Projekt został przygotowany przez Senat i jest dostosowaniem prawa do zeszłorocznego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. "Chodzi o to, aby w sprawach z oskarżenia publicznego sąd mógł w wyjątkowych wypadkach zasądzić koszty nie tylko od oskarżonego, ale też od Skarbu Państwa" - mówił senator Andrzej Matusiewicz (PiS), przedstawiając projekt.
Propozycją - pozytywnie ocenioną przez kluby sejmowe - zajmie się teraz sejmowa komisja nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach. Wiceminister sprawiedliwości Stanisław Chmielewski przypomniał, że resort sprawiedliwości przygotowuje całościową i obszerną nowelizację K.p.k. dotyczącą także kwestii kosztów.
W październiku ubiegłego roku Trybunał ogłosił wyrok w sprawie skargi konstytucyjnej złożonej przez kobietę i jej niepełnoletnią córkę, które występowały w procesie jako oskarżycielki posiłkowe. Reprezentował je w tym postępowaniu adwokat z wyboru. W sprawie oskarżonym był lekarz, któremu prokuratura zarzuciła zaniedbania podczas przyjmowania porodu, w efekcie których urodzona dziewczynka doznała mózgowego porażenia dziecięcego.
Postępowanie zostało umorzone w październiku 2007 r. z powodu śmierci oskarżonego. Wtedy kobiety zwróciły się do sądu o zwrot należności z tytułu udziału w tym postępowaniu ich pełnomocnika. Sąd jednak nie uwzględnił ich wniosku, powołując się na K.p.k. Zgodnie bowiem z zapisem tego kodeksu "w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania koszty procesu ponosi (...) w sprawach z oskarżenia publicznego Skarb Państwa, z wyjątkiem należności z tytułu udziału adwokata lub radcy prawnego ustanowionego w charakterze pełnomocnika przez pokrzywdzonego, oskarżyciela posiłkowego, powoda cywilnego albo inną osobę (...)".
Kobiety wskazały jednak, że przyczyna umorzenia była niezależna od ich działań i argumentację tę podzielił Trybunał Konstytucyjny. "Postępowanie zostało wszczęte z oskarżenia publicznego, a pokrzywdzone jako oskarżycielki posiłkowe wspierały, przy pomocy pełnomocnika, organy państwa w wyjaśnianiu sprawy i dążeniu do sprawiedliwego rozstrzygnięcia; w żaden sposób nie przyczyniły się do umorzenia postępowania, które nota bene trwało bardzo długo z powodu nie do końca prawidłowego działania organów państwowych" - wskazał wtedy TK.
