W magazynie "Widziane z Polski" mówimy o rozmowie prezydentów Stanów Zjednoczonych i Rosji na temat zakończenia wojny na Ukrainie.
Donald Trump i Władimir Putin odbyli "bardzo dobrą i produktywną" rozmowę telefoniczną dotyczącą zakończenia wojny na Ukrainie. Obaj politycy zgodzili się, że pierwszym krokiem na drodze do pokoju będzie natychmiastowe zawieszenie ataków na infrastrukturę energetyczną Ukrainy. Rosyjski prezydent miał już wydać wojskom rozkaz powstrzymania się od uderzeń na tego rodzaju cele przez najbliższe 30 dni.
Choć pierwszy krok został jasno ustalony, Putin oczekuje od Ukrainy powstrzymania mobilizacji i dozbrajania wojsk podczas negocjacji pokojowych. Ponadto Rosja chciałaby wstrzymania wszelkich dostaw broni na Ukrainę, na co nie zgadzają się jednak zarówno Europa, jak i Stany Zjednoczone. Ukraina i Zachód zdecydowanie odrzucają również postulaty Moskwy dotyczące powstrzymania ekspansji NATO oraz zablokowania przyszłego członkostwa Ukrainy w Sojuszu.
Ministrowie obrony Polski, Litwy, Łotwy i Estonii rekomendują wypowiedzenie Konwencji Ottawskiej. "Nasza decyzja to czytelny przekaz: nasze kraje są gotowe i mogą użyć każdego niezbędnego środka do obrony naszego terytorium i wolności" - czytamy w oświadczeniu, opublikowanym na stronie MON. Konwencja Ottawska przewiduje zakaz użycia, składowania, produkcji i przekazywania min przeciwpiechotnych.
Ministrowie deklarują, że mimo wycofania się z Konwencji, pozostają zobowiązani międzynarodowym prawem humanitarnym, w tym do ochrony ludności cywilnej podczas konfliktów zbrojnych.
"Nasze państwa będą nadal przestrzegać tych zasad, podczas ochrony naszego bezpieczeństwa. Doceniamy zrozumienie i wsparcie wszystkich naszych sojuszników i partnerów, którzy dostrzegają powagę zagrożeń dla bezpieczeństwa, z którymi musimy się mierzyć i szanują nasze decyzje w tym obszarze" - napisali ministrowie obrony Polski i krajów bałtyckich.
W magazynie informujemy też, że Komisja Europejska wymieniła polską inicjatywę, budowę Tarczy Wschód jako projekt ważny dla wzmocnienia obrony Unii. Wzmianka o niej jest w opublikowanej tak zwanej Białej Księdze. Wcześniej tych zapisów w dokumencie nie było, a zależało na tym Polsce, która zabiega o unijne finansowanie projektu. Wpisanie do Białej Księgi jeszcze tego nie przesądza, ale otwiera drogę.
Komisja stwierdziła, że Unia powinna więc wzmocnić ochronę zewnętrznej granicy, zwłaszcza lądowej z Rosją i Białorusią, przed zagrożeniami militarnymi i hybrydowymi. Tarcza Wschód to - jak uznała Komisja - warty rozważenia projekt realizowany przez kilka unijnych krajów, który pozwoli stawić czoło rosnącym wyzwaniom w regionie. W sumie Komisja wskazała siedem obszarów krytycznych wymagających usunięcia luk i nadrobienia zaległości, by wzmocnić obronność Unii. Oprócz Tarczy Wschód wymieniła obronę powietrzną i przeciwrakietową, systemy artyleryjskie, amunicję i pociski, drony i systemy antydronowe, mobilność wojskową, sztuczną inteligencję oraz innowacyjne technologie w obronności.
Mówimy również, że Radio Wolna Europa i Głos Ameryki, które od dekad były wizytówkami Ameryki na świecie i alternatywą dla mediów kontrolowanych przez autorytarne reżimy, zostało decyzją prezydenta Donalda Trumpa zamknięte.
W Brandenburgii otwarto tzw. Centrum Dublińskie, którego zadaniem jest przyspieszony powrót osób ubiegających się o azyl, które zostały już zarejestrowane w innym kraju UE. Szczegóły w magazynie.
