Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Luiza Łuniewska 31.05.2011

Historia trzech kronikarzy

Gall, Kosmas i Nestor - pierwsi dziejopisarze państwa polskiego, czeskiego i Rusi Kijowskiej - byli sobie współcześni.
Fragment kroniki Galla AnonimaFragment kroniki Galla Anonimaźr. www.plock24.pl

Wszyscy urodzili się w połowie wieku XI, a swe dzieła zaczęli pisać na początku XII stulecia. Ich zapiski są niezwykle istotnym źródłem informacji na temat początków państwowości Polaków, Czechów i Rusinów, i stanowią dla każdego z narodów jeden z najcenniejszych skarbów kultury.

Czy to przypadek, że na dworze sąsiadujących państw dziejopisarze pojawili się w tym samym czasie? Czy wiedzieli nawzajem o swej kronikarskiej działalności? Jaką w swych kronikach zastosowali konwencję przedstawiania historii danego państwa?

Jak mówi prof. Paweł Żmudzki, mediewista z Instytutu Historycznego UW, ani Gall Anonim, ani Kosmas nie czytali cyrylicy - a w tym alfabecie tworzył Nestor. Jest więc raczej mało prawdopodobne, by znali swoje dzieła i siebie nawzajem. - Istnieją podobieństwa w przekazach, które wydają się bardzo zbieżne. Ale to raczej kwestia ówczesnej stylistyki a nie zapożyczeń - wyjaśnia.

Mediewista, prof. Jacek Banaszkiewicz (UW) dodaje, że w owych czasach na historię patrzono tylko z perspektywy własnego kraju, taka wydawała sie najlepsza i najistotniejsza. - Dopiero Długosz, dużo później zaczął sięgać do obcych źródeł - tłumaczy prof. Banaszkiewicz.

Rozmawiała Katarzyna Kobylecka.

(lu)

Aby wysłuchać całej rozmowy, wystarczy wybrać "Trzech kronikarzy" w boksie "Posłuchaj" w ramce po prawej stronie.