Witając delegację, ambasador RP w Zjednoczonym Królestwie Piotr Wilczek przypomniał historię powstania Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego w Londynie, który jest owocem niezwykłego wysiłku polskiej emigracji.
POSK powstał w latach 60. ubiegłego wieku dzięki funduszom polskich organizacji i darowiznom prywatnym, bez żadnego wsparcia ze strony władz PRL. Od początku pełnił rolę centrum kultury, edukacji i integracji Polaków w Zjednoczonym Królestwie.
Dziś w POSK mają swoje siedziby liczne polskie organizacje społeczne, a także Teatr POSK, Galeria POSK, Biblioteka Polska oraz bardzo popularna i lubiana nie tylko przez Polaków kawiarnia i restauracja polska Łowiczanka. Organizowane są tu koncerty, wystawy autorskie, spektakle, spotkania promujące polską kulturę i historię. A więc jest to miejsce tętniące życiem. I nieprzypadkowo to właśnie POSK gościł kilka tygodni wcześniej brytyjskiego monarchę, króla Karola III, który spotkał się polską społecznością. POSK to serce polskiego życia społecznego, miejsce spotkań kolejnych pokoleń emigracji – zarówno tych, którzy po II wojnie światowej odnaleźli tu swój nowy dom, jak i tych, którzy przybyli na Wyspy w ostatnich dekadach.
Marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska wspominała swoją poprzednią wizytę w POSK: „to był dzień, w którym Wielka Brytania przestała być członkiem Unii Europejskiej, wtedy odbyło się tu bardzo ciekawe spotkanie, pamiętam, że atmosfera była bardzo gorąca, i od tego czasu z wieloma z Państwa utrzymujemy kontakty”.
Marszałek Senatu podkreśliła, że „Polacy na świecie dokonują fantastycznych rzeczy, mają wielką moc. Jak pomyślimy, ilu Polaków mieszka poza granicami naszego kraju – 20 milionów – to przecież to jest duży kraj. W trudnych czasach, w jakich żyjemy, (…) potrzebujemy dobrych ambasadorów sprawy polskiej, sprawy europejskiej. (…) Polacy mieszkający za granicą są takimi właśnie ambasadorami na całym świecie, a o Polakach w Wielkiej Brytanii można powiedzieć, że są awangardą (…), bo właściwie historia Polski [w XIX, XX i XXI wiekach] może być opowiadana na przykładzie losów Polaków w Wielkiej Brytanii.
Małgorzata Kidawa-Błońska przypomniała, że Senat to jest ta instytucja państwa polskiego, która „ma wpisaną w swoje zadania opiekę nad Polonią. A my chcemy nie tylko się opiekować – bo opiekować się należy kimś słabym, a Polonia nie jest słaba – ale chcemy mieć dobrego partnera do współpracy. Chcemy wspólnie z Polonią podejmować działania, które są najważniejsze”. „Musimy pomyśleć o młodym pokoleniu Polonii. O tych młodych ludziach, którzy niekoniecznie urodzili się w Polsce, niekoniecznie byli w Polsce, ale mają poczucie polskich korzeni. Chcemy, żeby wiedzieli, skąd się wywodzą, co robili ich przodkowie. Bardzo zależy nam na młodych ludziach, na tym, żeby młodzież się organizowała. Dlatego w tym roku zorganizujemy w Warszawie wielkie spotkanie dla młodej Polonii, które będzie miało nowoczesną i atrakcyjną dla młodzieży formułę. Chcemy, żeby młodzi nie tylko poznali Polskę, zobaczyli, jaki to jest wspaniały i nowoczesny kraj, ale także poznali swoich polskich rówieśników z innych krajów” – dodała marszałek.
Marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska zaznaczyła, że do Senatu wróciły pieniądze przeznaczone na zadania na rzecz Polonii. W ubiegłym roku środki były niewielkie, zorganizowano pilotażowy konkurs, na który wpłynęło wiele bardzo ciekawych ofert, ich „poziom był bardzo wysoki” – oceniła. „Zależy nam bardzo na transparentności, dlatego oferty oceniają niezależni eksperci, a nie politycy czy urzędnicy”. W tym roku Senat dysponuje siedmiokrotnie większą kwotą na konkurs, który zostanie rozstrzygnięty do końca marca. „Chcemy, żeby środki jak najszybciej trafiły do organizacji na realizację zadań”. Wyraziła też nadzieję na zwiększenie budżetu w przyszłym roku.
