To pierwszy przypadek, gdy dzieło jakiegokolwiek polskiego malarza pokazywane było w tej najważniejszej brytyjskiej galerii malarstwa.
Termin otwarcia wystawy był dwukrotnie przekładany z powodu pandemii koronawirusa, przez którą przez wiele tygodni muzea i galerie były zamknięte. W Anglii otwarto je ponownie dopiero w poniedziałek.
- Wystawa była dwukrotnie przekładana, pandemia do końca trzymała nas w niepewności, ale wszystko się udało. Wystawa jest wynikiem partnerskiej współpracy między The National Gallery i Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, które wypożyczyło ten piękny obraz, Muzeum Narodowym w Krakowie, które wypożyczyło szkic do obrazu i autoportret Matejki, a także Instytutu Kultury Polskiej w Londynie, a wszystko to nie byłoby możliwe bez wsparcia finansowego programu Niepodległa i Ministerstwa Kultury - mówiła we wtorek podczas pokazu prasowego Marta de Zuniga, dyrektorka Instytutu Kultury Polskiej w Londynie.
Rozmowy o wystawie trwały od dawna
Na dobrą współpracę między brytyjskimi i polskimi instytucjami, co w czasie pandemii, gdy terminy się zmieniały, było szczególnie istotne, wskazywał też dyrektor The National Gallery Gabriele Finaldi. Jak mówił, pierwsze rozmowy na temat pokazania w galerii jakiegoś polskiego artysty zaczęły się cztery lata temu.
Miarą tej dobrej współpracy jest fakt, że na specjalny pokaz wystawy przed jej otwarciem dla publiczności przyjechał brytyjski minister kultury Oliver Dowden, który obejrzał ją wraz z ambasadorem RP w Wielkiej Brytanii Arkadym Rzegockim.
Pochodzący z 1873 roku, mający rozmiary 225 cm na 315 cm obraz "Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem" Matejko namalował, aby uczcić 400. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Częścią wystawy są także pochodzący z 1543 roku egzemplarz najważniejszego dzieła Kopernika "De revolutionibus orbium coelestium", który na co dzień znajduje się w Narodowym Muzeum Morskim w Greenwich w Londynie, instrumenty astronomiczne ze zbiorów Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, autoportret Matejki i studium "Kopernik. Rozmowy z Bogiem" z Muzeum Narodowego w Krakowie. Wystawę można będzie oglądać do 22 sierpnia.
Początek owocnej współpracy?
Zarówno Finaldi, jak i de Zuniga wyrażali nadzieję, że wystawa Matejki będzie początkiem szerszej prezentacji polskiej sztuki w The National Gallery. - Apetyt na współpracę jest, apetyt na pokazywanie polskiej sztuki w Wielkiej Brytanii, nie tylko w The National Gallery, jest i my, jako polskie instytucje będziemy robić wszystko, żeby te kolejne wystawy dochodziły do skutku. Już teraz mogę powiedzieć, że w październiku otwarta zostanie wystawa poświęcona Młodej Polsce w galerii Williama Morrisa w Londynie - mówiła de Zuniga.
Znajdująca się przy Trafalgar Square The National Gallery jest najważniejszą w Wielkiej Brytanii galerią malarstwa i jednym z najliczniej odwiedzanych muzeów na świecie. W jej zbiorach znajduje się ok. 2300 obrazów, głównie malarzy zachodnioeuropejskich, od połowy XIII wieku do roku 1900. Artyści, których dzieła są tam wystawione, to m.in. Leonardo da Vinci, Rembrandt van Rijn, Vincent van Gogh, Tycjan, Sandro Botticelli, Jan van Eyck, Claude Monet, Diego Velazquez, Pierre-Auguste Renoir.
PAP/dad