W miejscowości Papanduva (stan Santa Catarina, Brazylia) lokalna wspólnota polonijna – działające tam stowarzyszenie Stowarzyszenie Polskiej Kultury POLPAN – podjęła się realizacji inwestycji mającej na celu utworzenie ośrodka edukacyjno‑kulturalnego dla potomków polskich emigrantów.
Projekt obejmuje budowę obiektu, w którym znajdą się: sale do nauki języka polskiego oraz wiedzy o Polsce, przestrzeń wystawiennicza przedstawiająca historię polskiej emigracji, biblioteka, audytorium na około 200 osób, scena i pomieszczenia warsztatowe dla działań artystycznych.
Tematem inwestycji jest także adaptacja terenu i opracowanie dokumentacji projektowej umożliwiającej rozpoczęcie robót przygotowawczych jeszcze w 2024 roku.
Ze strony polskiej wsparcia udziela Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego – w wykazie projektów inwestycyjnych na lata 2024‑2025 znalazła się pozycja „Budowa polskiego ośrodka edukacyjno‑kulturalnego w Papanduvie” z dofinansowaniem w wysokości 815 000 zł.
Ponadto rezolucja wspólnoty wskazuje, że inwestycja ma związek z polityką realizowaną przez Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą działający w ramach Ministerstwo Spraw Zagranicznych — instytucji odpowiedzialnej za wspieranie języka polskiego i działalności polonijnej za granicą.
Inicjatywa w Papanduvie pojawia się w szerszym kontekście rosnącego zaangażowania Polski w działania skierowane do Polonii i Polaków poza krajem — w tym w ramach przygotowywanej na lata 2025‑2030 Rządowej strategii współpracy z Polonią.
Wybudowanie wielofunkcyjnego centrum wymaga połączenia środków inwestycyjnych, zarządzania projektem i lokalnej współpracy – co stanowi wyzwanie logistyczne, biorąc pod uwagę lokalne warunki w Brazylii.
Kluczowe będzie zapewnienie trwałości obiektu – w dokumentacji konkursowej wymaga się, by po jego zakończeniu infrastruktura była wykorzystywana na cele polonijne przez co najmniej 7 lat.
Choć projekt został ogłoszony i częściowo sfinansowany, nie udało się potwierdzić publicznie informacji o tym, że pracownicy Departamentu Współpracy dokonali formalnej wizyty kontrolnej lub sprawdzili postępy prac na miejscu — informacje tego typu nie zostały jeszcze upublicznione.
Znaczenie dla Polonii i dla Polski
Ośrodek w Papanduvie ma szansę stać się punktem łączenia pokoleń polonijnych – miejscem, w którym dzieci i młodzież pochodzenia polskiego będą miały możliwość nauki języka i historii swoich przodków, a także uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych.
Z perspektywy Polski inwestycja ta to wyraz polityki zagranicznej i polonijnej – inwestowania w infrastrukturę, która wspiera zachowanie tożsamości narodowej poza granicami kraju.
W kolejnych miesiącach istotne będzie monitorowanie postępu prac budowlanych — zarówno opracowania dokumentacji, jak i rozpoczęcia właściwej budowy. Również konsekwentna współpraca pomiędzy stroną polską a lokalnymi liderami polonijnymi w Papanduvie będzie kluczowa dla powodzenia projektu.
Polacy Światu/Polonia do Brasil - Polonia w Brazylii/Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie/pż