Marszałek podziękowała za współpracę przedstawicielom Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy Marszałek Senatu obecnym na spotkaniu: „ta współpraca jest dla nas bardzo cenna, bo słuchając Państwa uwag, widzimy, ile błędów było popełnianych, więc teraz konsultujemy decyzje z radą, która zrzesza przedstawicieli Polonii z całego świata. (…) Rada opiniowała też strategię rządową współpracy z Polonią”.
Małgorzata Kidawa-Błońska zachęcała także do aktywności obywatelskiej w nadchodzących wyborach prezydenckich. „Chciałaby wszystkich zachęcić do tego, żeby ten szlachetny obowiązek potraktować poważnie. Jeżeli chcecie mieć wpływ na to, co dzieje się w Polsce, to trzeba skorzystać z prawa głosu. Liczę na to, że Polonia jak zawsze to wykorzysta”.
W dalszej części spotkania miały miejsce rozmowy indywidualne z mieszkającymi na Wyspach Polakami. W spotkaniu wzięli udział członkowie polskich organizacji, przedstawiciele duchowieństwa, harcerstwa i szkół sobotnich oraz mieszkający w Londynie Polacy. W Zjednoczonym Królestwie mieszka około miliona Polaków. Język polski jest drugim najczęściej używanym językiem w tym kraju.
Drugiego dnia wizyty w Zjednoczonym Królestwie, w siedzibie Ogniska Polskiego w Londynie – w związku ze zbliżającym się Międzynarodowym Dniem Kobiet – marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska spotkała się z Polkami – liderkami Polonii brytyjskiej, aktywnie działającymi na rzecz lokalnych społeczności, promującymi Polskę i mającymi na swoim koncie ogromne sukcesy. „Wyjątkowe spotkanie, wyjątkowe miejsce i wyjątkowe kobiety. Energiczne, utalentowane, pełne pasji. Pokażmy światu, że wiemy, czego chcemy i mamy wielkie talenty. Działajmy wspólnie, bo wtedy mamy większą siłę” – powiedziała marszałek Senatu. W spotkaniu uczestniczyła również senator Ewa Kaliszuk. Ognisko to jedno z najstarszych polskich miejsc w Londynie, organizujące różne wydarzenia kulturalne.
Senator Grzegorz Schetyna i Robert Tyszkiewicz w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Władysława Sikorskiego w Londynie wpisali się do księgi pamiątkowej.
„Kiedy jesteśmy niepewni przyszłości, uczestnictwo w kulturze nabiera wielkiego znaczenia” – powiedziała marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska w British Film Institute Southbank podczas otwarcia 23. Festiwalu Polskich Filmów Kinoteka, który zainaugurował Sezon Kulturalny Polska – Wielka Brytania 2025, organizowany przez British Council, Instytut Adama Mickiewicza i Instytut Kultury Polskiej w Londynie.
Sezon Kulturalny Polska – Wielka Brytania to zróżnicowany program ponad 100 wieloformatowych wydarzeń w kilkudziesięciu miastach w obu krajach, promujących kulturę brytyjską w Polsce i polską – w Wielkiej Brytanii. Odgrywa wielką rolę w ożywianiu polsko-brytyjskiego dialogu kulturalnego i tworzeniu nowych możliwości dla liderów kultury i następnego pokolenia artystów. Po przybyciu do British Film Institute Southbank marszałek Senatu, wspólnie z minister kultury Hanną Wróblewską i wiceminister spraw zagranicznych Anną Radwan-Röhrenschef, odbyła rozmowę z brytyjskim wiceministrem kultury, mediów i sportu oraz nauki, innowacji i technologii Chrisem Bryantem. Festiwal Polskich Filmów Kinoteka rozpoczął się projekcją filmu „Pod wulkanem” w reżyserii Damiana Kocura.
Źrodło: Senat RP/ho