Prezydent wyraził zadowolenie, że Inicjatywa Trójmorza z takim powodzeniem się rozwija. Podziękował marszałkowi województwa lubelskiego Jarosławowi Stawiarskiemu za zorganizowanie Forum. Odebrał też nagrodę honorową Samorządowego Kongresu Gospodarczego II Forum Regionów Trójmorza.
- Cała rzecz polega na tym, by to współdziałanie w ramach Trójmorza odbywało się nie tylko na poziomie prezydentów. (...) Żeby to działało, konieczne były dwa elementy - z jednej strony impuls polityczny ze strony prezydentów, (...) ale także i dobra wola ze strony rządów, współdziałanie premierów, ministrów, współdziałanie wszystkich poziomów - dziś powiedzielibyśmy władz publicznych - powiedział Duda.
Prezydent zaznaczył, że Forum Regionów Trójmorza to wyraz współdziałania samorządów, "tego odrębnego szczebla władz publicznych", "także w realizacji tej wielkiej idei budowania więzi między naszymi krajami i rozwoju infrastruktury w naszym regionie".
Duda: Lublin przykładem zrównoważonego rozwoju
Podkreślając, że Lublin jest jednym z absolutnie najpiękniejszych polskich miast we wschodniej części Polski, zaznaczył, że o tej części kraju "w ciągu ostatnich lat mówimy, że stanowi przykład tego, że Polska może się rozwijać w sposób zrównoważony i że wreszcie także i na tej ziemi realizowane są duże inwestycje, na które ta część Rzeczypospolitej przez tak wiele lat czekała". Duda stwierdził, że "to ogromny krok naprzód, który będzie potężnym impulsem rozwojowym, dla tej ziemi, a tym samym dla naszej części Europy".
00:22 11164602_2.mp3 Andrzej Duda mówił, że inwestycje na wschodzie kraju, które są w toku, przyczyniają się nie tylko do rozwoju regionu, ale mają też znaczenie na szczeblu międzynarodowym (IAR)
Prezydent zaznaczył, że Inicjatywa Trójmorza to 112 mln mieszkańców i 30 proc. Unii Europejskiej i jest to "naprawdę olbrzymi, gigantyczny potencjał".
Zwracał przy tym uwagę, że w ostatnich 15 latach państwa Trójmorza rozwijały się najbardziej dynamicznie w całej Europie, ponieważ - jak mówił - nasze społeczeństwa są złaknione tego, aby osiągnąć taki poziom życia, jaki jest w państwach zachodniej Europy. - A ludzie u nas przyzwyczajeni są do ciężkiej pracy i gotowi są ciężko pracować po to, by osiągnąć sukces. Mają ogromne ambicje i ogromną wolę. To jest nasz potężny kapitał, którego niewykorzystanie byłoby błędem, którego nigdy by nam nie wybaczono - powiedział prezydent.
Kraje Trójmorza "motorem napędowym" gospodarki EU
Weług niego, kraje członkowskie Inicjatywy Trójmorza są coraz częściej postrzegane jako motor napędowy gospodarki europejskiej oraz atrakcyjne miejsce do inwestowania.
Przyznał, że w realizacji wspólnych i odważnych celów Inicjatywy Trójmorza wciąż znajdujemy się na początku drogi. - Chcemy budować nowe połączenia między naszymi państwami, drogi, mosty, szybkie koleje, rurociągi, światłowody. Chcemy rozwijać cyfrowe innowacje, aby nasze kraje były nie tylko nowoczesne, ale także bezpieczne i odporne na nowe, trudne wyzwania - zadeklarował.
00:24 11164658_2.mp3 Prezydent Andrzej Duda, otwierając obrady, wyraził przekonanie, że współpraca między państwami regionu przyczyni się do rozwoju całej Europy (IAR)
- Chcemy transformować nasze gospodarki w kierunku gospodarki bezemisyjnej, z poszanowaniem sprawiedliwości społecznej oraz z uwzględnieniem zagrożeń dla bezpieczeństwa energetycznego, a przede wszystkim z uwzględnieniem naszego potencjału i naszych realnych możliwości - zarówno tych finansowych, jak i uwarunkowań społecznych - podkreślił prezydent.
Jak ocenił, dobra współpraca państw Trójmorza, poza znaczeniem gospodarczym i infrastrukturalnym, ma także szczególnie istotne znaczenie w pokonywaniu negatywnych skutków pandemii Covid-19.
00:20 11164658_1.mp3 Prezydent Andrzej Duda podkreślił, że kraje Trójmorza mogą wspólnie reprezentować interesy całego regionu na forum unijnym (IAR)
Według niego, sztandarowym przykładem wspólnoty interesów Trójmorza jest droga Via Carpatia, która - jak powiedział - z jego punktu widzenia "będzie stanowić taki swoisty kręgosłup Trójmorza, a jej ukończenie będzie stymulować rozwój regionów także niepołożonych bezpośrednio wzdłuż trasy".
