Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Anna Kłys 06.02.2020

Reparacje wojenne od Rosji? Ekspert: mamy roszczenia o zwrot zagrabionych dzieł sztuki

- Nie mam najmniejszej wątpliwości, że takie roszczenia mamy co do zagrabionych dzieł sztuki. Zaznaczył to minister Piotr Gliński w swoim artykule opublikowanym na łamach "Rzeczpospolitej", że "Rosja uparcie przetrzymuje skarby polskiej kultury narodowej" - mówił w audycji "Więcej świata" Rafał Tarnogórski, ekspert prawa międzynarodowego. 
Posłuchaj
  • Reparacje wojenne od Rosji, spotkanie premiera Mateusza Morawieckiego z Ursulą von der Leyen (Więcej świata/Jedynka)

W tekście zatytułowanym "Wyzwolenie czy rabunek?" Gliński przypomina, że napaść Niemiec i Związku Sowieckiego na Polskę w 1939 r. zapoczątkowała trwający sześć lat okres ustawicznego rabunku naszego kraju. Dodaje, że okupacyjna administracja niemiecka i sowiecka oraz podległe jej siły prowadziły systematyczną i systemową grabież polskich muzeów, bibliotek, archiwów, kościołów i prywatnych mieszkań z dzieł sztuki, dokumentów, rękopisów, książek i wielu innych cennych artefaktów. - Pan minister odpowiedział ze wskazaniem, że są jeszcze jeńcy II Wojny Światowej w postaci dzieł sztuki, które znajdują się w rosyjskich muzeach, a powinny być polską własnością - wyjaśnia ekspert. 


reparacje NAC Warszawa Śródmieście Świętkorzyska wojna ulica 1200.jpg
Piotr Cywiński: kwestia reparacji zaczyna przynosić wymierne korzyści

Reparacje wojenne czy odszkodowania?

Rafał Tarnogórski zaznacza, że w dyskursie publicznym bardzo często mówi się o reparacjach jako tylko i wyłącznie - reparacjach wojennych. - Wolałbym, żebyśmy mówili o odszkodowaniach, które są pewnym większym obszarem - wyjaśnia - Niemy hitlerowskie wywołały wojnę, przegrały ją i w związku z tym są zobowiązane do zapłaty reparacji wojennych i następuje pytanie: którą wojnę przegrał Związek Radziecki - dodaje. 

- Nie oznacza to jednak, że państwo polskie nie może rozważyć, zbadać, czy posiada jakieś roszczenia odszkodowawcze poprzez to, że "Federacja Rosyjska jest państwem identycznym jak Związek Radziecki" - uważa ekspert. - On się rozwiał, ale Federacja Rosyjska dalej jest stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ - przypomina Rafał Tarnogórski. 

Straty moralne i strata ludności 

Polska w wyniku radzieckiej agresji doznała wielu strat moralnych i strat ludności. Czy Polak może uzyskać takie odszkodowanie? - Jeśli porównamy to z reparacjami niemieckimi to są tzw. odszkodowania indywidualne, czyli odpowiednik tego co otrzymali więźniowie obozów koncentracyjnych i ofiary eksperymentów pseudomedycznych - wyjaśnia ekspert - Innymi słowy, reparacje, które państwa wypłacają to jest odszkodowanie za pewne straty publiczne i co innego odszkodowania indywidualne. Trzeba byłoby sprawdzić, czy tego rodzaju roszczenia obywatele polscy mają i czy Federacja Rosyjska jest właściwym podmiotem, do którego mogliby je skierować - dodaje. 

 >>> [CZYTAJ RÓWNIEŻ] Marek Suski: roszczenia wojenne wobec Polski są bezczelne. To my jesteśmy ofiarą

Polonia w Kotłasie uczciła pamięć ofiar stalinowskich represji

 W tym roku mija 80 lat od rozpoczęcia deportacji obywateli polskich z Kresów Wschodnich II Rzeczpospolitej z głąb ZSRR. W W związku z tą rocznicą przewodnicząca wspólnoty polonijnej w Kotłasie na północy Rosji złożyła dziś kwiaty na mogile ofiar stalinowskich represji. Helena Lichanowa przypomniała w rozmowie z Polskim Radiem, że wśród więźniów sowieckich łagrów były tysiące Polaków. Zapraszamy do wysłuchania relacji Macieja Jastrzębskiego. 

Ponadto w audycji: 

- koronawirus - raport z ogniska wirusa - w Wuhan Chińczycy kończą budowę kolejnego szpitala dla zarażonych. Więcej w materiale Adriana Bąka. 

- zapowiedź spotkania premiera Mateusza Morawieckiego z Ursulą von der Leyen i Charlesem Michelem - Beata Płomecka. 

***

Tytuł audycji: Więcej świata

Prowadzi: Piotr Pogorzelski  

Gość: Rafał Tarnogórski (ekspert prawa międzynarodowego, PISM, CPRDIP) 

Data emisji: 06.02.2020

Godzina emisji: 17.26

ans