Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Luiza Łuniewska 02.09.2011

Bitwa nad Bzurą - stracona szansa

Gdyby Armia "Poznań" gen. Kutrzeby uzyskała pomoc, losy kampanii wrześniowej mogłyby się potoczyć inaczej.
Bitwa nad Bzurą, wrzesień 1939Bitwa nad Bzurą, wrzesień 1939Fot. Wikipedia

Kampania wrześniowa to nie tylko klęski - także sukcesy, które, niestety, nie mogły zmienić losów wojny. Jako przykład eksperci podają polskie zmagania nad Bzurą - pierwszą bitwę operacyjną o charakterze zwrotu zaczepnego. - Kolejny raz zastosowano ten manewr dopiero pod Moskwą w 1941 roku - mówi dr Jeremiasz Ślipiec z Akademii Obrony Narodowej.

Niezwykłym trafem uwagi niemieckiego rozpoznania uszedł fakt, że największa koncentracja polskich sił nastąpiła na tyłach Grupy Armii "Północ". Rozbita częściowo Armia "Pomorze" pod dowództwem generała Bortnowskiego nawiązała łączność z Armią "Poznań" dowodzoną przez generała Kutrzebę. Obie armie, nie ściągając na siebie uwagi niemieckiego lotnictwa, forsownymi marszami nocami przedostały się nad dolną Bzurę. Stąd właśnie generał Kutrzeba chciał przejść do działań zaczepnych przeciwko tym siłom nieprzyjaciela, które zagradzały drogę do Warszawy.

- Generał Kutrzeba już 3 września zwracał się o zgodę na wykonanie zaczepnego zwrotu. Marszałek Rydz-Śmigły wahał się. W końcu gen. Stachewicz, szef Sztabu Generalnego przeforsował taką decyzję - mówi prof. Lech Wyszczelski, historyk wojskowości. Ale 9 września było już trochę za późno.

Dr Ślipiec dodaje, że jego zdaniem co najmniej błędem była odmowa pomocy ze strony Armii "Warszawa". W gruncie rzeczy jej dowódcę, gen. Rómmla należało by pociągnąć do odpowiedzialności. Do klęski przyczynił się także brak osłony powietrznej i poprawa pogody, która działała na korzyść strony niemieckiej.

- Mówiąc o tej bitwie, trzeba wspomnieć o bohaterstwie żołnierzy - podkreśla prof. Lech Wyszczelski - Na polu walki ginęli nie tylko szeregowcy, ale i wyżsi oficerowie, m.in. generał Wład i generał Grzmot-Skotnicki polegli w walce.

W audycji także o bitwie o Warszawę i innych ważnych momentach kampanii wrześniowej.

Rozmawiała Dorota Truszczak.

(lu)