Prezydent o potrzebie skoordynowanych wydatków na infrastrukturę
Prezydent zaznaczył również, że wydatki na infrastrukturę poszczególnych państw Trójmorza powinny być skoordynowane "tak, abyśmy uniknęli tego, że tacy, którzy będą gotowi, doprowadzą infrastrukturę do swojej granicy, a za granicą u sąsiadów już jej nie będzie".
Jak podkreślił, takie inwestycje pociągają za sobą ogromne koszty, a wymierne zyski przynoszą w przyszłości i "zacząć trzeba od tego, że trzeba podjąć decyzję o wydaniu pieniędzy". - Proszę, żebyście państwo "cisnęli" swoje koleżanki i swoich kolegów, którzy są odpowiedzialni na poziomie państwowym za te kwestie, by te zadania były realizowane - zaapelował do uczestników Forum.
Prezydent podkreślił, że to "na szczeblu regionalnym najlepiej widać skalę potrzeb i wyzwań" dla Inicjatywy Trójmorza, ale również "widać, w jaki sposób Inicjatywa Trójmorza przekłada się na wymierne korzyści dla naszego regionu". - Pośrednim zadaniem współpracy regionalnej powinno być również upowszechnianie wiedzy o wymiernych korzyściach Trójmorza dla naszych społeczeństw, jak również wiedzy o krajach partnerskich, ich historii, kulturze, tradycjach - dodał.
Zainteresowanie projektem
Inicjatywa Trójmorza - zaznaczył prezydent - jest realizowana we współpracy z USA i Niemcami, a także ma poparcie Komisji Europejskiej. - Cieszy mnie to, że inne potężne państwa i gospodarki - także te azjatyckie, myślę tu o Japonii - zgłaszają swoje zainteresowanie współpracą z państwami Trójmorza - dodał.
Mówiąc o rozwoju państw Inicjatywy Trójmorza zapewnił, że rozwój ten będzie "wartością dodaną do postulatów europejskich - równego rozwoju całej Europy". - To da także naszym partnerom z zachodu Europy, ich przedstawicielom biznesowym, możliwości rozwoju inwestycyjnego w naszych krajach dalece lepszego niż to, co możemy im zaoferować dzisiaj - powiedział Duda.
Zapewnił, że Inicjatywa Trójmorza stanowi jeden z priorytetów jego prezydentury i wyraził oczekiwanie, że utworzony w jego kancelarii Sekretariat ds. Trójmorza, będzie "realną wartością dodaną, wzmacniającą zainteresowanie i pozwalającą na koordynację licznych inicjatyw w zakresie trójmorskim na terenie Rzeczypospolitej".
Wspólne początki
Prezydent wspominał też początki Inicjatywy Trójmorza, która narodziła się podczas jego spotkania z prezydent Chorwacji Kolindą Grabar-Kitarović w Krakowie jesienią 2015 r., gdy rozmawiali o potrzebie stworzenia szerokiej formuły współpracy w naszej części Europy. Duda zaznaczył, że kierował się wtedy wspomnieniem działań prezydenta Lecha Kaczyńskiego i wspomniał w tym kontekście jego wyjazd, wraz z prezydentami Estonii, Litwy, Ukrainy i premierem Łotwy, do Gruzji w 2008 roku w obliczu inwazji rosyjskiej na ten kraj.
Zaznaczył, że przywódcy państwa tego regionu Europy współdziałali wówczas nie tylko w kwestii bezpieczeństwa militarnego, ale również bezpieczeństwa energetycznego "planując budowanie połączeń infrastrukturalnych pomiędzy krajami Europy Środkowej". Lech Kaczyński - powiedział prezydent - "próbował szukać szerszych możliwości współdziałania, m.in. właśnie w Chorwacji (...) ale w tamtym czasie to się nie udawało, warunki polityczne nie były do końca sprzyjające".
Duda zaznaczył, że gdy został prezydentem, "te warunki okazały się dalece lepsze, możliwość realizowania współdziałania między krajami Europy Środkowej stała się absolutnie realną perspektywą" i poprzez porozumienie na początku polsko-chorwackie powstała Inicjatywa Trójmorza w obecnej wersji.
Inicjatywa Trójmorza
Inicjatywa Trójmorza zrzesza 12 państw: Austrię, Bułgarię, Chorwację, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowację, Słowenię i Węgry. Ideą tego przedsięwzięcia jest pobudzanie rozwoju gospodarczego państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz stworzenie stabilnego i spójnego partnerstwa państw z obszaru pomiędzy Morzem Bałtyckim, Adriatykiem i Morzem Czarnym.
Forum Regionów Trójmorza to projekt zainicjowany przez prezydenta Dudę w 2018 r. w Rzeszowie. W tym roku, drugiej edycji Forum Regionów Trójmorza w Lublinie towarzyszy Samorządowy Kongres Gospodarczy skupiający m.in. przedstawicieli administracji samorządowej, sektora nauki i biznesu z 12 państw członkowskich Inicjatywy Trójmorza.
IAR/PAP/dad