W programie informujemy także o udziale Polski w EXPO 2025 w Japonii. To największe i najważniejsze wydarzenie gospodarczo-promocyjne na świecie.
Polacy sięgają do swojego dziedzictwa, które jest inspiracją do poszukiwania nowych odpowiedzi na wyzwania współczesnego świata - powiedział podczas konferencji dotyczącej obecności Polski na EXPO 2025 Osaka, Kansai, Krzysztof Paszyk, minister rozwoju i technologii.
Hasło przewodnie całej Wystawy Światowej w 2025 roku brzmi: „Projektowanie przyszłego społeczeństwa dla naszego życia”, natomiast nasz kraj zaprezentuje się pod hasłem: „Polska. Dziedzictwo, które napędza przyszłość”.
Przewiduje się, że wystawę EXPO 2025, która potrwa od 13 kwietnia do 13 października br. na zbudowanej specjalnie w tym celu wyspie Yumeshima (powstała z przetworzonych śmieci), zwiedzi ok. 28 mln osób. Organizatorzy zapowiadają udział 170 podmiotów (161 krajów i regionów oraz dziewięciu organizacji międzynarodowych). Teren wystawy (155 ha) zostanie podzielony na trzy części: „Świat Wody”, „Świat Zieleni” oraz „Świat Pawilonów” i będzie otoczony drewnianym okręgiem projektu Sosuke Fujimoto. Pawilony będą pokryte substancją, która absorbuje dwutlenek węgla z atmosfery.
Goście odwiedzający Pawilon Polski będą mogli doświadczyć zmienności polskiego krajobrazu oraz bezpośrednio odczuć wpływ człowieka na jego kształtowanie, nie tylko zmysłem wzroku, ale również słuchu i powonienia. We wnętrzu rozpylany będzie zapach skomponowany z zapachu polskich kwiatów i ziół, natomiast muzykę, z wykorzystaniem motywów twórczości Fryderyka Chopina, napisał Michał Zygmunt, kompozytor i botanik.
Minister Paszyk zaznaczył, że już teraz redakcja amerykańskiego dziennika „The New York Times” umieściła Pawilon Polski wśród 25 rzeczy, które warto zobaczyć na EXPO 2025.
„To jest potwierdzenie tego, że pawilon i jego otoczenie będą promować Polskę w wyjątkowy, innowacyjny sposób” - zaznaczył minister.
Na tegoroczne wybory prezydenckie powołana zostanie rekordowa liczba 504 obwodowych komisji wyborczych za granicą. Taką informację przekazała w Senacie podsekretarz stanu w MSZ, Henryka Mościcka-Dendys. Wyjaśniała, że umożliwi to zagłosowanie w tych wyborach wszystkim rodakom mieszkającym poza Polską.
W Senacie zorganizowano konferencję, na której przypomniano dzieje Biblioteki Polskiej oraz Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu. Mówiono również o nowych zadaniach stojących dziś przed najstarszą polską książnicą poza granicami kraju. Z Ewą Rutkowską z Biblioteki Polskiej w Paryżu i senatorem Bogdanem Borusewiczem rozmawiała Maria Wieczorkiewicz.
W "Kartce z kalendarza" przypomnimy o 45 -tej rocznicy śmierci Tamary Łempickiej, słynnej malarki, jednej z najważniejszych przedstawicielek estetyki art déco.
Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej zaprasza do udziału w kolejnej edycji programu POLONISTA NAWA. Jego celem jest upowszechnianie języka polskiego i popularyzacja studiów i badań polonistycznych i polonoznawczych na świecie.
Program adresowany jest do studentów i doktorantów z kierunków polonistycznych, polonoznawczych lub programów polskich realizowanych m.in. w ramach studiów slawistycznych (w zakresie języka polskiego, kultury polskiej i wiedzy o Polsce) oraz do naukowców z zagranicznych uczelni i instytucji naukowych. Uprawnieni do udziału w Programie są również laureaci i finaliści Olimpiady Literatury i Języka Polskiego organizowanej poza Polską, którzy mogą ubiegać się o stypendium NAWA na okres studiów polonistycznych I lub II stopnia na wybranej uczelni publicznej w Polsce.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z doktorem Mariuszem Czechem, dyrektorem Biura Programów Języka Polskiego Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej.
Do wysłuchania magazynu "Widziane z Polski" zaprasza Halina Ostas.