Z licznych artykułów w rosyjskich portalach oraz wpisów na kontach propagandowych w mediach społecznościowych publikowanych od 17 lipca wynika, że młody mężczyzna pozujący tyłem do autora zdjęcia to "żołnierz 3 brygady szturmowej powiązanej z Azowem".
Pułk ten wsławił się trwającą ponad 60 dni obroną zakładów Azovstal w Mariupolu w pierwszych miesiącach rosyjskiej inwazji. Kremlowska propaganda przedstawia tę formację jako kwintesencję neonazizmu na Ukrainie, którego wytępieniu ma służyć "specjalna operacja wojskowa". Mężczyzna na zdjęciu ma nazywać się Mikita Miroszczinienko, a angielskojęzyczny napis z tyłu jego koszulki, który po przetłumaczeniu na język polski brzmi "Tam, gdzie jesteśmy, nie ma miejsca dla kogokolwiek innego – jest rzekomo cytatem Adolfa Hitlera. W ten oto sposób rysuje się obraz neonazistowskiej prowokacji w miejscu wyjątkowo ważnym dla Polaków, Żydów, Romów, Rosjan, a także Ukraińców, dokonanej przez żołnierza sił zbrojnych ostatniego z wymienionych państw.
Zmyślony cytat
"Propagowanie treści i symboli związanych z ideologią nazistowską w tym szczególnym miejscu narusza pamięć ofiar, co jest czynem niedopuszczalnym i moralnie nagannym. Jest to również przestępstwo w rozumieniu polskiego prawa. Nie zmienia tego faktu to, że rzekomy cytat z Hitlera nie jest podpisany, czy też nie występuje w ogólnie uznanych źródłach. Dlatego o tym bolesnym incydencie związanym z mową nienawiści poinformujemy zarówno polską prokuraturę, jak i ambasadę Ukrainy w Warszawie" – czytamy w oświadczeniu przygotowanym przez Bartosza Bartyzela, rzecznika prasowego Muzeum Auschwitz.
Choć tożsamość mężczyzny na zdjęciu pozostaje wciąż nieznana, jest wysoce prawdopodobne, że mamy do czynienia z prowokacją, z tym że rosyjską. Ta miałaby na celu przekonanie światowej opinii publicznej, że deklarowany przez Putina cel "operacji wojskowej" jest zgodny ze stanem faktycznym, a także zniechęcenie do udzielania wsparcia broniącemu się państwu. Spójność kreślonego w rosyjskich mediach przekazu zaburza bowiem kilka elementów.
Słów "Tam, gdzie jesteśmy, nie ma miejsca dla kogokolwiek innego" Hitler nie wypowiedział, o czym wspomniano w komunikacie Muzeum Auschwitz. Nieco przypominają one te, które padły w wywiadzie, który w 1923 r. z przyszłym führerem przeprowadził niemiecki propagandysta pochodzenia amerykańskiego George Sylvester Viereck, a które brzmiały "nie będzie miejsca dla obcego, ani przydatności dla nieroba".
Koszulka rosyjskiej grupy
T-shirt z identycznie brzmiącym hasłem i jego typografią na plechach powstał z okazji wydania jednego z albumów blackmetalowej grupy M8L8TH. To zespół rosyjski, który powstał i działa w Twerze.
Wątpliwości budzi również imię i nazwisko rzekomego prowokatora. Mikita Nadtoczij to komendant pułku Azow, natomiast Miroszczinienko pochodzi od nazwy programu w kanale 5, w którym ten oficer się pojawiał. Między nim a mężczyzną na zdjęciu w Auschwitz nie ma żadnego podobieństwa.
PAP/dad