Пра гэта заяўляюць малдаўскія ўлады. Расія мае магчымасць паставіць сепаратысцкай дзяржаве газ, але адмысловы гэтага не робіць. Працягвае ав
З 1 студзеня «Газпром» спыніў транзіт газу праз Украіну з-за сканчэння тэрміну кантракту, які Кіеў адмовіўся падаўжаць. Ад транзіту расійскага газу залежала праца Малдаўскай ГРЭС, якую кантралюе непрызнанае Прыднястроўе. Яна забяспечвала электраэнергіяй не толькі Прыднястроўе, але і амаль 80% патрэб Малдовы.
Улады Малдовы абяцаюць справіцца з праблемай дзякуючы пакупкам электраэнергіі ў Румыніі. Пачаўся працэс закупкі газу ў Балгарыі.
Тое, што называюць энергетычным крызісам, насамрэч з'яўляецца крызісам бяспекі. Пра гэта на ўчорашняй канферэнцыі для замежных СМІ заявіў прэм'ер-міністр Малдовы Дорын Рэчан. Палітык падкрэсліў, што Расія можа пастаўляць газ у Прыднястроўе па «Turkish Stream», але наўмысна гэтага не робіць:
- Расія спрабуе паўторна выкарыстоўваць энергію ў якасці зброі. Гэтым разам гэта адбываецца ў рэгіёне, які яна кантралюе, каб стварыць крызіс бяспекі ў Малдове і змяніць урад на прарасійскі. Гэта дазволіла б кансалідаваць расійскія войскі ў Прыднястроўі, каб узмацніць ціск на Украіну.
Малдова прапанавала Прыднястроўю дапамогу ў набыцці газу і яго дастаўцы па Трансбалканскім калідоры. Дапамога была адхілена, таму што намер Расіі - штучна справакаваць гуманітарны крызіс у Прыднястроўі, сказаў Дорын Рэчан. Ён дадаў, што больш за 350 тысяч жыхароў мяцежнага рэгіёну застаюцца без святла па некалькі гадзін у суткі:
- Цяпер без электрычнасці жыхары застаюцца не менш за чатыры гадзіны ў суткі. У большасці дамоў няма газу для ацяплення, толькі ў шматкватэрных дамах ёсць ацяпленне, але абмежаванае. Цяпер значная частка рэгіёну ўжо адчувае і дэфіцыт вады. З-за адсутнасці электрычнасці не падаюць і ваду.
Паводле сепаратысцкіх уладаў аварыйнае адключэнне электраэнергіі ў сталіцы, Ціраспалі, закранула амаль 5 тысяч чалавек. Паліклінікі абмяжоўваюць прыём пацыентаў, а ў школах падоўжаныя канікулы.
Самі жыхары Прыднястроўя хоць і адчулі крызіс на ўласным вопыце, але спрабуюць справіцца з адключэннямі электрычнасці.
- Гэтая ноч у нас была складанай, таму што было вельмі холадна і сцены былі вільготнымі. Добра, што дзіця было захутана, а цяпер маразы прадказваюць.
Жыхары сепаратысцкага рэгіёну глядзяць расійскія і прарасійскія СМІ, а некаторыя вінавацяць ва ўсёй сітуацыі Кішынёў і Кіеў:
- Я не ўяўляю, як гэта робяць людзі, якія звычайна жывуць побач. Мы заўсёды жылі як людзі, былі чалавечыя адносіны, і раптам замёрзні на смерць. Жыві як хочаш.
Тым часам улады Малдовы адкрыта кажуць пра расійскую дэзінфармацыю ў сувязі з цяперашнім крызісам. У гэтай справе ў МЗС Малдовы быў выкліканы прадстаўнік расійскай амбасады. Кішынёў кажа, што адным з элементаў дэзінфармацыі з'яўляецца пытанне аб запазычанасці ў памеры больш чым 700 мільёнаў долараў, якую, паводле Расіі, Малдова павінна выплаціць. Расія распаўсюджвае дэзінфармацыю, што менавіта гэтая запазычанасць з'яўляецца прычынай спынення паставак газу. Гаворыць прэм'ер-міністр Дорын Рэчан:
- Мы не будзем выплачваць гэты доўг, таму што яго няма, што пацвердзіў міжнародны аўдыт.
Палітык таксама падкрэслівае, што мэтай Кішынёва з'яўляецца рэінтэграцыя Прыднястроўя з астатняй часткай краіны, і жыхары рэгіёну могуць карыстацца дзяржаўнымі паслугамі па ўсёй Малдове.
У сваю чаргу намеснік дырэктара брытанскага аналітычнага цэнтру «Rusii» Джонатан Эял заявіў Reuters, што Расія планавала гэты крызіс у доўгатэрміновай перспектыве:
- Мэта складаецца ў тым, каб стварыць стан пастаянных трэнняў, пастаяннай напружанасці і прэлюдыі да будучых расійскіх ваенных інтэрвенцый у рэгіёне.
Малдова заяўляе аб гатоўнасці прыняць унутраных перасяленцаў з Прыднястроўя, а таксама разлічвае на падтрымку Еўрасаюза. Брусель нядаўна зацвердзіў трохгадовы план дапамогі на суму амаль 2 мільярдаў еўра.
Сітуацыя ў Прыднястроўі становіцца драматычнай. Апошнія 30 гадоў Расія пастаўляла сепаратысцкай рэспубліцы газ, зрабіўшы яе цалкам залежнай ад сябе. Цяпер яна вырашыла раптоўна спыніць пастаўкі, паставіўшы рэгіён на мяжу энергетычнага і гуманітарнага крызісу. Такім чынам Крэмль хоча дэстабілізаваць сітуацыю ў Малдове перад парламенцкімі выбарамі, якія пройдуць там сёлета. Частка экспертаў аднак мяркуе, што ўсё можа быць наадварот і прымусіць падкантрольнае Прыднястроўе пайсці на радыкальны крок — інтэграцыю з Кішынёвам.
ав
слухайце аўдыё