W związku z przypadającą w tym roku 75. rocznicą wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau, a także 110. rocznicą urodzin Ireny Sendlerowej, polskiej działaczki społecznej, uhonorowanej medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata za uratowanie od Holocaustu ponad 2,5 tysiąca żydowskich dzieci, agencja badawcza United Surveys sprawdziła, jak postrzegana jest Polska i Polacy w kontekście II wojny światowej, w najważniejszych krajach Unii Europejskiej: Zjednoczonym Królestwie, Francji, Niemczech i Włoszech oraz w Polsce.
Na pytanie o to, czy we wrześniu 1939 r. Niemcy i Związek Radziecki napadły na Polskę, twierdząco odpowiedziało 68 proc. badanych mieszkańców Włoch, 67 proc. obywateli Francji i Niemiec, 79 proc. Brytyjczyków oraz 92 proc. Polaków. Najwięcej odpowiedzi "zdecydowanie tak", oprócz mieszkańców Polski (79 proc.), udzielili mieszkańcy Zjednoczonego Królestwa – 40 proc. Przekonanych do tego stwierdzenia jest również 36 proc. Niemców, 31 proc. Włochów i co piąty obywatel Francji (20 proc.).
Najwięcej Sprawiedliwych
United Surveys przypomina, że Polacy stanowią najliczniejszą reprezentację osób, którym przyznane zostało najwyższe izraelskie odznaczenie cywilne, nadawane nie-Żydom – medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Z badania wynika, że ze stwierdzeniem, że Polacy ryzykowali własnym życiem, aby ratować Żydów przed Zagładą, zgadzają się niemal wszyscy mieszkańcy Polski (98 proc.), a także 90 proc. badanych pochodzących z Wielkiej Brytanii. Wśród niemieckich respondentów, ogólny odsetek takich odpowiedzi wyniósł 73 proc., przy niemal 30 proc. badanych, którzy zdecydowanie tak uważają. Natomiast we Francji twierdząco na to pytanie odpowiedziało 70 proc., a we Włoszech 63 proc.
Co najmniej 85 procent pewnych o polskiej ofierze
Agencja badawcza zauważa, że w kontekście niedawnych doniesień medialnych na świecie, na temat roli Polski w rozpoczęciu II wojny światowej, interesująco przedstawiają się odpowiedzi na pytanie o to, czy Polska i Polacy byli ofiarami wojny. Jak wynika z sondażu, w żadnym z badanych krajów odsetek odpowiedzi twierdzących nie spadł poniżej poziomu 85 proc. Wszyscy badani Polacy (94 proc. zdecydowanie) i 97 proc. Brytyjczyków (65 proc. zdecydowanie) określiło Polskę i jej mieszkańców jako ofiary wojny. Podobny pogląd wyraziło 88 proc. Francuzów i po 85 proc. respondentów z Włoch i Niemiec.
United Surveys przypomina, że przegrana Niemiec, czyli głównych inicjatorów wybuchu II wojny światowej oraz wygrana Rosji, Wielkiej Brytanii, USA oraz państw sojuszniczych, otworzyły drogę do wyzwolenia całej Europy spod jarzma nazizmu. Po kilku latach od zakończenia wojny powstał mur berliński i rozpoczęła się zimna wojna pomiędzy kapitalistyczną Europą Zachodnią a komunistyczną Europą Środkową i Wschodnią.
Europejczycy pewni: Sowieci podbili wschód Europy
W kontekście tych historycznych faktów, 80 proc. respondentów pochodzących ze Zjednoczonego Królestwa uważa, że Związek Radziecki (Rosja) walcząc przeciwko Niemcom, podbił Europę Środkową i Wschodnią. Podobne zdanie na ten temat ma po 77 proc. Francuzów i Niemców oraz trzech na czterech mieszkańców Włoch (75 proc.). W Polsce odsetek odpowiedzi twierdzących wyniósł 87 proc.
Koordynatorem projektu badawczego, pt. "Percepcja Polski i Polaków w kontekście II wojny światowej", była agencja badawcza United Surveys OU. Projekt objął największe państwa europejskie – Niemcy, Francję, Wielką Brytanię i Włochy oraz Polskę. Dane zostały zebrane przez firmy badawcze z poszczególnych krajów – INSA Consulere (Niemcy), OpinionWay (Francja), YouGov (Wielka Brytania), SWG (Włochy), IBRiS (Polska). Ich agregowaniem i analizą zajął się zespół koordynujący United Surveys.
W Polsce badanie przeprowadzono 20 stycznia 2020 r. metodą CATI na próbie 1100 osób; w Niemczech - w dniach 17-20 stycznia 2020 r. metodą CAWI na próbie 2122 osób; we Francji - w dniach 15-16 stycznia 2020 r. metodą CAWI na próbie 1008 osób; w Wielkiej Brytanii - w dniach 17-20 stycznia 2020 r. metodą CAWI na próbie 2029 osób; we Włoszech - w dniach 15-17 stycznia 2020 r. metodą CAWI na próbie 800 osób. W zestawieniu uwzględniono odpowiedzi respondentów, którzy zadeklarowali posiadanie wiedzy na temat roli Polski w II wojnie światowej.
PAP/dad