Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR / PAP
Artur Jaryczewski 24.08.2015

Dżihadyści niszczą Palmyrę: kolejny skarb kultury zniknie z powierzchni ziemi? Starożytna świątynia zburzona

Dżihadyści z Państwa Islamskiego (IS) zburzyli starożytną świątynię Szamin-Baala (boga nieba) w syryjskiej Palmyrze - poinformował dyrektor generalny departamentu antyków i muzeów Syrii Mamun Abdulkarim.

W środę media poinformowały, że dżihadyści z IS zamordowali 81-letniego Chaleda al-Asaada - jednego z najbardziej zasłużonych archeologów w syryjskiej Palmyrze; jego pozbawione głowy ciało powiesili na jednej z kolumn na głównym placu starożytnego miasta.

Na początku lipca Państwo Islamskie zamieściło w internecie nagranie wideo przedstawiające egzekucję 25 syryjskich żołnierzy, których rozstrzeliwują w amfiteatrze w Palmyrze młodzi chłopcy. Pokazano też kilkudziesięciu mężczyzn oraz kilkoro dzieci siedzących na stopniach rzymskiego amfiteatru i przyglądających się egzekucji.

Pierwsze wzmianki o Palmyrze pochodzą jeszcze z początku II tysiąclecia p.n.e. Według Syryjskiego Obserwatorium Praw Człowieka IS zaminowało ostatnio Palmyrę, która jest wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

Historia Palmyry

Największy okres świetności miasto przeżyło za czasów króla Odeinata. Po jego przedwczesnej śmierci władzę przejęła królowa wdowa - Zenobia, która wsławiła się najbardziej spektakularnymi podbojami od czasów Aleksandra Macedońskiego: opanowała Syrię, Egipt, Anatolię. Niepohamowane militarne ambicje królowej doprowadziły do wojny z Rzymem. W 272 r. cesarz Aurelian zdobył miasto, a dumna Zenobia została pojmana i wywieziona do stolicy Cesarstwa. Od tego czasu Palmyra zaczęła podupadać.

Źródło: CNN Newsource/x-news

Próbę odbudowy podjął cesarz Dioklecjan, tworząc w północnej części miasta obóz garnizonowy, natomiast w V w. cesarz Justynian  zrekonstruował zniszczone mury miejskie. W tym też czasie do Palmyry przychodzi chrześcijaństwo, powstają kościoły, które jednak pustoszeją wraz z najazdem Arabów. Ostatecznie miasto wyludnia się w IX wieku.

Dziś Palmyra to jedna z najlepiej zachowanych pozostałości starożytnych na Bliskim Wschodzie. Archeolodzy prowadzą tam wykopaliska od lat 30. XX w.

Archeolodzy uciekają z Syrii

W Syrii do czasu rozpoczęcia konfliktu pracowało około 120 zagranicznych misji archeologicznych i konserwatorskich. Większość z nich przeniosła się, podobnie jak Polacy, do krajów Zatoki Perskiej, ale również Jordanii, Gruzji i innych republik zakaukaskich.

Obecna sytuacja w Syrii pod wieloma względami przypomina niszczenie archeologicznych zabytków Iraku w następstwie amerykańskiego ataku na ten kraj w 2003 roku, gdy splądrowano bagdadzkie Muzeum Narodowe, bibliotekę koranistyczną i tereny, na których niegdyś mieszkali Sumerowie.

PAP/IAR/aj