Беларуская Служба

Навукоўцы са Швецыі: хваробу Альцгеймера можна выявіць задоўга да з'яўлення сімптомаў

15.11.2022 15:08
Każde spowolnienie choroby Alzheimera ma jednak istotne znaczenie, gdyż pozwala opóźnić niepełnosprawność pacjentów i przynajmniej niektóre objawy choroby
Każde spowolnienie choroby Alzheimera ma jednak istotne znaczenie, gdyż pozwala opóźnić niepełnosprawność pacjentów i przynajmniej niektóre objawy chorobyshutterstock/Rido

Шведскае даследаванне паказвае, што людзей з хваробай Альцгеймера можна вызначыць яшчэ да зʼяўлення сімптомаў. Гэта можа азначаць больш ранняе і больш эфектыўнае лячэнне, піша Dziennik Gazeta Prawna. Прынятая тэорыя заключаецца ў тым, што хвароба Альцгеймера развіваецца, калі таксічныя бялкі тау і бета-амілоіду пачынаюць назапашвацца ў мозгу. Высокі ўзровень гэтых бялкоў разам з парушэннем кагнітыўных здольнасцяў зʼяўляюцца асновай для дыягностыкі захворвання. Аднак гэта ўжо позні этап.

«Змены ў галаўным мозгу займаюць ад 10 да 20 гадоў, перш чым пацыент пачынае адчуваць сурʼёзныя сімптомы. Толькі пасля гэтага бялок тау пачынае распаўсюджвацца, нервовыя клеткі гінуць, і пацыент адчувае першыя праблемы з кагнітыўнымі здольнасцямі. Вось чаму хваробу Альцгеймера так цяжка распазнаць на ранніх стадыях. Каманда Оскара Хансана (prof. Oskar Hansson) з універсітэту ў горадзе Лунд правяла кампутарна-тамаграфічнае абследаванне 1,3 тыс. чалавек. Добраахвотнікі былі са Швецыі, ЗША, Нідэрландаў і Аўстраліі, у іх на момант пачатку даследавання не было сімптомаў хваробы Альцгеймера. Ва ўдзельнікаў, у якіх былі выяўлены бэта-амілаід і тау-бялок, у 20-40 разоў больш шанцаў на развіццё захворвання на працягу некалькіх гадоў, чым у тых, хто не меў гэтых малекул у мозгу.

«Калі ў галаўным мозгу прысутнічаюць як бэта-амілаід, так і бялок тау, гэта ўжо не можа лічыцца фактарам рызыкі, а хутчэй дыягназам. Патолагаанатам, які даследуе мозг такога чалавека, адразу распазнае хваробу Альцгеймера», – падкрэслівае адзін з аўтараў даследавання праф. Рык Асенкоппеле (prof. Rik Ossenkoppele).

Даследчык тлумачыць, што спецыялісты падзяліліся на два лагеры. Паводле адной з іх, хвароба Альцгеймера не можа быць дыягнаставана, пакуль не наступіць кагнітыўнае парушэнне. Згодна з другім, яго можна дыягнаставаць раней, грунтуючыся на біялагічных зменах у галаўным мозгу. Аўтары новага адкрыцця, натуральна, належаць да апошніх. «Гэта можна параўнаць, напрыклад, з ракам прастаты. Калі праводзіцца біяпсія і выяўляюцца ракавыя клеткі, рак будзе дыягнаставаны, нават калі ў пацыента яшчэ няма ніякіх сімптомаў», – тлумачыць праф. Асенкоппеле.

Даследчыкі адзначаюць, што нядаўна клінічныя выпрабаванні паказалі многаабяцаючыя вынікі для новага прэпарата пад назвай "Леканемаб", што робіць новую інфармацыю асабліва цікавай. «Калі мы можам дыягнаставаць хваробу да таго, як яна стане бачнай, магчыма, лекі могуць запаволіць развіццё хваробы на ранняй стадыі. У спалучэнні з фізічнай актыўнасцю і правільнай дыетай пацыенты будуць мець больш шанцаў прадухіліць або запаволіць зʼяўленне карыесу. Аднак неабходныя дадатковыя даследаванні, перш чым такое лячэнне можна будзе рэкамендаваць людзям, якія яшчэ не маюць расстройстваў памяці», – заключае праф. Хансан.

У свеце ад 15 да 21 мільёна чалавек пакутуюць на хваробу Альцгаймэра, а ў Польшчы – больш за 350 тысяч.

вх