W magazynie "Widziane z Polski" mówimy o wizycie premiera Kanady w Polsce. Justin Trudeau spotkał się z premierem Donaldem Tuskiem.
Po spotkaniu w Warszawie premierzy Polski i Kanady podpisali porozumienie o współpracy w zakresie pokojowego wykorzystania energii jądrowej. Premier Tusk powiedział, że dokument ten daje "pewne ramy prawne, które umożliwią jeszcze bardziej intensywną współpracę, na której bardzo zależy i Kanadzie, i Polsce". Dla Polski ten dzisiejszy akt i nasze rozmowy mają szczególny wymiar, ponieważ jesteśmy na drodze do własnej energetyki jądrowej, Kanada ma tutaj bardzo dobre doświadczenie - podkreślił szef polskiego rządu. Zwrócił także uwagę, że główny dostawca technologii dla pierwszej planowanej polskiej elektrowni jądrowej, czyli firma Westinghouse, jest własnością firm kanadyjskich.
- Dzisiaj pogłębiamy nasze partnerstwo - powiedział premier Trudeau wskazując, iż celem porozumienia jest m.in. to, aby już nigdy Polska nie była zależna od rosyjskiej ropy i gazu. - Od dziesiątek lat Kanada stoi w awangardzie tworzenia czystej energii jądrowej. Tworzymy reaktory jądrowe, które w tej chwili ogrzewają tysiące gospodarstw domowych (...) Kanada jest gotowa do wsparcia Polski - jako silny partner, na którym można polegać - jako źródło uranu, energii jądrowej - zadeklarował.
Relacjonujemy także obchody 80. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau, z udziałem kilkudziesięciu delegacji z całego świata.
Kilkudziesięciu ocalałych - byłych więźniów niemieckich obozów, a także prezydent Andrzej Duda, złożyli w poniedziałek rano wieńce i znicze przed Ścianą Straceń w byłym Auschwitz I. Było to pierwsze z wydarzeń poniedziałkowych obchodów 80. rocznicy oswobodzenia obozu.
Główna ceremonia rocznicowa odbyła się po południu w namiocie ustawionym przed historyczną bramą główną byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Zgromadziła około 3 tys. uczestników. Głównymi gośćmi byli ocalali, których na obchody przyjechało ponad 50.; zabrali oni głos podczas uroczystości.
Podczas uroczystości przemówili także: przewodniczący Światowego Kongresu Żydów Ronald Lauder i dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr Cywiński.
W głos ocalałych wsłuchiwali się reprezentanci około 50 krajów i organizacji międzynarodowych, wśród nich między innymi brytyjski król Karol III, premier Kanady Justin Trudeau, zastępca sekretarza generalnego NATO Radmila Sekerinska, Valdis Dombrovskis z Komisji Europejskiej, przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola i szef Rady Europejskiej Antonio Costa.
W Auschwitz hitlerowskie Niemcy zgładziły co najmniej 1,1 mln ludzi, w tym około 1 mln Żydów. Zginęło też ponad 70 tys. Polaków, 21 tys. Romów, 14 tys. sowieckich jeńców wojennych i około 12 tys. więźniów innych narodowości, między innymi Czechów, Białorusinów, Jugosłowian, Francuzów, Niemców i Austriaków.
Unia Europejska nie uzna wyników tak zwanych wyborów prezydenckich na Białorusi. Wygrał je po raz siódmy, Aleksandr Łukaszenka. Przedstawiciele unijnych instytucji wskazują, że kampania przed wyborami nie miała nic wspólnego z demokratycznym standardami, dochodziło do zastraszania obywateli i represji.
To zniewaga demokracji - tak białoruskie głosowanie skomentowała szefowa unijnej dyplomacji. Kaja Kallas napisała na portalu X, że Aleksandr Łukaszenka sam siebie mianował na prezydenta w kolejnych sfingowanych wyborach. - Całkowite oszustwo. Tego ćwiczenia nie można nazwać wyborami, skoro wiadomo z góry kto wygra - to z kolei komentarz rzeczniczki Komisji Europejskiej Anity Hipper. Farsą określiła ten plebiscyt przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola.
Polskie MSZ wyraziło rozczarowanie przeprowadzonymi "w warunkach pogwałcenia podstawowych procedur demokratycznych wyborami prezydenckimi na Białorusi". Jak podkreślił resort, jedynie przestrzeganie standardów ONZ i OBWE oraz podstawowych praw każdego człowieka zapewnią Białorusi rozwój.
Zegar Zagłady, został opracowany przez fizyków dwa lata po zakończeniu II wojny światowej. Wskazuje on, jak bardzo zbliżamy się do zniszczenia świata. Obecnie Zegar Zagłady wskazuje tylko 89 sekund do północy i jeszcze nigdy nie byliśmy tak blisko samozagłady. Szczegóły w naszym programie.
Ponad 178 milionów złotych - to zadeklarowana suma, jaką zebrała Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy podczas 33. finału. Podczas konferencji prasowej podsumowującej finał Jurek Owsiak podziękował wszystkim zaangażowanym w jego organizacje, oraz wszystkim wspierającym orkiestrę. W naszym programie także Polakach za granicą, którzy włączyli się w finał WOŚP.
Opowiadamy również o wystawie poświęconej polskim dzieciom z Pahiatua w Nowej Zelandii.
W Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie można oglądać wystawę fotograficzną „Druga ojczyzna. 80. rocznica przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii”. 31 października 1944 roku do portu Wellington w Nowej Zelandii wpłynął okręt z grupą polskich dzieci, głównie sierot i półsierot, doświadczonych sowieckimi wywózkami. Było ich 733. Na antypodach miały mieszkać do końca wojny. Większość została na całe życie.
Wystawa przedstawia kilkadziesiąt zdjęć archiwalnych udostępnionych dzięki uprzejmości Alexander Turnbull Library w Wellington w Nowej Zelandii.
- Fotografie dokumentują los polskich dzieci, uchodźców ze Związku Sowieckiego, które – dzięki pomocy premiera nowozelandzkiego rządu, Petera Frasera i jego małżonki Janet Fraser oraz zaangażowaniu hrabiego Kazimierza Wodzickiego – konsula generalnego RP w Nowej Zelandii i jego małżonki Marii Wodzickiej – znalazły schronienie w odległym kraju - mówi Karolina Krzywicka, kuratorka wystawy "Druga ojczyzna. 80. rocznica przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii", w Muzeum Azji i Pacyfiku.
Informujemy też o cennym rękopisie ballady f-moll Fryderyka Chopina, o który wzbogaciło się muzeum kompozytora w Warszawie.
Zapraszamy także do Wisły. O Muzeum Beskidzkim w tym mieście, opowie dr Michał Kawulok, kierownik placówki.
Do wysłuchania magazynu "Widziane z Polski", zaprasza Halina Ostas.