Redakcja Polska

Najważniejsze wydarzenia tygodnia: 03.02.2023 r.

03.02.2023 17:30
Dziś w programie: wizyta prezydenta Andrzeja Dudy na Łotwie, szczyt Unia Europejska - Ukraina oraz polskie wsparcie dla Szwecji w dążeniach do członkowska w NATO.
Audio
Andrzej Duda i  Egils Levits
Andrzej Duda i Egils Levits Photo: PAP/Andrzej Lange

Panel dyskusyjny poświęcony bezpieczeństwu zakończył oficjalną wizytę prezydenta Andrzeja Dudy w Republice Łotwy

W debacie zorganizowanej przez łotewskich ekspertów i organizacje pozarządowe omówiono wyzwania dla regionu, które wynikają m. in. z agresywnej polityki Rosji oraz z wojny na Ukrainie.

Prezydent  powiedział, że państw europejskie działają w myśl zasady "chcesz pokoju, szykuj się na wojnę". Jak mówił, kraje Unii i NATO, w tym Polska, skupiają się na wzmacnianiu swojego bezpieczeństwa, budowaniu potencjału obronnego, realizacji zakupów militarnych i wzmacnianiu armii. Prezydent zaznaczył także, że agresywna Rosja powinna zostać oddzielona od innych państw.

Prezydent nawiązał także do działalności rosyjskiego Gazpromu. Jego zdaniem koncern nie jest normalną firmą, ale zbrojnym ramieniem rosyjskiego imperializmu.

Łotwa i Polska mają takie samo spojrzenie na kwestie bezpieczeństwa - powiedział łotewski prezydent Egils Levits odnosząc się do podobnych doświadczeń historycznych polskich i łotewskich. Szef łotewskiego państwa powiedział, że rozmowy prezydentów dotyczyły między innymi kwestii bezpieczeństwa i pomocy Ukrainie: "Rozmawialiśmy o tym jak możemy dalej pomagać Ukrainie w walce o swoją państwowość, niezależność i wolność. Oni walczą za nas. Walczą za Polskę, Łotwę i za całą Europę oraz cały świat zachodni. Musimy pomóc Ukrainie w tej walce, aby mogła ją wygrać."

Łotewski prezydent powiedział, że rozmowy dotyczyły też kwestii ukarania tych, którzy doprowadzili do wojny. Jego zdaniem w tej sprawie powinien zostać ustanowiony międzynarodowy trybunał. Prezydenci mówili też o wspólnych działaniach zmierzających do zamrożenia rosyjskich aktywów. Środki te mogłyby być przeznaczone na pomoc Ukrainie.

Egils Levits powiedział też, że jego państwo wspiera mniejszość polską na Łotwie: "Łotwa ceni aktywność mniejszości polskiej. Podpisany dzisiaj Program Współpracy Kulturalnej i Edukacyjnej przewiduje też kwestie związane z polskimi szkołami, w których będzie można uczyć się języka polskiego".

Polski prezydent uczestniczył także w rozmowach z przedstawicielami Polsko-Łotewskiej Izby Handlowej, podczas których omówiono dwustronną współprace gospodarczą oraz przyszłość wymiany handlowej między krajami.

Komisja Europejska zaoferowała Ukrainie ściślejszą współpracę w kilku sektorach

Ogłosiła to szefowa Komisji Ursula von der Leyen podczas wizyty w Kijowie z 15 komisarzami, po konsultacjach z ukraińskim rządem. „Jeszcze nie nigdy nie byliśmy tak blisko. Dziś uzgodniliśmy dalszą integrację Ukrainy z naszym jednolitym runkiem i włączenie jej do kluczowych unijnych programów” - podkreśliła szefowa Komisji.

Spotkanie przewodniczącej Komisji i komisarzy poprzedziło piątkowy szczyt Unia Europejska-Ukraina. To pierwszy szczyt od czasu rosyjskiej napaści pod koniec lutego i pierwszy od momentu otrzymania przez Ukrainę statusu kandydata do Unii w czerwcu ubiegłego roku. Poruszone tematy to negocjacje członkowskie Ukrainy z Unią, sankcje wobec Rosji, powojenna odbudowa.

