
Справаздачу падрыхтавалі навукоўцы Варшаўскай школы эканомікі, суарганізатарам выдання з'яўляецца Эканамічны форум.
«Гэта комплексная справаздача, прысвечаная найважнейшым эканамічным і сацыяльным пытанням у Польшчы і Цэнтральна-ўсходняй Еўропе. Яна заслугоўвае даверу — заснавана на надзейных дадзеных, і таму аб'ектыўна прадстаўляе сітуацыю. Яна комплексна прадстаўляе апошнія тэндэнцыі, паказвае аналіз сітуацыі і рэкамендацыі. Справаздача паказвае тэндэнцыі за 20 гадоў, з 2004 года», — сказаў доктар габ. Пётр Вахавяк, рэктар і прафесар SGH, падчас дэбатаў, якія суправаджалі прэзентацыю даклада.
Даследаванне, падрыхтаванае 55 навукоўцамі, прысвечана 12 сферам эканамічнага і сацыяльнага жыцця.
Справаздача паказвае, што ў 2004–2023 гадах Польшча дасягнула найбольшага эканамічнага росту (3,8%) сярод 11 даследаваных краін.
Падобных вынікаў у гэтым плане дасягнулі толькі Румынія, Славакія і Літва. Ва ўсім ЕС толькі Ірландыя і Мальта зафіксавалі больш высокія тэмпы росту.
Пасля 20 гадоў членства краіны рэгіёну кампенсавалі 29 працэнтных пунктаў разрыву ў развіцці ў параўнанні з сярэднім паказчыкам па ЕС. Пры гэтым па ВУП на душу насельніцтва (па парытэту пакупніцкай здольнасці) яны абагналі дзве краіны «старога» ЕС — Грэцыю і (некаторыя з іх) Партугалію, кампенсаваўшы большую частку адставання ў развіцці (амаль 41 працэнтны пункт ад 52 працэнтных пунктаў у 2004 г.) да ўсёй групы міжземнаморскіх краін.
Аднак «сіндром інстытуцыйнай блізарукасці», на думку аўтараў, выяўляецца ў нізкай здольнасці да інавацый і няздольнасці змяняць крыніцы канкурэнтных пераваг. Краіны рэгіёну павінны паспрабаваць змяніць сістэму развіцця на тыповую для закрытай эканомікі: навукаёмістую і экалагічна дружалюбную, якая хутка рэагуе на знешнія выклікі.
Rzeczpospolita/вх