Wynalazek, który zrewolucjonizował medycynę. 58 lat temu w Polsce uruchomiono pierwszy laser
Zaczął się „tydzień noblowski”: przez kolejne dni poznawać będziemy laureatów najważniejszej i najbardziej prestiżowej nagrody przyznawanej za osiągnięcia naukowe w różnych dziedzinach. Pierwsza była medycyna lub fizjologia, we wtorek ogłoszony zostanie laureat z dziedziny fizyki, a w środę – chemii. Czwartek to dzień, kiedy poznamy zdobywcę literackiej Nagrody Nobla, natomiast w piątek przeniesiemy się do Oslo, gdzie Norweski Komitet Noblowski przyzna nagrodę pokojową. Tydzień zostanie zakończony w poniedziałek, 11 października, ogłoszeniem laureata z dziedziny ekonomii.
03:25 TROJKA Trojka do trzeciej 2021_10_04 14-37-43.mp3 Ogłoszono nazwiska laureatów tegorocznej Nagrody Nobla z dziedziny medycyny i fizjologii (Trójka do trzeciej)
Ardem Patapoutian, laureat Nagrody Nobla za rok 2021 z dziedziny medycyny lub fizjologii
Urodzony w Libanie i posiadający ormiańskich przodków Ardem Patapoutian jako nastolatek przyjechał do USA, a obecnie prowadzi badania w Instytucie Scripps Research w La Jolla w Kalifornii. Odkrył nową klasę obecnych w skórze i narządach wewnętrznych receptorów (nadano im nazwę Piezo) reagujących na bodźce mechaniczne. Z kolei związany z Uniwersytetem Kalifornijskim w San Francisco David Julius wykorzystał kapsyicynę (związek występujący w papryczkach i odpowiadający za ich ostry smak), by w zakończeniach nerwów w skórze zidentyfikować receptory (nazwane TRPV1), które reagują na ciepło.
David Julius, laureat Nagrody Nobla za rok 2021 w dziedzinie medycyny lub fizjologii
– Zdolność do odczuwania ciepła, zimna i dotyku jest kluczowa dla przeżycia, stanowiąc podstawę interakcji z otoczeniem – uzasadniał swoja decyzję Komitet Noblowski.
– Nie ukrywam, że jest to dla mnie pewne zaskoczenie, ale to bardzo dobre zaskoczenie: ta Nagroda Nobla pozwala wracać do źródeł. To, że odczuwamy temperaturę, dotyk jest czymś absolutnie naturalnym od narodzenia do śmierci. Chyba że dotykają nas choroby, które prowadzą do zaburzeń tego czucia – komentuje prof. Anna Kostera-Pruszczyk, kierownik Kliniki Neurologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Announcement of the 2021 Nobel Prize in Physiology or Medicine/YouTube Nobel Prize
– Istotą odkrycia noblistów jest dokładne przebadanie receptorów temperatury i dotyku – powiedział prof. Jacek Malejczyk, badacz z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. – Poznanie mechanizmu działania tych receptorów stwarza dobre możliwości poszukiwania czynników, które mogłyby modyfikować ich działanie. A to w przypadku leczenia niektórych neuropatii może się okazać niezwykle ważne – zaznaczył.
2021 Nobel Prize for medicine foes to US duo for work on touch and temperature/YouTube DW News
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Witold Lazar
Autorka materiału reporterskiego: Barbara Góra
Data emisji: 04.10.2021
Godzina emisji: 14.37
pr