W dokumencie przygotowanym na ten szczyt napisano, że Ukraina potwierdza swoją determinację w spełnianiu wymogów niezbędnych do jak najszybszego rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych. Po stronie unijnej jest uznanie przeprowadzanych reform przez władze w Kijowie. W deklaracji, która została przyjęta zapisano, że Unia pracuje nad wykorzystaniem zamrożonych aktywów Rosji w ramach unijnych sankcji do odbudowy Ukrainy.

Tymczasem ogólny niepokój budzą doniesienia o rosyjskiej ofensywie. Rosjanie robią wszystko, by odnieść na froncie jakikolwiek sukces, zauważa doradca szefa prezydenckiej kancelarii Mychajło Podolak. Zgodnie z przewidywaniami ekspertów groźba nowej poważnej ofensywy Rosji jest bardzo realna. Do ofensywy miałoby dojść nawet w najbliższych dniach. Armia ukraińska przygotowuje się do jej odparcia zapewnia Podolak: "Gromadzą zasoby, które jeszcze mają. Prowadzą intensywne szkolenia zmobilizowanych, między innymi na poligonach białoruskich. Ściągają z całego kraju dodatkowy sprzęt, stawiają na wszystko albo nic. Rosjanie cały czas chcą zakończyć tę wojnę z jakimś sukcesem. Jeśli inicjatywę zachowa strona ukraińska, poniosą porażkę i w związku z tym upadnie ich koncepcja państwa."

Zgodnie z ostatnim raportem Instytutu Studiów nad Wojną wojska rosyjskie szykują się do ofensywnej operacji w na wschodzie Ukrainy.

Amerykański think tank zauważa, że zły stan uzbrojenia i sprzętu wojskowego zmusza rosyjskie dowództwo do masowej mobilizacji poborowych, by w ten sposób zrekompensować deficyty własnej armii.

Najbardziej prawdopodobne jest, że Rosjanie uderzą w Donbasie. Zdaniem ukraińskich ekspertów Rosjanie mogą nasilić także ataki również w obwodzie zaporoskim, aby osłaniać główne uderzenie.

Szwedzka prezydencja w Unii Europejskiej to szansa na rozpoczęcie przez Ukrainę procesu dołączenia do Wspólnoty 

To ocena szefa MSZ Zbigniew Rau. Szef polskiej dyplomacji odbył dwudniową wizytę w Sztokholmie.

Od 1 stycznia to Szwecja przez pół roku przewodniczy pracom Rady Unii Europejskiej. Minister Zbigniew Rau powiedział, że Sztokholm dysponuje instrumentami, które mogą doprowadzić do rozpoczęcia procesu akcesyjnego Ukrainy.

Polska wspiera Szwecję i Finlandię w ich dążeniu do akcesji do NATO. Jednak - jak podkreślał szef MSZ Zbigniew Rau - przekonanie Turcji do poparcia członkostwa szczególnie Szwecji, to być może kwestia kolejnych miesięcy.

Minister Zbigniew Rau zapewnił, że Szwedzi nie zamierzają przystąpić do Sojuszu później niż Finlandia, która zapewne uzyska poparcie Turcji.

Zielonego światła na akcesję Szwecji i Finlandii - oprócz Turcji - nie dały jeszcze Węgry. Jednak w tym przypadku - jak wyjaśniał minister Zbigniew Rau - w lutym zaplanowano posiedzenie parlamentu w Budapeszcie, który ma ratyfikować wejście krajów skandynawskich do Sojuszu.

Na magazyn Mija Tydzień zaprasza Katarzyna Semaan.


Prezydenci Polski i Łotwy za ustanowieniem specjalnego trybunału do osądzenia sprawców zbrodni na Ukrainie

04.02.2023 09:00
- Przyłączam się do inicjatywy prezydenta Łotwy, by ustanowić specjalny trybunał karny do osądzenia sprawców zbrodni na Ukrainie. Odpowiedzialność karna jest konieczna do wyegzekwowania - powiedział Andrzej Duda podczas wspólnej konferencji prasowej z Egilsem Levitsem.

Minister Przydacz w Waszyngtonie: prezydent Biden przyjedzie do Polski, ustalamy szczegóły wizyty

04.02.2023 09:34
Szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej Marcin Przydacz poinformował, że podczas jego rozmów w Waszyngtonie poruszano temat zapowiadanej wizyty prezydenta USA Joe Bidena w Polsce. Głównymi tematami tych rozmów było wsparcie dla Ukrainy i wschodniej flanki NATO.