Redakcja Polska

Stanisław Marusarz – król nart, czterokrotny olimpijczyk, łącznik i kurier tatrzański

28.08.2019 17:17
Był znakomitym polskim skoczkiem, alpejczykiem, ale też bohaterem najsławniejszej ucieczki z hitlerowskiego więzienia na Montelupich w Krakowie
Audio
  • Stanisław Marusarz – król nart, czterokrotny olimpijczyk, łącznik i kurier tatrzański [posłuchaj]
Stanisław Marusarz - król nart
Stanisław Marusarz - król nartFoto: NAC

Stanisław Marusarz – polski skoczek narciarski, alpejczyk, czterokrotny olimpijczyk, siedmiokrotny uczestnik narciarskich mistrzostw świata – urodził się w Zakopanem 18 czerwca 1913 r., zmarł 29 października 1993 r. Swój pierwszy skok na zawodach oddał w 1927 roku, zaś początkiem wielkiej kariery były igrzyska olimpijskie w Lake Placid w 1932 roku. Świetnie sobie poradził także na największej w tamtych czasach skoczni narciarskiej na świecie w jugosłowiańskiej Planicy, w 1935 roku. Te zawody zapowiadane były jako pojedynek Marusarza z Norwegami, którzy stawili się w najsilniejszym składzie, ale to Stanisław Marusarz wygrał konkurs.

Podczas II wojny światowej został łącznikiem i kurierem tatrzańskim. Jako kurier Stanisław Marusarz służył już od października 1939 roku. Przeprowadzał żołnierzy podziemnej Polski przez Słowację na Węgry. Podczas jednej z akcji złapany przez słowackich żandarmów, zdołał uciec. Wtedy jednak zdecydował się na ewakuację z kraju. W efekcie trafił do więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie, gdzie został skazany na karę śmierci. I choć to nieprawdopodobne, udało mu się uciec, a ta ucieczka stała się legendą, wzbudzającą podziw.

Po ucieczce z Montelupich Stanisław Marusarz trafił na Węgry, gdzie m.in. pracował jako trener narciarski i projektował skocznie. Ale historia zatoczyła koło, Marusarz po zajęciu Budapesztu przez Niemców znowu miał być rozstrzelany. Znowu przeżył, a po wojnie w 1945 r. wrócił do Zakopanego.  

Karierę sportową zakończył mając 43 lata, w 1957 roku. Podczas ceremonii zamknięcia II Igrzysk Sportowych Polaków z Zagranicy w 1989 roku, Wielką Krokiew w Zakopanem nazwano jego imieniem. Narciarstwo uprawiał ponad 30 lat, w tym czasie oddał ponad 10 tys. skoków.

O fenomenie sportowym, jakim był król nart Stanisław Marusarz, o jego karierze skoczka, a także doświadczeniach wojennych opowiada dr Robert Gawkowski, historyk sportu z Uniwersytetu Warszawskiego.

Audycja jest współfinansowana przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie" w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za Granicą.

Teksty czytał Maciej Gudowski.

Audycję zrealizowała i oprawiła muzyką Magdalena Górecka-Balcer.

Do wysłuchania audycji zaprasza Ewa Plisiecka.