Kultywowaniu pamięci o martyrologii i bohaterstwie osób osadzonych w dawnym warszawskim więzieniu na Pawiaku służą Dni Pamięci Pawiaka. Organizowane już od kilkunastu lat, w tym roku potrwają od 2 do 5 października.
Zobacz serwis specjalny o Powstaniu Warszawskim >>>
Okryte bardzo złą sławą wiezienie zbudowano w latach 30. XIX wieku między ulicami Dzielną a Pawią w Warszawie (stąd nazwa "Pawiak"). W czasie okupacji hitlerowskiej było ono największym więzieniem w całym Generalnym Gubernatorstwie. Szacuje się, że na Pawiaku przetrzymywano wówczas około 100 tysięcy więźniów. Większość z nich wywieziono do obozów koncentracyjnych lub innych miejsc odosobnienia, a 37 tysięcy zginęło w czasie egzekucji.
Do Pawiaka trafiały też dzieci, jak słynny dziś chirurg Jan Herburt – Heybowicz, który został aresztowany wraz ze swą matką jako trzymiesięczne niemowlę. - Został zwolniony dopiero wtedy, gdy jego matkę, Janiną Heybowicz wysłano do Oświęcimia. Do dziś ma on dokument, w którym jest napisane, że więzień Jan Herburt – Heybowicz, lat dwa, został zwolniony i może przejść przez bramę, Jest to najmłodszy żyjący więzień Pawiaka - tłumaczyła w "Sygnałach dnia" Krystyna Tarasiewicz, inna z żyjących świadków tamtych strasznych wydarzeń.
Zobacz serwis specjalny poświęcony II wojnie światowej >>>
W ramach Dni Pamięci Pawiaka, organizowanych przez Muzeum Więzienia Pawiak, planowane są liczne wykłady, prelekcje historyków i spotkania z byłymi więźniami. Z okazji okrągłej, 70. rocznicy Akcji pod Arsenałem przygotowany został również spektakl poświęcony "Kamieniom na szaniec".
Patronem Dni Pamięci Pawiaka 2013 jest Polskie Radio.
Materiał Doroty Świerczyńskiej.
pg