Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Daniel Szablewski 03.09.2020

Dr Marek Szymaniak: Putin decyduje o polityce historycznej Rosji

- Rosyjska polityka historyczna opiera się na gruntownym założeniu, że rządzi w niej pragmatyzm i skuteczność, a nie szacunek dla dorobku nauk historycznych - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Marek Szymaniak z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Dlaczego Rosjanie próbują zakłamywać historię II wojny światowej?

Posłuchaj
25:48 PR1_MPLS 2020_09_03-17-25-35.mp3 Rosyjska narracja historyczna, Unia Europejska w sprawie Białorusi, gangi w Szwecji (Jedynka/ Więcej świata)

W Rosji po raz pierwszy 3 września odbywają się obchody zakończenia II wojny światowej, co jest pokłosiem ustawy przyjętej w kwietniu 2020 roku. Dziś przypada również 16. rocznica nieudanego szturmu antyterrorystów na szkołę w Biesłanie w Osetii Północnej, podczas którego zginęło 330 osób, w tym wiele dzieci. Pojawiają się zarzuty, że Rosjanie chcą przykryć rocznicą sprzed 75 lat wydarzenia, które miały miejsce w Biesłanie.

- Upieranie się przy 3 września jako momencie zakończenia II wojny światowej, co jest kolejnym elementem związanym ze zniekształcaniem historii II wojny światowej, może mieć również swoje powiązania w niechęci do obchodzenia przez Federację Rosyjską zakończenia II wojny światowej z Zachodem. Może to być próba wykreowania jakiegoś nowego mitu, który będzie obchodzony na linii Moskwa-Pekin - komentuje dr Marek Szymaniuk.

Próba rehabilitacji zbrodni stalinowskich

- Władimir Putin niepodzielnie decyduje, jaka jest rosyjska polityka historyczna. Opiera się ona na gruntownym założeniu, że rządzi w niej pragmatyzm i skuteczność, a nie szacunek dla dorobku nauk historycznych. Zwróćmy uwagę, że Federacja Rosyjska jest tym państwem, które utrudnia badania historyczne, w tym dostęp do archiwów - ocenia dr Marek Szymaniak.

Ekspert Jedynki przypomina wypowiedź Władimira Putina z 2005 roku, w której nazwał rozpad Związku Sowieckiego z 1991 roku największą katastrofą geopolityczną XX wieku.

- Pod takie dyktando kreowana jest współczesna polityka historyczna Rosji. Mamy do czynienia z rehabilitacją zbrodni stalinowskich (…) i czerwonego terroru. Wszystko jest budowane wokół docenienia, jak to nazywają Rosjanie, Wielkiej Wojny Ojczyźnianej i zwycięstwa 1945 roku, ale w abstrahowaniu od tego, czym był pakt Ribbentrop-Mołotow i jego tajny protokół z sierpnia 1939 roku. Wiedza na temat tego, że Hitler i Stalin współpracowali w latach 1939-1942, jest unieważniana i uznawana za rzecz niebyłą. To inne państwa, w tym Polska, obarczane są odpowiedzialnością za wybuch II wojny światowej - tłumaczy dr Marek Szymaniak.

Dr Marek Szymaniak jest zdania, że tezy ogłaszane światu przez Rosjan są w całkowitym oderwaniu od nauki historycznej.

Czytaj także:

Wydarzenia w Twerze

W ostatnich dniach w Polsce ponownie głośno było o Twerze, gdzie jeszcze niedawno zdjęto tablicę upamiętniającą śmierć polskich oficerów. Z kolei teraz polscy dyplomaci nie mogli po raz pierwszy wejść na teren dawnej katowni i złożyć kwiatów.

- To jest bardzo ważny element kreowania współczesnej polityki historycznej Rosji, tzn. traktowanie ludobójstwa katyńskiego w kategoriach pospolitej zbrodni. W ten sposób jest to traktowane w rosyjskiej prokuraturze. Dochodzi również do utajnienia części dokumentacji ze śledztwa katyńskiego. Wszystkie te elementy rzutują na to, co dzieje się obecnie i także na tę straszną sytuację związaną z chęcią zacierania prawdy o Zbrodni Katyńskiej i jej ofiarach. Federacja Rosyjska nie chce nieść tej odpowiedzialności i robi wszystko, żeby zniekształcać pamięć, a prawda o Zbrodni Katyńskiej była niestety nadal w tej szerokości geograficznej zakłamywana - uważa dr Marek Szymaniak.

Ponadto w audycji:

- W Unii Europejskiej trwają prace nad nałożeniem sankcji na przedstawicieli władz Białorusi, którzy są odpowiedzialni za brutalne tłumienie pokojowych opozycyjnych protestów po sierpniowych wyborach oraz za represje wobec domagających się uczciwości tych wyborów działaczy opozycyjnych. Korespondencja z Brukseli Beaty Płomeckiej.

- W Goeteborgu walczące ze sobą gangi przejmują funkcję… policji, kontrolując wjeżdżające do niektórych dzielnic samochody. Lokalne służby są bezradne, a cała sytuacja wywołała ogólnokrajową debatę na temat zaostrzenia w Szwecji kar za przestępstwa. O szczegółach Katarzyna Semaan.

- Rosyjska narracja historyczna. Korespondencja z Moskwy Macieja Jastrzębskiego.

***

Tytuł audycji: Więcej świata 

Prowadził: Paweł Lekki 

Gość: dr Marek Szymaniak (Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku)

Data emisji: 3.09.2020

Godzina emisji: 17.25

DS