Redakcja Polska

Najważniejsze wydarzenia tygodnia: 21.07.2023 r.

21.07.2023 17:30
W tym wydaniu: wizyta ministra spraw zagranicznych Zbigniewa Raua w USA i reakcje na zerwanie przez Rosję umowy zbożowej, zgoda na unijne sankcje wobec Białorusi oraz polsko-gruzińskie relacje w kontekście więzionego Micheila Saakaszwilego.
Audio
Minister Rau: Wszyscy zgadzają się, że nie można zostawić sprawy eksportu żywności tak, jak Rosja to zaplanowała.
Minister Rau: Wszyscy zgadzają się, że nie można zostawić sprawy eksportu żywności tak, jak Rosja to zaplanowała.TT@MSZ_RP

Minister Zbigniew Rau o Rosji na forum ONZ

Podczas wizyty w Nowym Jorku minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau skrytykował Rosję za wycofanie się z umowy zbożowej. Szef polskiej dyplomacji określił działania Moskwy mianem agresji ekonomicznej uderzającej przede wszystkim w kraje globalnego południa.

W siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku minister Zbigniew Rau wziął udział w debacie z okazji 25. rocznicy przyjęcia Statutu Rzymskiego Międzynarodowego Trybunału Karnego. Uczestniczył też w briefingu Rady Bezpieczeństwa na temat Ukrainy oraz spotkał się z Sekretarzem Generalnym ONZ Antoniem Guterresem.

Prezydent Wołodymyr Zełenski oświadczył, że eksport ukraińskiej żywności drogą morską to kwestia strategicznie ważna, nie tylko dla jego kraju. Ukraiński prezydent poinformował, że kwestii tej dotyczyło zebranie sztabu wojskowego: "Opracowujemy warianty działań i uzgadniamy porozumienia mające utrzymać rolę Ukrainy jako globalnego gwaranta bezpieczeństwa żywnościowego, dostęp morski do światowego rynku oraz miejsca pracy w portach i rolnictwie. Walczymy zarówno o globalne bezpieczeństwo, jak i o naszych ukraińskich rolników".

Podczas zebrania sztabu rozmawiano również o sytuacji na froncie, dostawach amunicji i ochronie przed rosyjskimi atakami rakietowymi i dronami.

Rosja wycofała się z obowiązującego od roku porozumienia o eksporcie zboża z Ukrainy. Ukraina zadeklarowała gotowość do realizacji umowy pomimo decyzji Rosji. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski wysłał oficjalne listy do prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdogana i sekretarza generalnego ONZ Antonia Guterresa z propozycjami kontynuowania Czarnomorskiej Inicjatywy Zbożowej lub jej odpowiednika w trójstronnym formacie. "Ukraina, ONZ i Turcja mogą wspólnie zapewnić działanie korytarza żywnościowego i inspekcję statków" - zadeklarował ukraiński prezydent.

Będzie kolejny pakiet sankcji nałożony przez Komisję Europejską na Białoruś

Potwierdził to minister do spraw Unii Europejskiej Szymon Szynkowski vel Sęk. Minister Szynkowski vel Sęk poinformował na konferencji prasowej, że sankcje mają objąć między innymi konkretne osoby.

Projekt sankcji Komisja Europejska przygotowała pod koniec stycznia i od tego czasu toczyły się negocjacje.

Polska wspierana przez Litwę wielokrotnie apelowała w ostatnim czasie o zgodę na nałożenie sankcji na białoruski reżim. Podkreślała, że jeśli Unia Europejska ma skutecznie walczyć z obchodzeniem sankcji wobec Rosji, to musi także rozszerzyć restrykcje wobec Białorusi. Ostatni raz Unia nałożyła sankcje na reżim w Mińsku rok temu.

W ostatnim czasie Białoruś zwróciła na siebie uwagę za sprawą przebywających w tym kraju najemników z Grupy Wagnera.

Pełnomocnik rządu do spraw bezpieczeństwa przestrzeni informacyjnej Stanisław Żaryn powiedział, że oddziały Grupy Wagnera przebywające na Białorusi mogą być wykorzystane do prowadzenia operacji przeciwko Polsce. By temu zapobiec, polskie służby wzmacniają ochronę wschodniej granicy.

Polska przestrzegła w Unii Europejskiej przed zagrożeniem jakie płynie z obecności rosyjskich najemników za nasza wschodnią granicą. Jak mówił w Brukseli podczas unijnej narady ministerialnej wiceszef MSZ Paweł Jabłoński, Unia musi być przygotowana na ich zwiększoną aktywność.

Rosyjska Grupa Wagnera i jednostki sił specjalnych armii białoruskiej rozpoczęły w tym tygodniu ćwiczenia wojskowe na poligonie "Brzeski" obok granicy z Polską. Wprowadzanie oddziałów wagnerowców na Białoruś rozpoczęto 11 lipca, po dwóch tygodniach po nieudanym puczu przeprowadzonym przez najemników z Grupy Wagnera.

Strona polska niezmiennie liczy na kontynuację współpracy z gruzińskimi partnerami

Deklaruje też gotowość do ewentualnych kolejnych działań, mających na celu pomoc im oraz byłemu prezydentowi Gruzji Micheilowi Saakaszwilemu. Ministerstwo Spraw Zagranicznych przekazało, że w poniedziałek chargé d’affairs ambasady RP w Tbilisi został wezwany do MSZ Gruzji "w związku z incydentem dotyczącym polskich lekarzy, którzy odwiedzili przebywającego w szpitalu byłego prezydenta Gruzji Micheila Saakaszwilego". Z doniesień medialnych wynika, że medycy mieli pobrać próbkę krwi byłego prezydenta, aby wykluczyć ewentualne otrucie.

"Strona polska wyraża zadowolenie i docenia decyzje Rządu Gruzji dot. możliwości przebadania byłego Prezydenta oraz podkreśla pełne zaangażowanie lekarzy gruzińskich w proces jego leczenia" - podkreśliło w komunikacie polskie MSZ.

Cieszę się, że doszło do wizyty w Gruzji polskich lekarzy, którzy zbadali stan zdrowia byłego prezydenta Micheila Saakaszwilego - powiedziała europosłanka Anna Fotyga. Pokreśliła, że od dłuższego czasu o to zabiegano. Wyraziła nadzieję, że będą dalsze działania.

Stan zdrowia Micheila Saakaszwilego budzi niepokój organizacji broniących praw człowieka, jako bardzo ciężki określają go też rodzina i przyjaciele. Były prezydent Gruzji odsiaduje wyrok sześciu lat więzienia za rzekome nadużycie władzy. Do więzienia trafił w październiku 2021 roku, gdzie prowadził strajki głodowe. Kilka miesięcy później został przewieziony do szpitala i przebywa w nim do tej pory.

Na magazyn Mija Tydzień zaprasza Katarzyna Semaan.