Podczas uroczystości, ambasador Polski na Litwie Konstanty Radziwiłł oddając hołd bohaterom sprzed osiemdziesięciu lat mówił, że zawdzięczamy im wolną dziś Polskę. Podkreślił, że rozpoczęli walkę o niepodległość, suwerennośc i wolność w sytuacji beznadziejnej, ale ich postawa pozwoliła zachować polskość. Dodał, że ci którzy nie polegli w powstaniu, zostali deportowani do komunistycznych więzień i obozów i tam zamęczeni.
00:49 13082346_1.mp3 Litwa: Polacy z Wilna oddali hołd bohaterom operacji "Ostra Brama". Przygotował - Witold Banach (IAR)
Szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell przypominał o bohaterstwie i poświęceniu żołnierzy AK, którzy byli niezwykle istotnym wsparciem dla Armii Czerwonej, która w bitwie o Wilno zgromadziła 100 tysięcy żołnierzy, wspieranych przez czołgi artylerię i lotnictwo. Lech Parell podkreślił, że bez znających miasto żołnierzy AK, walki byłyby bardziej krwawe, a ich odwaga spotkała się nawet z uznaniem sowieckich dowódców.
W kilkudniowych walkach o Wilno poległo co najmniej 550 polskich żołnierzy, około tysiąca zostało rannych. Wraz z czerwonoarmistami Polacy wyzwolili miasto 13 lipca, ale po zakończeniu walk sowieci rozpoczęli wobec Polaków represje.
Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki podkreślał, że to co stało się w Wilnie pokazało prawdziwe intencje sowietów wobec Polaków. Jak mówił, po operacji Ostra Brama, ktokolwiek wierzący w dobrą wolę sowietów wobec Polaków, musiał porzucić swoje nadzieje. Polscy patrioci walczący o Wolno spotkali się z sowieckimi represjami, śmiercią.
00:57 13082437_1.mp3 W stolicy Litwy - Wilnie, oddano hołd bohaterom operacji "Ostra Brama". Uroczystość się odbyła na Cmentarzu na Rossie, w 80. rocznicę rozpoczęcia walki z Niemcami o polskie Wilno. Materiał Witolda Banacha (IAR)
Prezes Związku Polaków na Litwie Waldemar Tomaszewski podkreślał, że operacja "Ostra Brama" miała kilka wymiarów - nie tylko walka o wolność i niepodległość, ale też o granice państwa i polskie Wilno. Stwierdził, że Polski i Litwy nic nie dzieli, a prawdę o tamtych wydarzeniach należy mówić otwarcie.
Sowieci po zakończeniu walk o Wilno, 17 lipca 1944 roku w miejscowości Bogusze aresztowali oficerów Wileńskiego Sztabu Armii Krajowej, większość z nich osadzili w więzieniach. Sowieci aresztowali także kilka tysięcy żołnierzy, których uwięzili lub zesłali na Syberię, a Wilno dostało się pod sowiecką okupację.
IAR/dad
