Marian Adam Rejewski urodził się 16 sierpnia 1905 w Bydgoszczy znajdującej się pod zaborem pruskim. W roku 1929 ukończył wydział matematyczno-przyrodniczy Uniwersytetu Poznańskiego ze stopniem magistra filozofii. Przed uzyskaniem dyplomu zaczął uczęszczać na kurs kryptologii organizowany przez Sztab Główny Wojska Polskiego, by po studiach podjąć pracę w poznańskiej filii sztabowego Biura Szyfrów, w którym prowadził dekryptaż przechwyconych niemieckich meldunków radiowych.
Po przeniesieniu się do Warszawy zajmował się szyfrem Kriegsmarine. W 1932 roku rozpoczął pracę nad łamaniem szyfru maszyny Enigma. Wiedza, jaką zdobył ze swoim zespołem, została przekazana wywiadom Francji i Wielkiej Brytanii, a odkodowanie dzięki temu niemieckich komunikatów wpłynęło na losy drugiej wojny światowej. W trakcie wojny po opuszczeniu Polski Marian Rejewski kontynuował jako kryptolog współpracę z wywiadami państw alianckich, a służąc w Wojsku Polskim w Wielkiej Brytanii awansował do stopnia porucznika.
Koniec wojny zakończył jego karierę wojskową i kryptologiczną. Marian Rejewski wrócił do Polski, a wiedza o jego roli przy złamaniu szyfru Enigmy pozostała tajemnicą aż do lat siedemdziesiątych.
Porucznik w stanie spoczynku Marian Rejewski zmarł na zawał serca 13 lutego 1980 roku. Został pochowany z wojskowymi honorami na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Polski matematyk został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, uhonorował go też odznaczeniem Kontrwywiad NATO, a także międzynarodowe stowarzyszenie inżynierów. Po jego śmierci córka odebrała również medal od brytyjskiego sztabu obrony, przyznany mu po wojnie.
O wkładzie Mariana Rejewskiego w złamanie szyfru Enigmy, opowiada Grzegorz Rutkowski, historyk z Muzeum Historii Polski.
Audycja jest współfinansowana przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie" w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za Granicą.
Audycję zrealizowała Magdalena Górecka-Balcer.
Teksty czyta Krzysztof Dumała.
Do wysłuchania audycji zaprasza Przemysław Pawełek.