За перыяд з 2020 года за «прапаганду або публічнае дэманстраванне выраб, распаўсюджванне нацысцкай сімволікі або атрыбутыкі» судамі Беларусі прыцягнута да адміністрацыйнай адказнасці 650 чалавек, да крымінальнай адказнасці – шэсць чалавек і тры чалавекі асуджаны «за рэабілітацыю нацызму», заявіў старшыня Вярхоўнага суда Валянцін Сукала на канферэнцыі, прымеркаванай да 75-годдзя з дня прыняцця Канвенцыі ААН аб папярэджанні генацыду і пакаранні за яго 7 снежня ў Мінску.
Сукала адзначыў, што «пры разглядзе судамі спраў, звязаных з падзеямі 2020 года, устаноўлены шматлікія выпадкі праяўлення экстрэмізму, масавых беспарадкаў і пратэстнай актыўнасці менавіта пад нацысцкай сімволікай і ідэалогіяй».
У гэтых умовах, паводле яго слоў, «расследаванне Генеральнай пракуратуры крымінальнай справы аб генацыдзе беларускага народа падчас Вялікай Айчыннай вайны і пасляваенны перыяд уяўляе ўсё большую актуальнасць, павышанае дзяржаўнае і грамадскае значэнне».
Старшыня Вярхоўнага суда адзначыў, што «такое расследаванне садзейнічае ўстанаўленню сапраўдных маштабаў і наступстваў генацыду, процідзеянню сучасным выклікам і праявам нацызму, аднаўленню гістарычнай праўды і справядлівасці» і «ўвойдзе ў гісторыю беларускай дзяржавы і нацыянальна прававой сістэмы, як беспрэцэдэнтнае па свайму зместу, па сваёй складанасці і значнасці для беларускай і сусветнай супольнасці».
Сукала таксама паведаміў, што праца па расследаванні »носіць комплексны міжведамасны характар і ўключае інфармацыйныя, адукацыйныя, асветніцкія і іншыя мерапрыемствы«.
У 2021 годзе быў прыняты закон «Аб генацыдзе беларускага народа». Пры гэтым пад беларускім народам »для мэт гэтага закона разумеюцца савецкія грамадзяне, якія пражывалі на тэрыторыі Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі ў перыяд Вялікай Айчыннай вайны і (або) пасляваенны перыяд« (да 31 снежня 1951 года).
Аб тым, што Генпракуратура ўзбудзіла крымінальную справу па факце генацыду, генпракурор Андрэй Швед упершыню заявіў 9 красавіка 2021 года.
Нацызм, як сцвярджае Швед, «з'яўляецца ідэалагічнай платформай і часткай дзяржаўнай палітыкі ЗША і Еўрасаюза ў адносінах да Беларусі».
«Формы і метады нацыстаў сярэдзіны XX стагоддзя і сучаснасці фактычна засталіся адны і тыя ж», – заявіў ён.
Беларусь, сказаў Швед, накіравала ў рамках крымінальнай справы 109 просьбаў аб аказанні прававой дапамогі ў дзясяткі дзяржаў, «у тым ліку аб допытах асоб, якія ўваходзілі ў склад падраздзяленняў СС і іншых карных батальёнаў»: «У большасці краін Захаду нашы просьбы праігнараваны. А з Генеральнай пракуратуры Латвіі і Літвы паступілі адмовы».
Такім чынам, на думку генпракурора, «палітычныя эліты гэтых і іншых дзяржаў фактычна дэманструюць прыхільнасць нацысцкай ідэалогіі».
Ён таксама згадаў «незаконную дэпартацыю і акты гвалту» ў дачыненні да мігрантаў на ўсходняй мяжы ЕС.
За «адмаўленне генацыду беларускага народа» арт. 1302 Крымінальнага кодэкса прадугледжвае адказнасць у выглядзе 5 гадоў зняволення, за паўторнае парушэнне закона – ад 3 да 10 гадоў пазбаўлення волі.
pozirk.online/вх