Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Sylwia Mróz 19.03.2014

Ład i piękno a chaos. Gdzie zgubiliśmy sens miasta?

Czy anarchia może cieszyć oko? Czy miasto powinno być uporządkowane i konstruowane zgodnie z planem? A może otwarte na inicjatywy oddolne, które wprowadzają świeżość i bywają bardzo udane? Która z dróg powinna wyznaczać dobre standardy na przyszłość?
Pałac Kultury i Nauki. Jak zauważa Kerez, starsi warszawiacy widzą w nim głównie symbol zniewolenia. Ale dla młodszych to już drapacz chmur w stylu art deco z elementami folklorystycznymiPałac Kultury i Nauki. Jak zauważa Kerez, starsi warszawiacy widzą w nim głównie symbol zniewolenia. Ale dla młodszych to już "drapacz chmur w stylu art deco z elementami folklorystycznymi"Ulf Liljankoski/flickr.com, lic. CC BY-ND 2.0

Krzysztof Chwalibóg, architekt tłumaczy, że ład przestrzeni nie jest jedynie kwestią wizualną, a rzeczywistą relacją rzeczy. - Jeśli nasze życie ma być sensowne, to ono musi przebiegać w uporządkowanej przestrzeni. W krajobrazie o ładzie łatwo mówić tam, gdzie człowiek nie wkroczył - opowiada architekt. Jako przykład posłużyć w tym względzie może Las Kabacki, Żoliborz z Placem Słonecznym, ogród na Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego albo Kraków, w którym historyczna przestrzeń utworzyła miejsca, w których się znakomicie czujemy.

Rozmowy z ludźmi kultury na oficjalnym kanale Polskiego Radia na YouTube >>>

Miastem, w którym utrzymany został ład przestrzeni, uporządkowanej zgodnie z planem jest np. Paryż. - To przykład miasta, które jest planowane, gdzie jest utrzymywana pewna kultura przestrzeni. Widać w tym pewien sens, pewne założenia urbanistyczne i przyjemnie jest mieszkać w takim mieście, w którym ktoś coś wymyślił i zrealizował - mówi Krzysztof Chwalibóg.

Widok
Widok na stolicę Francji, fot. sxc/hu/ public domain

Czym jest jakość architektury przestrzeni publicznej? Architekt przywołuje przykład Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, która jest w doskonałej relacji z otoczeniem i przestrzenią publiczną. - We współczesnej kulturze obserwujemy ścieranie się przeciwstawnych tendencji: organizacja - anarchia, planowanie - przypadkowość, holistyka - fragmentacja, konstrukcja - dekonstrukcja, współdziałanie - partykularyzm. To problem, z którym mamy do czynienia na co dzień - zakończył profesor.
Aleksandra Wasilkowska sprzyja mniej tradycyjnym czy klasycznym definiującom ładu przestrzeni. Domaga się ona uwzględniania sensownych i dobrych inicjatyw oddolnych, czasem spontanicznie wprowadzających różne rozwiązania, które wynikają z praktyki życia. - Niekoniecznie porządek sam w sobie czy regulowanie przestrzeni wokół nas ma zapewniać komfort życia. Czasami zostawienie czegoś bez planu czy regulacji tworzy przestrzeń nieformalną, która jest bardziej otwarta, niewykluczająca i przyjemniejsza do bycia w niej - wyjaśnia architektka.

Kultura w radiowej Jedynce >>>

Podczas dyskusji wyodrębniły się dwa wyraźne stanowiska obojga. Jedno - bardziej tradycyjne - klasycznie definiujące ład przestrzeni i domagające się systemowego ujęcia ładu przestrzennego w Polsce - poprzez określenie polityki w tym zakresie na poziomie rządowym, obowiązującym wszystkie szczeble administracji.
Drugie: domagające się uwzględniania sensownych i dobrych inicjatyw oddolnych, czasem spontanicznie wprowadzanych rozwiązań, które wynikają z praktyki życia w danym miejscu, a nie bezwzględnego stosowania planów oderwanych od realiów i realizowanych jako przymus. Oba stanowiska, choć na pozór sprzeczne, są komplementarne. Dlaczego? Wysłuchaj całej audycji.
Zapraszamy do wysłuchania relacji z pierwszego ze spotkań organizowanych przez Centrum Architektury, Bryła.pl, Dom.osfera.pl i Bar Studio, dotyczących estetyki przestrzeni w Polsce. Gośćmi byli: Aleksandra Wasilkowska, architektka, wiceprezes SARP OW oraz Krzysztof Chwalibóg, architekt, twórca Polskiej Rady Architektury.

Wiktor Zin. Bez węgla i piórka >>>
Spotkaniom pod tytułem "Jeszcze będzie przepięknie..." patronuje radiowa Jedynka.
"Kulturę w Radiowej Jedynce" poprowadził Michał Montowski.
sm/ag