Redakcja Polska

Mija 78 lat od słynnej akcji Szarych Szeregów pod Arsenałem

26.03.2021 11:26
26 marca 1943 roku harcerze z konspiracyjnych Szarych Szeregów odbili z rąk Niemców Jana Bytnara "Rudego" i 20 innych więźniów politycznych
Audio
  • 78. rocznica akcji pod Arsenałem - materiał Ewy Plisieckiej [posłuchaj]
Okres okupacji. Miejsce akcji pod Arsenałem - ulica Długa, widok w kierunku wschodnim.
Okres okupacji. Miejsce akcji pod Arsenałem - ulica Długa, widok w kierunku wschodnim.Foto: Bundesarchiv/Wikimedia/domena publiczna

Przewożeni oni byli z siedziby Gestapo przy alei Szucha w Warszawie do więzienia na Pawiaku. Akcja pod Arsenałem była jednym z najważniejszych działań zbrojnych podczas drugiej wojny światowej zorganizowanych przez podlegające Armii Krajowej Grupy Szturmowe Szarych Szeregów.

W akcji o kryptonimie "Meksyk II", pod dowództwem Stanisława Broniewskiego "Orszy", wzięło udział 28 harcerzy. Operacja starannie zaplanowana przez Tadeusza Zawadzkiego "Zośkę", przyjaciela "Rudego", została brawurowo przeprowadzona w biały dzień. Harcerze zaatakowali furgonetkę przewożącą więźniów na Pawiak. Jan Bytnar "Rudy", którego Niemcy przesłuchiwali i torturowali, był w stanie śmiertelnego wyczerpania. Harcerze przenieśli go z furgonetki do oczekującego w pobliżu samochodu i odjechali z miejsca zdarzenia. „Rudy" zmarł cztery dni później, 30 marca 1943 roku.

W odwecie, następnego dnia - 27 marca 1943 roku - okupant rozstrzelał na dziedzińcu Pawiaka 140 więźniów.

W czasie akcji Szarych Szeregów z powodu odniesionych ran zginęli Aleksy Dawidowski "Alek" oraz Tadeusz Krzyżewicz "Buzdygan".

Akcja pod Arsenałem jest uznawana za jeden z największych wyczynów Polskiego Państwa Podziemnego. Miała duże znaczenie psychologiczne, dodała otuchy mieszkańcom okupowanej Warszawy, Niemcy natomiast stracili poczucie bezpieczeństwa.

IAR/ep


Departament Stanu USA wzywa do uwolnienia Andżeliki Borys

26.03.2021 09:21
Reżim Alaksandra Łukaszenki musi zaprzestać represji i natychmiast uwolnić Andżelikę Borys oraz wszystkich bezpodstawnie zatrzymanych - oświadczył w czwartek rzecznik Departamentu Stanu USA.

Prezydent Andrzej Duda kontynuuje rozmowy międzynarodowe ws. prześladowań Polaków na Białorusi

26.03.2021 14:24
Prezydent Andrzej Duda kontynuuje międzynarodowe rozmowy ws. prześladowań Polaków na Białorusi; w piątek rozmowa z sekretarz generalną Rady Europy Mariją Pejczinović Burić oraz przewodniczącą Rady Praw Człowieka ONZ Michelle Bachelet - poinformował minister w KPRP Krzysztof Szczerski.Prezydencki minister Krzysztof Szczerski napisał w piątek na Twitterze, że prezydent Andrzej Duda kontynuuje międzynarodowe rozmowy, apelując o działanie wobec prześladowań Polaków na Białorusi.

Szef dyplomacji UE poparł inicjatywę m.in. Polski w sprawie Białorusi

26.03.2021 15:37
Szef unijnej dyplomacji poparł propozycję stworzenia mechanizmu dotyczącego dokumentowania przypadków łamania praw człowieka na Białorusi. Z inicjatywą stworzenia międzynarodowej platformy organizacji pozarządowych wystąpiła Polska wraz z 18 krajami.