NOWA ADMINISTRACJA BIAŁEGO DOMU A WSPÓŁPRACA TRANSATLANTYCKA
Unia Europejska i NATO mają nadzieję na dobrą współpracę z nowym amerykańskim prezydentem. Zapewnili o tym w Brukseli przedstawiciele obu instytucji. Bezpieczeństwo i wspólna obrona to główny temat wideoszczytu przywódców Unii Europejskiej. Polskę reprezentował premier Mateusz Morawiecki. Szef Rady Europejskiej Charles Michel mówił przed rozpoczęciem wideokonferencji, że oczy krajów Unii skierowane są teraz na Waszyngton i na zapowiadane zmiany w amerykańskiej polityce zagranicznej: “Jestem przekonany, że nowa administracja Bidena to dla nas okazja do odnowienia silnych transatlantyckich więzi między Europą a Stanami Zjednoczonymi.”
Z kolei szef NATO Jens Stoltenberg zwrócił uwagę, że dla krajów Sojuszu największym wyzwaniem stała się walka z koronawirusem. Podkreślał równocześnie, że nie jest to jedyne wyzwanie: “Zagrożenia z którymi zmagaliśmy się przed pandemią nie zniknęły. Chodzi o agresywne zachowania Rosji, bardziej brutalne formy terroryzmu, wyrafinowane cyberataki, wzrost znaczenia Chin i konsekwencje zmian klimatycznych. Żaden kraj czy kontynent nie zmierzy się z tym sam, ani Europa ani Ameryka Północna.”
Politycy rozmawiali przede wszystkim o poprawie unijnych zdolności reagowania na zagrożenia bezpieczeństwa. Chodzi zarówno o sprawy wojskowe, ale także o cyberataki czy zagrożenia hybrydowe. Obecnie ponad 90 procent obywateli krajów Unii Europejskiej jest jednocześnie obywatelami krajów, które są członkami NATO.
TEMAT SZCZEPIONEK ZDOMINOWAŁ WIDEOSZCZYT RADY EUROPEJSKIEJ POŚWIĘCONY PANDEMII
W tym spotkaniu również wziął udział premier Mateusz Morawiecki, natomiast rzecznik rządu Piotr Mueller mówił na briefingu prasowym, że szef rządu na bieżąco jest aktywny w temacie problemu z dostawą szczepionek.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej poinformowała, że prawie 8 procent dorosłych w Unii zostało zaszczepionych. Ursula von der Leyen podtrzymała cel unijny, by do lata zaszczepionych zostało 70 procent. Przyznała, że będzie to wyzwanie w związku z opóźnieniami w dostawach dawek do krajów członkowskich: "Przed nami wiele wyzwań i powinniśmy zrobić co w naszej mocy, by przyspieszyć tempo szczepień. Do niedzieli, czyli do końca tego tygodnia, 50 milionów dawek szczepionek zostanie dostarczonych do Unii. Do dziś szczepionki otrzymało 29 milionów osób. To prawie 6,4 procent populacji Unii, a jeśli wyłączymy młodzież i dzieci to będzie to około 8 procent dorosłych".
Szczyt zakończył się bez decyzji w sprawie paszportów szczepień. Przywódcy 27 krajów podczas wideoszczytu ustalili jedynie, że prace nad wspólnym, cyfrowym certyfikatem będą kontynuowane. Przewodnicząca Komisji Europejskiej powiedziała, że jest wiele otwartych pytań, na przykład naukowych - czy można zakażać po zaszczepieniu. Ursula von der Leyen dodała, że są także otwarte pytania polityczne: "Pierwsze pytanie jest takie - w jakim celu świadectwa będą wykorzystywane. Decyzja, co wolno robić z takim zaświadczeniem, powinna być podjęta w krajach członkowskich, ale na poziomie unijnym według mnie powinniśmy ich używać do zapewnienia funkcjonowania wspólnego rynku".
Szefowa Komisji przedstawiła też sytuację w Unii jeśli chodzi o zakażenia. Trendy stabilne bądź spadające zaobserwowano w 20 krajach, w pozostałych siedmiu odnotowano wzrost liczby przypadków wykrytego patogenu.
ANDRZEJ DUDA WOBEC KRYZYSU PANDEMICZNEGO I SYTUACJI U NASZYCH WSCHODNICH SĄSIADÓW
Pandemia COVID-19 i próby jej powstrzymania to zdaniem prezydenta Andrzeja Dudy najpilniejsze wyzwanie dla społeczności międzynarodowej. Polski przywódca wziął udział w debacie wysokiego szczebla podczas 46. sesji Rady Praw Człowieka ONZ.
Andrzej Duda mówił, że pandemia pokazała iż, żadne społeczeństwo ani żaden kraj, niezależnie od poziomu jego zamożności, nie jest odporny na negatywne skutki kryzysu zdrowotnego: "COVID-19 podniósł kwestię opieki zdrowotnej, zdrowia publicznego i bezpieczeństwa zdrowotnego do rangi podstawowych praw człowieka. Po drugie, nie możemy pozwolić, aby pandemia przyczyniła się do jeszcze większego wykluczenia w świecie; do podziału na bogatych i biednych."
Andrzej Duda podkreślił jednocześnie, że choć od ponad roku większość uwagi poświęca się zwalczaniu pandemii, to inne problemy nie zniknęły.
Andrzej Duda nawiązał do masowych zatrzymań demonstrantów protestujących przeciwko uwięzieniu lidera rosyjskiej opozycji Aleksieja Nawalnego: "Nie są oni znani z imienia i nazwiska, a ich los w wielu przypadkach pozostaje nieznany, ale bazując na naszym doświadczeniu możemy ocenić, że może być on tragiczny. Przywracanie podejścia "business-as-usual" w stosunkach z Rosją i oczekiwanie, że wpłynie ono na zachowanie Kremla, jest naiwne. Nie na tym polega właściwy dialog."
Andrzej Duda argumentował, że właściwy dialog wiąże się z przestrzeganiem standardów. Jak dodał, w przypadku Rosji, ulegają one nie poprawie, a pogorszeniu.
Polski prezydent wezwał władze w Moskwie do uwolnienia Aleksieja Nawalnego oraz jego zwolenników. W kilkuminutowym wystąpieniu Andrzej Duda przypomniał też o protestach Białorusinów, którzy nie zgadzają się z rezultatem sfałszowanych wyborów prezydenckich.
Na magazyn Mija Tydzień zaprasza Katarzyna Semaan.