Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Piotr Dmitrowicz 08.03.2012

Początek studenckich protestów

8. marca 1968 roku ORMO i "aktyw robotniczy" rozpędziły demonstrację studentów.
Posłuchaj
  • Łukasz Kamiński o genezie Marca 1968
  • Łukasz Kamiński o komandosach
Czytaj także

Mijają 44. lata od wybuchu protestów studentów Uniwersytetu Warszawskiego. 8. marca 1968 roku ORMO i "aktyw robotniczy" rozpędziły demonstrację studentów Uniwersytetu Warszawskiego, protestujących przeciwko relegowaniu dwóch kolegów: Adama Michnika i Henryka Szlajfera. Studenci demonstrowali także na znak protestu przeciwko usunięciu z repertuaru Teatru Narodowego "Dziadów" Adama Mickiewicza uznanych przez władze PRL za spektakl o wymowie antyradzieckiej.

MARZEC 1968 W RADIACH WOLNOŚCI

Prezes Instytutu pamięci narodowej, doktor Łukasz Kamiński wyjaśnia, że genezy protestów studenckich należy poszukiwać w wydarzeniach, poprzedzających marzec 1968 roku.

Studenci sprzeciwiali się narastającej kampanii antyinteligenckiej i antyżydowskiej, której ofiarami padli Adam Michnik i Henryk Szlajfer, relegowani z Uniwersytetu Warszawskiego decyzją ówczesnego ministra nauki i szkolnictwa wyższego Henryka Jabłońskiego - wyjaśnia doktor Kamiński. Historyk przypomina, że protestujący studenci nie tylko sprzeciwiali się relegowaniu swoich kolegów ale inspirowali się również procesami demokratycznymi jakie rozpoczęły się właśnie wiosną 1968 roku w Czechosłowacji.

Studenckie protesty wygasły po 3 tygodniach, ale kilka tysięcy studentów zostało relegowanych z uczelni, zawieszonych w prawach studentów lub też musiało starać się o ponowne przyjęcie. Wielu spośród relegowanych otrzymało karty powołania do służby wojskowej. W latach 1968-1969 z Polski wyemigrowało ponad 15 tysięcy Żydów bądź osób pochodzenia żydowskiego. Wśród nich było około 500 pracowników naukowych, około 1000 studentów, a także dziennikarze, filmowcy, pisarze i aktorzy.