Ścigany przez Ukraińców archeolog aresztowany w Polsce. Spodziewany wniosek o ekstradycję

Rosyjski archeolog związany ze słynnym Muzeum Ermitaż został w środę zatrzymany przez funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w jednym z warszawskich hoteli. Aleksander Butyagin jest poszukiwany przez ukraińskie służby za prowadzenie nielegalnych wykopalisk archeologicznych na okupowanym Krymie. Kijów żąda jego ekstradycji, a Moskwa ostrzega, że sprawa może mieć poważne konsekwencje dyplomatyczne.

zdjęcie ilustracyjne

gov.pl

Aleksander Butyagina, kierownik działu Archeologii Klasycznej Regionu Północnego Morza Czarnego w Departamencie Świata Klasycznego Muzeum Ermitaż, od lat kierował pracami wykopaliskowymi na Krymie, w tym przy starożytnym mieście Myrmekjon w Kerczu. Ukraińscy śledczy twierdzą, że prowadzone bez zezwoleń wykopaliska doprowadziły do zniszczenia części dziedzictwa kulturowego, a straty wyceniono na około 200 milionów hrywien, czyli około 4,5 miliona euro.

Do zatrzymania doszło w Warszawie, gdy naukowiec przebywał w hotelu w ramach podróży z Holandii na Bałkany, gdzie miał prowadzić serię wykładów. Funkcjonariusze ABW działali w cywilnym ubraniu i pojawili się niespodziewanie. Jak podają media, Aleksander B. był ścigany przez ukraińskie służby od listopada tego roku, a od 2014 roku nieprzerwanie pełnił funkcję jednego z szefów ekip archeologicznych na Krymie.

Według ukraińskiego Biura Prokuratora Generalnego działania Aleksandra B. „faktycznie niszczą prawnie chronione miejsce o znaczeniu państwowym”. W sierpniu 2022 roku jego ekipa odkopała w Myrmekion 30 złotych monet, z których 26 nosiło imię Aleksandra Wielkiego.

Poland has arrested Aleksandr Butyagin, organizer of industrial scale pillage on Ukrainian archeological sites in Crimea. Russia systematically pillages Ukrainian museums and archeological sites. Butyagin was especially hideous targeting scientist UNESCO grade sites. Thank you 🇵🇱 pic.twitter.com/w6ukg6p6wl

— Sergej Sumlenny, LL.M (@sumlenny) December 11, 2025

Rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa potwierdziła, że zatrzymanie nastąpiło na podstawie międzynarodowego nakazu aresztowania wydanego przez Ukrainę. Podkreśliła jednocześnie, że Krym jest „integralną częścią Federacji Rosyjskiej” i oceniła działania polskich służb jako „upolitycznione”, ostrzegając, że nie pozostaną one bez konsekwencji. Naukowiec odwołał się od decyzji sądu o tymczasowym aresztowaniu, a przedstawiciele ambasady rosyjskiej spotkali się z nim w Warszawie.

Sprawa Aleksandra Butyagina może prowadzić do napięć dyplomatycznych między Warszawą a Moskwą, a jednocześnie zwraca uwagę na trudności związane z ochroną dziedzictwa kulturowego w regionach objętych konfliktami i okupacją.

PAP/euronews.com/pż