Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Bartłomiej Makowski 15.01.2024

Osip Mandelsztam. Tragiczny los, tragiczna poezja. Posłuchaj głosu poety

15 stycznia 1891 roku w Warszawie urodził się Osip Mandelsztam, jeden z najwybitniejszych rosyjskich poetów, klasyk literatury światowej, ofiara wielkiej czystki w ZSRR. 
Osip Mandelsztam. Zdjęcie wykonane po zatrzymaniu przez NKWD i zesłaniu do gułagu, źr. Wikimedia CommonsdpOsip Mandelsztam. Zdjęcie wykonane po zatrzymaniu przez NKWD i zesłaniu do gułagu, źr. Wikimedia Commons/dp

Mandelsztam był dwukrotnie aresztowany przez sowieckie władze. Najprawdopodobniej pretekstem pierwszego zatrzymania był wiersz krytyczny wobec Stalina, napisany w listopadzie 1933 roku. Pisał w nim o "góralu straszącym z Kremla", który "Palce tłuste jak czerwie, w grubą pięść układa, Słowo mu z ust pudowym ciężarem upada. Śmieją się karalusze wąsiska I cholewa jak słońce rozbłyska." (fragm. wiersza w tłumaczeniu Stanisława Barańczaka).

Przywódca ZSRR podobno osobiście wydał rozkaz aresztowania pisarza. Mandelsztama skazano na zsyłkę, z której został zwolniony w 1937 roku. NKWD przyszło po niego po raz drugi w maju 1938 roku. Wówczas dostał wyrok pięciu lat przymusowej pracy.

Mandelsztam zmarł 27 grudnia 1938 w łagrze przejściowym Wtoraja Rieczka pod Władywostokiem, skąd miał być przetransportowany na Kołymę. Jego ciało wrzucono do zbiorowej mogiły, nigdy nie ustalono prawdziwego miejsca pochówku poety.

Z okazji rocznicy urodzin Osipa Mandelsztama portal PolskieRadio.pl przygotował serwis specjalny poświęcony Osipowi Mandelsztamowi. Posłuchaj głosu poety oraz wypowiedzi badaczy literatury i tłumaczy Mandelsztama. Posłuchaj audycji o jego życiu i poezji.

OSIP MANDELSZTAM - ZOBACZ SERWIS SPECJALNY POLSKIEGO RADIA >>>>